Të rinjtë në RMV fillojnë të pinë duhan në moshën 13 vjeç, 40% e tyre janë duhanpirës nën 18 vjeç
Maqedonia e Veriut ende renditet si një nga vendet me shkallën më të lartë të duhanpirjes. Të rinjtë fillojnë të pinë duhan në moshën 13 vjeç, ndërsa 40 përqind e popullsisë nën moshën 18 vjeç janë duhanpirës. Kjo tregohet nga analizat e “Analytica Think Tank”, një institucion i pavarur për kërkimin e politikave publike, të cilat u njoftuan sot si pjesë e punëtorisë rajonale “Forcimi i bashkëpunimit midis të rinjve, ekspertëve dhe institucioneve për politika më të mira për kontrollin e duhanit dhe mbrojtjen e shëndetit publik në Ballkanin Perëndimor”, transmeton Portalb.mk.
Tamara Mijoviq-Spasova nga “Analytica Think Tank” theksoi se analizat se të rinjtëve nën moshën 18 vjeç nuk u është ndaluar shitja e cigareve në vend janë shqetësuese, që do të thotë se rregulloret ligjore duhet të respektohen.
“Gjëja më e rëndësishme është që edukimi dhe parandalimi i pirjes së duhanit të fillojë në një moshë shumë të re. Maqedonia ka një traditë të pirjes së duhanit. Por le ta ndryshojë rinia. Le t’i edukojmë të rinjtë që në moshë të re se pirja e duhanit është e dëmshme, në mënyrë që të zhvillojnë zakone pozitive”, tha ajo.
Të dhënat më të habitshme nga analizat ishin se të rinjtë fillojnë të pinë duhan në moshën 13 vjeç, gjë që tregon se ata do të bëhen edhe duhanpirës në vitet e tyre të mëvonshme.
“Dyzet përqind e të rinjve nën moshën 18 vjeç pinë cigare. Kjo është arsyeja pse të dhënat nga analizat janë alarmante dhe ne duhet të punojmë për parandalimin e këtyre zakoneve të këqija, dhe të mos kemi idenë se produktet e reja të ofruara në treg, siç janë cigaret elektronike, janë ndonjë variant i sigurt që nuk do t’i shqetësojë ata. Studimet e reja tregojnë se ato nuk janë as një variant i sigurt i cigareve”, tha Mijoviq-Spasova.
Sipas Ministres së Arsimit Vesna Janevska, parandalimi që në moshë të re është çelësi për të shmangur abuzimin me alkoolin, cigaret dhe drogën, dhe procesi arsimor është mënyra më e mirë për ta bërë këtë, gjegjësisht që temat e edukimit shëndetësor të jenë të pranishme në lëndë të ndryshme në arsimin fillor dhe të mesëm.
“Është risi që këtë vit një lëndë zgjedhore e quajtur ‘Mësoj për shëndetin tim’ është futur në klasën e shtatë”, tha ajo.
Ajo theksoi gjithashtu se në zgjidhjet e reja ligjore për arsimin fillor dhe të mesëm, shkollat janë të detyruara të zbatojnë programe kundër diskriminimit, kundër dhunës, kundër delinkuencës së të miturve, por edhe kundër abuzimit me duhanin, alkoolin dhe drogën.
Përveç kësaj, është nisur një program me Zyrën e Kombeve të Bashkuara për Drogën dhe Krimin për të parandaluar fenomene të tilla negative, i cili është ndaluar gjatë periudhës së Covid-it. Por ajo shtoi se tani do të vazhdojë, me qëllim trajnimin e 50 bashkëpunëtorëve profesionalë dhe 150 mësuesve në 50 shkolla në vend se si të parandalohen incidentet e padëshiruara në shkolla.
Kujtojmë se në Ditën Botërore pa Duhan, përfaqësues të autoriteteve tona shëndetësore, si dhe përfaqësues të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Kombeve të Bashkuara dhe UNICEF-it, thanë se shtatë nga 10 duhanpirës kanë filluar të pinë duhan deri në moshën 21 vjeç, kështu që përpjekjet dhe aktivitetet e vendit u tha se duhet të përqendrohen te të rinjtë dhe fëmijët.