Davos 2024: Gaza, Ukraina, inteligjenca artificiale në fokus
Si edhe shumë vite të kaluara, të pasurit dhe të fuqishmit e botës po vijnë në resortin dimëror idilik zviceran të Davosit për një takim të Forumit Ekonomik Botëror, në një kohë kur bota është tronditur nga luftërat në Lindjen e Mesme dhe në Ukrainë, progresi në fushën e inteligjencës artificiale është emocionuese, por edhe shqetësuese, krizat katastrofike të borxhit mes ngadalësimit të ekonomisë dhe përkeqësimit të shëndetit të planetit Tokë, raporton DW, transmeton Portalb.mk.
Edhe presidenti Pendarovski është planifikuar që presidenti të marrë pjesë në seancën “Dialogu diplomatik për Ballkanin Perëndimor”, në tubimin joformal të liderëve ekonomikë botërorë “Kthimi i besimit në sistemin global” dhe në darkën zyrtare “Ndërtimi i Evropës së së nesërmes”.
“Tema është një përgjigje e drejtpërdrejtë ndaj erozionit të besimit që është evident në shumë shoqëri dhe midis vendeve,” tha Mirek Dusek, drejtor ekzekutiv i Forumit Ekonomik Botëror gjatë një konference për media.
“Disa mund t’i lidhin drejtpërdrejt të çarat me transformimet e thella përreth nesh, qofshin ato gjeopolitike, gjeoekonomike apo të lidhura me klimën dhe natyrën,” vuri në dukje ai.
Gaza dhe Ukraina janë në krye të agjendës
Ndër udhëheqësit më të lartë politikë të Forumit Ekonomik Botëror janë presidenti francez Emmanuel Macron, presidentja e Komisionit Evropian – Ursula von der Leyen dhe kryeministri kinez Li Qiang. Presidenti i sapozgjedhur argjentinas Javier Miley pritet të marrë pjesë në Forum.
SHBA përfaqësohet nga Sekretari i Shtetit Anthony Blinken, të cilit do t’i bashkohen figurat kyçe në luftën e Gazës, duke përfshirë presidentin izraelit Yitzhak Herzog dhe kryeministrin e Katarit Mohammed Bin Abdulrahman Al Thani, për të diskutuar opsionet për përfundimin e konfliktit në Gaza dhe shmangien e mëtejshme të përshkallëzimit.
Lufta në Ukrainë pritet të jetë një temë e rëndësishme edhe këtë vit. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky pritet të marrë pjesë personalisht në takim për të mbështetur Ukrainën, pasi aleatët kryesorë SHBA dhe BE përpiqen të miratojnë miliarda ndihmë thelbësore për Kievin.
Dobësia ekonomike dhe kriza e borxhit
Rritja e dobët ekonomike dhe kriza e vazhdueshme e rritjes së kostove të jetesës dhe normave të larta të interesit po godasin rëndë njerëzit në mbarë botën. Banka Botërore paralajmëroi kohët e fundit se ekonomia globale është në rrugën e duhur për të përfunduar në 2024 me rritjen më të ngadaltë të produktit kombëtar bruto në 30 vitet e fundit.
Ndërsa frika për një recesion global është zbehur, falë rritjes së fortë në SHBA, ka shqetësime se rritja e tensioneve gjeopolitike mund të prishë rimëkëmbjen ekonomike globale. Ngadalësimi ekonomik në Kinë, ekonomia e dytë më e madhe në botë, ka errësuar gjithashtu perspektivën në shumë vende afrikane dhe aziatike në zhvillim.
Një çështje tjetër, e cila gjithashtu do të mbizotërojë në agjendë, janë borxhet e mëdha të vendeve në zhvillim, shumë prej të cilave janë në Afrikë, të cilat janë grumbulluar vitet e fundit: për shkak të krizave të shumta si pandemia e koronavirusit, mungesa e energjisë dhe ndryshimet klimatike.
Sot, 3.3 miliardë njerëz jetojnë në vende që shpenzojnë më shumë për pagesat e interesit sesa për arsimin apo shëndetin, sipas të dhënave të OKB-së. Shumë vende në zhvillim po shohin se buxhetet e tyre janë nën presion për shkak të kostove të larta të ushqimit dhe energjisë, si dhe rritjes së kostove të huamarrjes.
Gjendja e ekonomive dhe kriza e borxhit do të jenë në krye të agjendës në takimin e shumëpritur të liderëve afrikanë, të udhëhequr nga presidenti nigerian Bola Ahmed Tinubu dhe homologu i tij kenian, William Ruto.
“Kur bëhet fjalë për Afrikën, ka të bëjë gjithmonë me ndërtimin e besimit në Afrikë si një qendër e mundësive aktuale dhe të ardhshme, veçanërisht dividenti i saj demografik (numri i të rinjve),” tha Leonard Stigler i Africa Collective, një platformë për të promovuar interesat afrikane mes investitorët globalë.
“Kur bëhet fjalë për hapjet e ardhshme të punës, krijimin e fuqisë punëtore në të ardhmen, Afrika është një vend për t’u llogaritur dhe kjo është diçka që liderët afrikanë do të donin ta promovonin,” tha ai për DW.
Inteligjenca artificiale, zgjedhjet në SHBA, BE dhe Indi
Bumi i inteligjencës artificiale, i cili ka krijuar mundësi të mëdha, por edhe dhimbje koke për ata që duhet ta rregullojnë atë, është një temë kryesore këtë vit, me një sërë panelesh kushtuar revolucionit teknologjik.
Në sondazhin e tij vjetor të rrezikut, të publikuar nga Forumi Ekonomik Botëror një javë më parë, dezinformimi dhe keqpërdorimi i informacionit të mundësuar nga inteligjenca artificiale përmenden si kërcënimi më i madh gjatë dy viteve të ardhshme.
Raporti vjetor tha se “lidhja midis dezinformimit dhe trazirave sociale do të jetë në qendër të vëmendjes” këtë vit kur qytetarët në ekonomitë e mëdha si SHBA, BE dhe India të shkojnë në votime.