RMV, investim prej 100 milionë euro në tranzicionin e gjelbër të bizneseve të vogla

By N. D. On 17/07/2023 11:48

Euro, para, foto nga Mufid Majnun/Unsplash

Në bashkëpunim me Bankën për Zhvillim të Maqedonisë së Veriut (BZhMV) dhe bankat tregtare vendase, BEI Globale, krahu i Bankës Evropiane të Investimeve për aktivitete jashtë Bashkimit Evropian, do të sigurojë 100 milionë euro për të nxitur zhvillimin dhe tranzicionin e gjelbër të ndërmarrjeve të vogla dhe të mesme (NVM) dhe me kapital të mesëm në vend, transmeton Portalb.mk.

Fondet do të trajtojnë nevojat për likuiditet dhe investime të bizneseve vendase dhe do të financojnë projektet e energjisë dhe të tranzicionit të gjelbër. Në këtë mënyrë, financimi i ri do të mbështesë rritje me karbon të ulët dhe qëndrueshmëri ndaj klimës në Maqedoninë e Veriut, në përputhje me planin ekonomik dhe të investimeve të Bashkimit Evropian dhe agjendën e gjelbër për Ballkanin Perëndimor.

Nënkryetarja e BEI-t, Lilyana Pavlova, përgjegjëse për operacionet në Maqedoninë e Veriut, tha: “Krizat e vazhdueshme energjetike dhe ekonomike po bëjnë një goditje të mëtejshme në financat e kompanive lokale, të cilat tashmë janë të kufizuara me kredi. Përmirësimi i aksesit në financa për NVM-të dhe stabiliteti i sektorit bankar janë prioritete drejt rritjes ekonomike, krijimit të vendeve të punës dhe konkurrencës. Duke pasur parasysh këtë, linja jonë e kreditit mbështet si objektivat klimatike të vendit, ashtu edhe rritjen e NVM-ve. Të dyja janë kritike për të siguruar zhvillim të qëndrueshëm ekonomik dhe prosperitet në rajonin më të gjerë.”

Fondet janë pjesë e grupit të masave të miratuara nga qeveria e Maqedonisë së Veriut në vitin 2022 për të mbështetur familjet dhe bizneset në mes të ngadalësimit ekonomik dhe krizës energjetike. Një asistencë teknike plotësuese do të nënshkruhet në muajt e ardhshëm për të mbështetur DBNM, bankat tregtare vendase dhe kompanitë në Maqedoninë e Veriut në ambiciet e tyre të financave të gjelbra.

Siç tha ministri i Financave, Fatmir Besimi, kjo mbështetje ofrohet në vazhdimësi dhe në momentin e duhur për të inkurajuar kompanitë në kohë sfidash të krijuara nga kriza energjetike, si dhe për të promovuar planin e tranzicionit energjetik të vendit.

“Kapitali i ri prej 100 milionë eurosh do të injektohet në ekonominë kombëtare, duke zgjeruar mbështetjen për likuiditetin e kompanive dhe investimet në energjitë e rinovueshme, duke siguruar kështu stabilitet në funksionimin e tyre, si dhe furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike nga burimet e brendshme. Ky është një proces që ne e kemi kryer me sukses së bashku me Bankën Evropiane të Investimeve, Bankës për Zhvillim dhe bankave tregtare në vend”.

Kjo është marrëveshja e 7-të e bashkëpunimit ndërmjet DBNM dhe BEI-t. Me 6 marrëveshjet e mëparshme të bashkëpunimit janë ndarë 550 milionë euro për të mbështetur 2362 kompani vendore. Kjo është linja e parë e përbashkët e kredisë e bankave me komponentin e veprimit klimatik dhe qëndrueshmërisë mjedisore, që synon mbështetjen e transformimit të gjelbër të ekonomisë vendase.

Drejtori i përgjithshëm i Bankës për Zhvillim të Maqedonisë së Veriut, Kire Naumov, tha: “Falë rolit aktiv dhe mbështetjes së përhershme të Bankës Evropiane të Investimeve, ne kemi mundur të vazhdojmë me realizimin e ndikimit pozitiv të burimeve financiare të BE-së në rritjen ekonomike, krijimin e vendeve të reja të punës, tranzicionin e gjelbër dhe digjital në vend. Me marrëveshjen e bashkëpunimit EIB 7, DBNM do të vazhdojë të mbështesë NVM-të dhe të forcojë rolin e saj në mbështetjen e financimit të gjelbër.”

