Danimarka synon përfaqësim më të madh të grave në ushtri

Kopenhaga synon të miratojë një projekt-ligj për të zgjatur dhe barazuar rekrutimin për të pasur më shumë gra të rekrutuara në ushtri, si pjesë e një plani për të forcuar mbrojtjen daneze, njoftoi të mërkurën (13 mars) kryeministrja e vendit Mette Frederiksen, transmeton Portalb.mk nga Reuters.

Aktualisht, në Danimarkë, gratë mund t’i bashkohen forcave të armatosura vullnetarisht, por nuk i nënshtrohen rekrutimit.

“Mbrojtja e vendit tuaj është një nga gjërat më të nderuara që mund të bëni. Kjo është arsyeja pse qeveria po propozon sot që ne të zgjasim rekrutimin, ta bëjmë përgjegjësinë më të madhe dhe detyrat më të shumta”, u tha Frederiksen gazetarëve në Kopenhagë.

“Ne propozojmë barazi të plotë gjinore”, shtoi ajo.

Aktualisht, të gjithë burrat danezë janë të detyruar të marrin pjesë në “Ditën e Mbrojtjes” pasi të mbushin 18 vjeç, një ushtrim i detyrueshëm në të cilin ata i nënshtrohen një sërë testesh për të përcaktuar nëse janë të aftë për shërbimin ushtarak.

Nëse deklarohen të aftë, rekrutët e mundshëm duhet të tërheqin numër llotarie. Kjo përcakton nëse atyre do t’u caktohet një vend shërbimi, pasi nevojat e Forcave Daneze të Mbrojtjes ose të Agjencisë Daneze të Menaxhimit të Emergjencave janë më të ulëta se numri aktual i rekrutëve potencialë të aftë.

Gratë daneze mund të ushtrojnë të drejtën e tyre për rekrutim dhe në këtë mënyrë të thirren, por ato e bëjnë këtë në kushte të ndryshme nga burrat, pasi mund të tërhiqen gjatë procesit nëse dëshirojnë.

“Ne nuk kemi dyshim se rritja e barazisë gjinore do të krijojë një mbrojtje më moderne dhe më të larmishme që pasqyron kohën në të cilën jetojmë,” tha Frederiksen.

Vitin e kaluar, rreth 4,700 danezë bënë shërbimin ushtarak, prej të cilëve rreth një e katërta e tyre gra. Me projektligjin e ri, qeveria daneze shpreson të rrisë numrin e rekrutëve në të paktën 5,000 në vit.

Përveç kësaj, koha e shërbimit kur zgjidhet në llotari do të zgjatet nga rreth katër muaj në deri në 11 muaj, tha ministri danez i Mbrojtjes Troels Lund Poulsen. Pesë muajt e parë do të jenë kurs bazë, ndërsa gjashtë muajt e fundit do të kalohen si pjesë e Forcave të Mbrojtjes Daneze në specializime të ndryshme.

Sipas Poulsen, projektligji duhet të miratohet në ligj më së voni deri në vitin 2025 dhe të hyjë në fuqi që nga viti 2026.

“Kjo do të thotë se të gjithë të rinjtë – pavarësisht nga gjinia – do të duhet të thirren për Ditën e Mbrojtjes dhe të plotësojnë rekrutim në kushte të barabarta. Me fjalë të tjera, rekrutimi duhet të jetë i përditësuar – pjesërisht në lidhje me vlerat themelore që kemi që pasqyrojnë shoqërinë tonë, por edhe në raport me skenarin e kërcënimit me të cilin po përballemi”, tha ai.

Pushtimi rus i Ukrainës ka rritur ndjeshëm nivelin e kërcënimit për vendet e Evropës Veriore dhe Balltikut. Në përgjigje të këtij kërcënimi, Finlanda u bashkua me NATO-n në prill të vitit të kaluar, ndërsa Suedia javën e kaluar.

Gratë e rekrutuara

Aktualisht, asnjë shtet anëtar i BE-së nuk ka shërbimin e detyrueshëm ushtarak si për burrat ashtu edhe për gratë. Disa vende anëtare të BE-së, duke përfshirë Greqinë, Austrinë, Finlandën, Lituaninë dhe Estoninë mbajnë shërbimin e detyrueshëm ushtarak për burrat.

Norvegjia dhe Suedia i afrohen më shumë shërbimit neutral ndaj gjinisë, pasi të gjithë qytetarët mbi një moshë të caktuar duhet të regjistrohen dhe të raportojnë për detyrë, por procedurat e përzgjedhjes shpesh rezultojnë në shumë më pak gra sesa burra që hartohen.

Ndërkohë, në Greqi, qeveria konservatore po mendon për lejimin e shërbimit vullnetar të grave, për herë të parë.

Duke folur në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, Ministri i Mbrojtjes Nikos Dendias tha se do të shpallte këtë muaj një plan të ri për modernizimin e forcave të armatosura, të frymëzuar nga modeli finlandez.

Sipas planit, gratë fillimisht do të shërbenin si oficere të lirimit me kusht në specializime specifike përpara se të merrnin gradualisht të njëjtin nivel përgjegjësie si ushtarët burra.

Përforcimi i mbrojtjes daneze

Njoftimet u bënë në kontekstin më të gjerë të forcimit të mbrojtjes daneze, të paralajmëruara nga kryeministrja daneze në të njëjtën konferencë për shtyp.

Qeveria daneze planifikon të investojë një shtesë prej 40 miliardë DKK (5 miliardë euro) në mbrojtjen daneze gjatë pesë viteve të ardhshme për të blerë sisteme të mbrojtjes ajrore, për të ndërtuar një brigadë prej 6000 trupash që do të jetë gati deri në vitin 2028 dhe për të pajisur fregatat daneze për të gjuajtur nëndetëse.

Të gjitha këto janë kërkesa që NATO kishte për mbrojtjen daneze, të cilat aktualisht nuk janë përmbushur.

Sipas Frederiksen, propozimi i qeverisë do të thotë që Danimarka do të shpenzojë 2.4% të PBB-së për mbrojtjen këtë vit dhe vitin e ardhshëm, duke përfshirë donacionet për Ukrainën, duke respektuar kështu udhëzimin e NATO-s për shpenzimin e 2% të PBB-së për mbrojtjen.