Varfëria energjetike duhet të jetë fokus qendror gjatë tranzicionit energjetik të RMV-së

Paneli i zhvilluar nga “Analitika” Think-tank dhe i cili i referohet Prezantimit të Manualit për të kuptuar dhe trajtuar varfërinë energjetike në Republikën e Maqedonisë tregoi qartë se varfëria energjetike në Maqedoni është një problem kompleks. Panelistët besojnë se varfëria energjetike duhet të jetë një fokus qendror gjatë tranzicionit tonë energjetik, transmeton Portalb.mk.

Manuali është prodhuar në kuadër të projektit “Varfëria energjetike në agjendë”, financuar nga Shoqata Eco Svest dhe zbatuar nga think tank Analitika. Autorja e manualit është dr. Ana Stojilovska nga Analitika, e cila theksoi se një nga sfidat më të mëdha me të cilat ballafaqohen qytetarët e cenueshëm nga energjetika, e cila është edhe problem për një pjesë të madhe të atyre që nuk janë të cenueshëm nga energjetika, është mbulimi i kostove të paparashikuara, gjë që tregon se qytetarët nuk kanë kursime të mjaftueshme financiare për të investuar në efikasitetin energjetik dhe burimet e rinovueshme të energjisë. Varfëria energjetike nuk është vetëm pamundësia për të paguar faturat e energjisë, por duhet konsideruar si pjesë e nevojës për të garantuar plotësimin e të gjitha nevojave bazë në shtëpi – për ngrohje, ftohje, transport, komunikim, etj. Kjo është e rëndësishme sepse varfëria e fshehur energjetike është kur qytetarët i japin përparësi pagesës së faturave të energjisë elektrike dhe ngrohjes, por për ta arritur këtë reduktojnë kostot për nevoja të tjera bazë, si transporti, ushqimi etj.

Marijana Lonçar Velkova, kryetare e Organizatës së Konsumatorëve të Maqedonisë, theksoi se është e nevojshme të veprohet që qytetarët të mos e bartin barrën më të rëndë të inflacionit. Ajo thotë që nevojiten masa më të mira të menduara të qeverisë për të kufizuar çmimet, në mënyrë që të gjithë të mund të ushqehen. Lonçar theksoi se kanë bërë një anketë për kënaqshmërinë e qytetarëve me shërbimet e ujit dhe ndriçimin publik, ku 37% e qytetarëve janë të pakënaqur me tarifën e ujit, 62% nuk ​​janë të kënaqur me furnizimin e energjisë elektrike për faktin se dritat janë të fikur në shumicën e komunave, ndërsa qytetarët sigurisht që paguajnë energjinë elektrike. Qytetarët janë shprehur të pakënaqur edhe për transportin publik dhe nuk besojnë se do të merret dhe zgjidhet diçka konkrete. 60% e të anketuarve janë të pakënaqur me ofrimin e shërbimeve nga ndërmarrjet publike. Për të ofruar shërbim më të mirë nevojitet një përcaktim i saktë i shërbimeve publike. Biljana Dukovska nga Platforma e Maqedonisë kundër varfërisë theksoi se vazhdimisht ka mospërputhje dhe moskoordinim të politikave në këtë fushë. Ajo theksoi se politikat sociale kanë mbetur prapa politikave mjedisore. Nëse teorikisht varfëria energjetike është shumëdimensionale, ajo lokalizohet në politikat lokale dhe kështu mund të zbulojë më me sukses varfërinë energjetike të qytetarëve. Komuniteti lokal është i rëndësishëm në gjithë këtë problem të reduktimit të varfërisë energjetike. Ne duhet të kemi politika që do të parandalojnë varfërinë dhe do të kapërcejnë sfidat që çojnë në ulje të të ardhurave.

Sanja Tërpkovska nga Ceprosard theksoi se efikasiteti energjetik ndikon në zvogëlimin e varfërisë energjetike, por nuk mjafton vetvetiu. Ne duhet të kemi shtëpi me efikasitet energjetik, por njerëzit e varfër nuk mund ta përballojnë atë. Masat e ofruara në formën e subvencioneve nuk janë të mjaftueshme për të përballuar këtë problem, sidomos për faktin se qytetarët e varfër gjithmonë ngelen prapa në përdorimin efektiv të këtyre masave. Vladimir Stojanovski nga Asociacioni i qytetarëve për përkrahje të pylltarisë dhe mjedisit jetësor TRIFOR – Shkup theksoi urgjencën e ngritjes së vetëdijes publike për rëndësinë e shërbimeve të ekosistemit, ruajtjen dhe përmirësimin e tyre. Ai theksoi se aktualisht ka një ligj të ri për pyjet, ku theks i veçantë i kushtohet të varfërve Manuali i prodhuar nga Analitika është i dedikuar për një grup të gjerë të palëve të interesuara në Maqedoninë e Veriut të cilët punojnë në çështjet e energjisë, sociale, mjedisore, shëndetit, gjinisë, klimës dhe çështjeve të ndërlidhura, me qëllim që të informohen për aspektet shumëdimensionale të varfërisë energjetike, e cila për momentin është një numër më i madh i qytetarëve, sidomos si pasojë e krizës energjetike dhe rritjes së çmimit të energjisë. Manuali ilustron disa aspekte të varfërisë energjetike dhe ofron 28 rekomandime. Varfëria energjetike në Maqedoninë e Veriut është një problem kompleks që lind si rezultat i të ardhurave të ulëta, por edhe efikasitetit të ulët energjetike të banesave, çmimeve të larta të energjisë dhe mungesës së mbështetjes sistematike për përballimin e kësaj sfide.