Ambasadori i BE-së në Maqedoninë e Veriut, David Geer, tha: “Kjo linjë kredie do të mbështesë investimet e sektorit privat në efikasitetin energjetik, burimet e rinovueshme të energjisë dhe ekonominë rrethore. Ajo do të ofrojë mundësi për zhvillimin ekonomik të Maqedonisë së Veriut duke kontribuar në një të ardhme të qëndrueshme, me zero karbon neto. Më konkretisht, kjo linjë e gjelbër kredie – e promovuar nga BE-ja dhe BEI së bashku – do të ndihmojë kompanitë e vogla dhe të mesme të Maqedonisë së Veriut të bëhen më konkurruese dhe novatore në kontekstin e tranzicionit të gjelbër të sotëm me ritme të shpejta. “

BEI Globale ka investuar 212 milionë euro në sektorin privat në vend që nga viti 2019. Banka po kërkon të mobilizojë investime të mëtejshme për zhvillimin e sektorit privat në Maqedoninë e Veriut nën Fondin Evropian për Zhvillim të Qëndrueshëm Plus (EFSD+) dhe garancitë më të fundit të BE-së që inkurajojnë investimet e gjelbra, novacionin dhe tranzicionin digjital në rajon.

Kujtojmë se BE-ja dhe Maqedonia e Veriut kanë zhvilluar një marrëdhënie të ngushtë politike dhe ekonomike gjatë viteve. Marrëdhëniet vazhdojnë të zhvillohen në kuadër të Marrëveshjes së Stabilizim Asociimit ndërmjet BE-së dhe Maqedonisë së Veriut. Maqedonia e Veriut pas 17 vitesh me 19 korrik të vitit 2022 filloi bisedimet qasëse me BE-në me mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare. Megjithatë, negociatat nuk do të fillojnë derisa të bëhen ndryshimet kushtetuese për përfshirjen e bullgarëve në Kushtetutë nga pala e Maqedonisë së Veriut, të cilat për votim në Kuvend kërkojnë dy të tretat e deputetëve, të cilat shumica nuk i ka, prandaj duhet mbështetje nga opozita maqedonase, e cila ka paralajmëruar se nuk do të votojnë për ndryshimin e Kushtetutës. Nëse nuk bëhen ndryshimet kushtetuese deri në nëntor të këtij viti, procesi eurointegrues i RMV-së rrezikon të bllokohet përsëri.

Duke pasur parasysh përkeqësimin e situatës ekonomike, Maqedonia e Veriut fillimisht kërkoi ndihmë makro-financiare nga BE-ja për të plotësuar programin e FMN-së, në prill të vitit 2022.

Megjithatë, Komisioni e vuri atë kërkesë në pritje, sepse ekonomia e vendit ishte ende mjaft elastike në atë kohë dhe kishte disa opsione të tjera financimi në dispozicion për të përmbushur nevojat e financimit të jashtëm për vitin 2022. Qeveria e Maqedonisë së Veriut rinovoi kërkesën e saj për ndihmë makrofinanciare në tetor 2022.

Duke qenë se Maqedonia e Veriut është një vend kandidat dhe ka filluar negociatat për anëtarësim, ajo konsiderohet e pranueshme për të marrë ndihmë makro-financiare nga BE-ja.

Buxheti afatgjatë i BE-së 2021-2027 lejon përdorimin e asistencës makro-financiare për një shumë të përgjithshme deri në 11.6 miliardë euro kredi dhe deri në 350 milionë euro grante.

Maqedonia e Veriut edhe më 9 mars mori 80 milionë euro mbështetje financiare nga Bashkimi Evropian. Kryeministri, Dimitar Kovaçevski, në konferencë për shtyp theksoi se këto mjete përdoren për mbështetje buxhetore në vend. Euroambasadori në vend, Dejvid Gir, tregoi se kjo mbështetje financiare do t’i ndihmojë qytetarët që të përballen me kërkesat që u shfaqën si pasojë e krizës energjetike.

BE-ja, e cila përveç ndihmës së vazhdueshme financiare për projektet që janë pjesë e agjendës së reformës, Maqedonisë së Veriut i ka dhënë edhe mjete grant për përballim me krizën. Në vitin 2020 gjithashtu edhe Republikës së Maqedonisë së Veriut i është ndarë grant prej 40 milionë eurosh përkrahje buxhetore e drejtpërdrejtë për qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike të shtetit në përballjen me krizën e shkaktuar nga pandemia KOVID-19.

Bashkimi Evropian (BE)BE Fonde - Para Biznesi në RMV Eurointegrime Negociata RMV-BE