Zheljazkov: Përfshirja e bullgarëve në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut nuk është çështje bilaterale, por kusht i BE-së

By N. D. On 25/05/2023 11:13

Flamujt e Bullgarisë, Maqedonisë së Veriut dhe Bashkimit Evropian para Këshillit Ministror të Bullgarisë, foto: Teuta Buçi/Portalb.mk

Bullgaria beson se Maqedonia e Veriut do të bëhet anëtare e plotë e Bashkimit Evropian në bazë të kontributit të saj, thotë kryetari i Kuvendit bullgar Rosen Zheljazkov në një intervistë për BGNES, transmeton Portalb.mk.

“Konsiderojmë se do t’i plotësojnë kërkesat e anëtarësimit dhe nuk duhet të humbin kohë, sepse kjo mund të kthehet në skepticizëm. Ata kanë nevojë për veprime të shpejta vendimtare dhe vendime përfundimtare pa kërkuar arsyen jashtë vetes. Është shumë e rëndësishme që arsyet, synimet dhe sukseset të jenë të tyre”, deklaroi Zheljazkov për agjencinë bullgare të lajmeve pas përfundimit të vizitës në Vatikan dhe Itali, ku udhëhoqi delegacionin e Bullgarisë me rastin e shënimit të 24 majit – Ditës së vëllezërve Kirili dhe Metodi.

Përveç audiencës me Papa Françeskun, Kryetari i Kuvendit të Bullgarisë pati takime me kardinalin Pietro Perolin dhe kryetarin e Odës së Deputetëve të Parlamentit italian, Lorenzo Fontana.

Ndryshe, në kuadër të shënimit të Ditës së Vëllezërve Kirili dhe Metodi, Zheljazkov dhe kryetari i Kuvendit Talat Xhaferi, të cilët kryesuan delegacionin e Maqedonisë, së bashku vendosën kurora lulesh para pllakës së “Santa Maria Maggiore”.

Në bisedimet e kryetarit të Kuvendit të Bullgarisë dhe përfaqësuesve të Vatikanit dhe Romës, u diskutua për marrëdhëniet mes Sofjes dhe Shkupit dhe proceset politike në Ballkanin Perëndimor.

“Ballkani Perëndimor është jashtëzakonisht i rëndësishëm për Italinë dhe për Selinë e Shenjtë, sepse kjo është një zonë që ofron mundësi për konflikte historike”, thekson Zheljazkov.

Qëndrimi bullgar për RMV-në, thekson ai, është me interes të veçantë për Vatikanin dhe Italinë, veçanërisht për temat që u ngritën së fundmi në Samitin e Këshillit të Evropës në Rejkjavík.

“Deklaruam se qëndrimi ynë mbetet i pandryshuar. RMV duhet të fillojë dhe të përfundojë procesin e negociatave sa më shpejt të jetë e mundur dhe të bëhet anëtare e plotë bazuar në të ashtuquajturat kontributin e vet. Vendimi duhet të jetë në drejtim të përmbushjes së kritereve për anëtarësim dhe përfundimit të suksesshëm të procesit negociator, e jo për hir të vendimit politik në vetvete”, thotë Zheljazkov.

Ai theksoi se kushti i vendosur nga Komisioni Evropian për ndryshimin kushtetues është i rëndësishëm për Bullgarinë, me të cilin, siç thuhet në intervistë, bullgarët duhet të përfshihen si komb ndërtues në Kushtetutën e vendit.

“Ky është një parakusht absolut për fillimin e negociatave. Kjo nuk është çështja jonë dypalëshe, është një kusht i vendosur dhe i regjistruar në kushtet për fillimin e negociatave, të cilat pasohen nga Komisioni Evropian (KE)”, shton kryetari i Kuvendit Kombëtar të Bullgarisë.

Zheljazkov thotë se qëndrimi i Bullgarisë nuk ka të bëjë me vendosjen e kushteve apo pengimin e vetë procesit.

“Kushtet janë vendosur nga KE dhe për ne është e rëndësishme që ato të përmbushen sepse kanë të bëjnë me të drejtat e bullgarëve në RMV”, thotë ai.

Javën e kaluar, u ndez retorika mes Shkupit zyrtar dhe Sofjes.

Kryeministri Dimitar Kovaçevski në fjalimin e tij në Samitin e Evropës në Rejkjavík më 17 maj tha se diskursi i përdorur nga Bullgaria ndaj Maqedonisë së Veriut është shumë i ngjashëm me atë të përdorur nga Federata Ruse ndaj Ukrainës. Retorika e ashpër e Kovaçevskit ishte përgjigje ndaj përfaqësueses së Bullgarisë në Samit, zëvendëspresidentes së vendit Iliana Jotova, e cila në një nga seancat në kuadër të Samitit akuzoi “shkeljen sistematike të të drejtave të bullgarëve në Republikën e Maqedonisë së Veriut”.

Të nesërmen, kryeministri i Maqedonisë, i pyetur të komentojë deklaratën e presidentit të Bullgarisë, Rumen Radev, se Maqedonia e Veriut mund të thotë se po ndërton një shoqëri moderne kur shkruan në Kushtetutë bashkatdhetarët e Goce Dellçevit, u përgjigj përsëri:

“Pasi grupi punues për amendamentet kushtetuese t’i bëjë ndryshimet, kjo do të thotë se trashëgimtarët e Goce Dellçevit do t’i fusin në Kushtetutën e Maqedonisë bashkatdhetarët dhe trashëgimtarët e Radevit”.

Ai theksoi se ndryshimet kushtetuese janë pjesë e kornizës së negociatave me Bashkimin Evropian “sepse ne po negociojmë me BE-në, jo me Bullgarinë”.

“Dhe për këtë mendoj se është diçka që do të rrjedhë si proces dhe është diçka që duhet të ndodhë, duke pasur parasysh se vendi duhet të bëhet anëtar i Bashkimit Evropian, sepse qytetarët e meritojnë”, ka thënë Kovaçevski.

Në mars 2020, Bashkimi Evropian vendosi që të fillonte negociatat me Maqedoninë Veriut , por ky proces u bllokua nga Bullgaria duke kushtëzuar mbështetjen e saj me zgjidhjen e kontesteve mes dy vendeve. Bullgaria hoqi veton në vitin 2022 pas arritjes së marrëveshjes me Maqedoninë e Veriut, me ndërmjetësimin e Francës.

Por, ndryshimet kushtetuese tani kundërshtohen nga opozita maqedonase. VMRO DPMNE ka thënë se Brukseli duhet të japë garanci se Sofja nuk do të paraqesë kushtëzime tjera në procesin e mëtejmë të integrimit evropian të vendit.

Ndryshimet kushtetuese miratohen me dy të tretat apo me votat e 80 deputetëve nga 120 sa numëron Kuvendi i Maqedonisë së Veriut. Shumica parlamentare ka 74 deputetë.