Veriu i Kosovës pret normalizim që tre muaj
Pavarësisht se kanë kaluar 3 muaj nga tensioni në veri të Kosovës më 29 maj, i cili rezultoi me plagosjen e 30 ushtarëve të NATO-s (KFOR) në Kosovë nga serbët dhe amputimin e këmbës së 1 ushtarit të KFOR-it, “normalizimi” në rajon ende nuk është realizuar, shkruan Anadolu.
Serbët e Kosovës vazhdojnë të presin para komunave të Zveçanit, Leposaviqit dhe Zubin Potokut, me më pak njerëz se në muajin maj, duke kërkuar dorëheqjen e kryetarëve të zgjedhur shqiptarë. Ushtarët e KFOR-it vazhdojnë të qëndrojnë roje rreth ndërtesave komunale dhe policët e Kosovës brenda ndërtesave.
Para marrjes së detyrës nga kryetarët shqiptarë, në këto 3 objekte komunale, ku u përjetuan tensione, të integruara në institucionet serbe, zhvilloheshin aktivitete “komunitare paralele”. Këta punëtorë të “komunës paralele”, pagat e të cilëve ua paguan Serbia, janë ata që presin para objekteve komunale. Gjatë ditëve të punës, nënshkrimet e punonjësve merren me përpikëri në fillim dhe në përfundim të orarit të punës dhe sigurohet vazhdimësia e protestave.
Kosova nuk dëshiron të bëjë kompromis sovranitetin e saj brenda kufijve të saj, por duke qenë se vendet perëndimore nuk duan një problem të ri në Evropë pas Ukrainës, po përpiqen t’i bindin institucionet e vendit që të mos ndërmarrin hapa që do të krijojnë tension duke aplikuar “sanksione ndëshkuese”.
Duke folur për mundësinë e zhvillimit të vitit akademik nga distanca në veri të Kosovës shihet se normalizimi në rajon nuk do të ndodhë plotësisht për një kohë.
Lulzim Hetemi, kryetari i komunës që 3 muaj nuk ka dalë nga komuna
Lulzim Hetemi, kryetari i ri shqiptar i komunës së Leposaviqit, i zgjedhur në maj, ka hyrë në zyrën e tij me ndihmën e njësisë speciale të policisë së Kosovës në mëngjesin e hershëm të 29 majit dhe që atëherë nuk është raportuar të ketë dalë nga komuna.
Hetemi ha, punon, kujdeset për veten dhe fle në komunë. Hetemi, i cili i shmanget deklaratave për gazetarët, në llogarinë e tij në rrjetet sociale poston vetëm për punët e komunës.
Mundësia e tensioneve të reja në rajon
Ndryshe nga 3 komunat e tjera të rajonit, kryetari shqiptar i Komunës së Mitrovicës Veriore nuk hasi në rezistencë nga serbët vendas kur mori postin e tij.
Serbët nuk protestuan para ndërtesës së komunës pasi shërbimet komunale të Kosovës dhe Serbisë janë dhënë në ndërtesa të veçanta, por kryetari i zgjedhur shqiptar i ka dhënë Serbisë afat deri më 8 shtator për të evakuuar ndërtesën e integruar komunale.
Liderët e Kosovës dhe Serbisë pritet të takohen në Bruksel në shtator, nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian (BE), për deeskalimin në rajon. Kosova planifikon të mbajë zgjedhje të parakohshme lokale në rajon për të hequr sanksionet penale të vendosura ndaj vendit nga BE.
Çfarë ka ndodhur?
Më 26 maj, serbët e Kosovës protestuan kundër zgjedhjes së kryetarëve shqiptarë që fituan zgjedhjet lokale të 23 prillit në komunat e Zveçanit, Zubin Potokut dhe Leposaviqit, ku janë të përqendruar serbët në veri të vendit.
Ka pasur një përplasje mes policisë së Kosovës, e cila është dërguar në rajon për të mbrojtur kryetarët shqiptarë, dhe serbëve të Kosovës.
Serbia arrestoi tre persona, të cilët u konstatua se ishin pjesëtarë të policisë së Kosovës, në rajonin kufitar të dy vendeve me arsyetimin se ata “po planifikonin një aksion në Serbi” më 14 qershor, ndërsa Kosova pretendoi se policët ishin “rrëmbyer” nga Serbia. Serbia liroi policët e Kosovës më 26 qershor.
Derisa policia e Kosovës ka ndaluar rreth 10 serbë të Kosovës për arsye të ndryshme, Serbia ka kërkuar që këta persona të lirohen sa më shpejt.
Pas ngjarjeve që ndodhën në Kosovë, batalioni komando turk, i përbërë nga afërsisht 500 ushtarë, u caktua me kërkesë të Komandës së Forcave të Përbashkëta të NATO-s dhe u ngarkua me sigurimin e komunave në veri të Kosovës.
Arsyeja kryesore e tensionit mes dy vendeve, të cilat vijnë ballë për ballë në intervale të rregullta, është se Serbia e sheh Kosovën, e cila shpalli pavarësinë në vitin 2008, si territor të saj.
Në kuadër të Procesit të Dialogut Beograd-Prishtinë, i nisur në vitin 2011 me ndërmjetësimin e BE-së, po bëhen përpjekje për të gjetur një rrugë të përbashkët për normalizimin e marrëdhënieve dhe përfundimisht për njohjen e dy vendeve.