RMV, çështjet e të rinjve tërhoqën pak vëmendje në fushatën presidenciale, gratë mezi të përfaqësuara

Çështjet në lidhje me të rinjtë tërhoqën pak vëmendje në fushatën presidenciale në Maqedoninë e Veriut, ndërsa gratë ishin të nënpërfaqësuara dhe angazhim i të kufizuar, me vetëm dy gra kandidate presidenciale që shfaqeshin dukshëm si folëse në mitingjet presidenciale të vëzhguara nga misioni e ODIHR-it, transmeton Portalb.mk.

“Nënpërfaqësimi i grave në fushatë dhe angazhimi i kufizuar me gratë votuese treguan nevojën për përkushtim më të madh për të siguruar përfshirjen e tyre në jetën politike”, thuhet në vlerësimin e OSBE/ODIHR-it.

Pavarësisht dispozitave ligjore që detyrojnë përfaqësimin e barabartë në të gjitha nivelet e administratës publike dhe jetës publike, pjesëmarrja e grave mbeti e ulët në pozita të caktuara të zgjedhura dhe të emëruara, pasi përpjekjet ishin të pamjaftueshme për të trajtuar stereotipet e qëndrueshme që vazhdojnë të pengojnë përfshirjen e tyre në politikë. Dy nga shtatë kandidatët presidencialë ishin gra.

“Prania e grave si folëse dhe mbështetëse në ngjarjet e fushatës të vëzhguara nga MNVZ-ja e ODIHR-it ishte përgjithësisht e kufizuar dhe çështjet që lidhen me barazinë gjinore në diskursin e fushatës kryesisht mungonin. Përderisa kuota gjinore në administratën zgjedhore ishte përmbushur në shumicën e rasteve, KSHZ-ja dhe katër nga 80 KKZ-të nuk kishin përfaqësim të mandatuar të grave”, thuhet në raportin e OSBE/ODIHR-it.

Foto nga Asambleja parlamentare e OSBE-së
Foto nga OSBE

Parlamenti në largim përfshinte 51 gra (42.5 përqind). Gratë mbajnë 4 nga 20 postet ministrore (20 përqind). Vetëm 2 nga 80 kryetarët e komunave (2.5 përqind) janë gra.

“Ky nënpërfaqësim në poste të ndryshme të zgjedhura dhe të emëruara, shoqëruar me raste presioni dhe sulmesh online ndaj politikaneve femra, tregon se përpjekjet e autoriteteve dhe partive politike për të adresuar stereotipet e qëndrueshme gjinore që pengojnë pjesëmarrjen e grave në politikë kanë qenë të pamjaftueshme.5 Romët përbëjnë 2.53 ndërsa turqit 3.86 për qind të popullsisë, megjithatë ata janë të nënpërfaqësuar në disa aspekte të jetës publike”, thotë raporti.

Vëzhguesit e MNVZ-së të ODIHR-it gjithashtu vunë në dukje se disa KKZ shfaqën kuptim të kufizuar të përgjegjësive të tyre. Përbërja e shumicës së KKZ-ve përmbush kriteret ligjore për përfaqësimin e grave dhe të etniteteve. Megjithatë, vetëm dy nga shtatë anëtarët e KSHZ-së janë gra (29 përqind), duke mos arritur kuotën e kërkuar. Gratë përfaqësojnë 49 për qind të KKZ-së.

“Në një proces gjithëpërfshirës, KSHZ regjistroi shtatë kandidatë për president, duke përfshirë dy gra. Dy kandidatë ishin nga etnia shqiptare. Gjashtë kandidatë u mbështetën nga grupe votuesish dhe një nga anëtarët e parlamentit. Sipas ligjit, kandidatët e mbështetur nga votuesit janë zyrtarisht të pavarur. Megjithatë, në praktikë, të gjithë kandidatët për presidentë u mbështetën nga partitë politike, shumica përdorën simbolet partiake në fletëvotim dhe, pas regjistrimit të tyre, KSHZ-ja dhe autoritetet e tjera i nënshtruan ato në të njëjtat rregullore që vlejnë për partitë politike”, thotë raporti i OSBE/ODIHR-it.

Fushata paraqiti pak politikane, me vetëm dy gra kandidate presidenciale që shfaqeshin dukshëm si folëse në mitingjet presidenciale të vëzhguara nga MNVZ-ja e ODIHR-it. Gratë përbënin rreth 32 për qind të folësve dhe 34 për qind të pjesëmarrësve në këto ngjarje. Çështjet që kanë të bëjnë me barazinë gjinore në masë të madhe janë neglizhuar në diskursin e fushatës, me përjashtim të kandidates së përkrahur nga VMRO-DPMNE.

Zgjedhje në Maqedoni, foto nga Portalb.mk
Zgjedhje në Maqedoni, foto nga Portalb.mk

“Çështjet në lidhje me të rinjtë tërhoqën pak vëmendje në fushatë”, thuhet në raport.

Sulmet online, përfshirë ato kundër grave, dhe incidentet e izoluara të sulmeve fizike ndaj gazetarëve mbeten një shqetësim.

Ndërkohë, dita e zgjedhjeve ishte përgjithësisht e qetë. Ndërsa rregullat e heshtjes zgjedhore gjatë fushatës u respektuan në përgjithësi, duke përfshirë edhe mediat, disa kandidatë presidencialë dhe liderë partish postuan mesazhe në rrjetet sociale duke u kërkuar qytetarëve që të votojnë ditën e zgjedhjeve. KSHZja dha përditësime të rregullta rreth procesit të votimit gjatë gjithë ditës, duke rritur transparencën. Gratë përbënin 51 për qind të anëtarëve të KZ-ve dhe 61 për qind të kryetarëve të qendrave të votimit.

Kujtojmë se rrethi i dytë i zgjedhjeve presidenciale do të mbahet me 8 maj së bashku me zgjedhjet parlamentare.