Protestat për të mbajtur drejtimin evropian të rrezikuar të mbuluara me propagandë antiperëndimore
Protestat janë zhvilluar në disa vende evropiane muajt e fundit, ku qytetarët kërkojnë që autoritetet të vazhdojnë rrugën evropiane. Por kjo shprehje e pakënaqësisë nga propaganda lidhet me gjoja organizatorë të jashtëm, të gjithë me qëllim delegjitimimin e protestave. Narrativa e “revolucioneve me ngjyra” mohon ose minimizon çdo shkak të brendshëm për protestat civile. Organizata i atribuohet ekskluzivisht vendeve perëndimore, e cila synon të thellojë ndjenjat antiperëndimore në publik për të ruajtur sundimin autoritar. Nga ana tjetër, asnjëherë nuk ofrohet asnjë provë për propagandën – “marrja e pushtetit me dhunë dhe me mbështetje të jashtme”, shkruan Vërtetmatësi.
Muajt e fundit në vende të ndryshme evropiane po zhvillohen protesta, në të cilat qytetarët kërkojnë distancimin e autoriteteve të tyre (qeveritë, presidentët) nga Kremlini dhe kthimin në rrugën evropiane.
Megjithatë, sa herë që shfaqet një rezistencë e tillë demokratike dhe një shenjë e qartë nga qytetarët për drejtimin që duan për të ardhmen e fëmijëve dhe vendeve të tyre, shfaqet edhe propaganda proruse. Çdo protestë që kritikon qeverinë e çdo vendi për braktisjen e agjendës evropiane shoqërohet me kualifikimin e rremë se ajo është “e urdhëruar nga Perëndimi” ose e nxitur nga “mercenarët e revolucioneve me ngjyra”.
Narrativa e “revolucioneve me ngjyra” mohon ose minimizon çdo arsye të brendshme për protestat e qytetarëve. Organizata i atribuohet ekskluzivisht vendeve perëndimore, e cila synon të thellojë ndjenjat antiperëndimore në publik për të ruajtur sundimin autoritar.
Çfarë përfaqësojnë revolucionet me ngjyra?
Ndryshimet më të famshme të qeverive në botë të lidhura me “revolucionet me ngjyra” janë Revolucioni i Trëndafilave në Gjeorgji në 2003, Revolucioni Portokalli në Ukrainë në 2004, Revolucioni i Tulipanëve në 2005 në Kirgistan dhe “Euromaidan” në Ukrainë në vitin 2014. Pothuajse secila prej këtyre valëve të demonstratave zëvendësoi një qeveri autokratike pranë Rusisë me një qeveri tjetër më afër Perëndimit. Secili prej këtyre revolucioneve kishte një shkallë të caktuar të mbështetjes nga vendet perëndimore, e cila ndryshonte nga rasti në rast. Megjithatë, faktorët e brendshëm luajtën një rol kyç. Pyetjet dominuese të ngritura nga protestuesit janë: korrupsioni dhe autokracia, pabarazia e theksuar ekonomike, ndjenja e mungesës së perspektivës.
“BE vs Disinfo” shkruan se inkuadrimi i të gjitha protestave si kundër interesave të Rusisë dhe si “revolucione me ngjyra të orkestruara nga jashtë” përfaqëson një narrativë të përsëritur dezinformuese pro-Kremlinit për të cilën nuk ofrohet asnjë provë.
Protestat në Sllovaki nën moton – “Sllovakia është Evropë”
Në Sllovaki javën e kaluar, mbi 100,000 njerëz përmbytën rrugët, duke protestuar nën sloganin “Sllovakia është Evropë”. Demonstratat janë të drejtuara kundër sundimit autoritar të kryeministrit Robert Fico. Pasi Fico deklaroi se “kishte plane për të përshkallëzuar protestat antiqeveritare në një përpjekje për grusht shteti”, qytetarët dolën për të protestuar në më shumë se 20 qytete kundër politikave pro-ruse të qeverisë. Të gjitha tubimet u zhvilluan në një atmosferë paqësore, me një mesazh të qartë të shkruar në qindra pankarta – “Sllovakia i përket Evropës”. Dhe para Vitit të Ri, në Bratislavë pati protesta pasi kryeministri Fico vizitoi Rusinë. Sllovakia, një anëtare e NATO-s që nga viti 2002 dhe një anëtare e BE-së që nga viti 2004, dëshiron të mbetet pjesë e këtyre aleancave dhe që qeveria të ndalojë së minuari pozicionin ndërkombëtar të vendit duke krijuar një afërsi të dukshme me Kremlinin.
Në dhjetor, kur ai udhëtoi në Moskë për t’u takuar me Vladimir Putin, Fico kritikoi vendimin e Ukrainës për të mbyllur rrjedhën e gazit rus përmes territorit të saj në Evropë.
Në vend që të merret me çështjet e brendshme, Fico po fluturon nëpër botë, duke u përkulur para diktatorëve dhe duke shijuar luksin, tha kreu i opozitës Michal Szymecka, duke iu referuar udhëtimeve të fundit të Ficos në Rusi dhe Vietnam.
Por Fico iu përgjigj protestave, pa prova – duke akuzuar opozitën se është “gati për të marrë pushtetin në bashkëpunim me vendet e huaja, pavarësisht rezultateve të zgjedhjeve”.
Organizatorët e protestës e hodhën poshtë këtë histori, duke thënë se i vetmi kërcënim për shtetin nuk ishin ata, por ndërhyrja e mikut të Ficos, Vladimir Putin.
Të gjithë e thonë këtë. Dëgjoni Orban në Hungari, Irakli Kobakhidze në Gjeorgji, Serbi, ata të gjithë përdorin të njëjtën narrativë. Sllovakia është vetëm një nga vendet që i nënshtrohet regjimit të Moskës, falë kryeministrit tonë, një nga organizatorët e protestës dhe anëtare e organizatës “Paqe për Ukrainën”, tha për Dojçe Vele.
Të paktën 155 psikiatër i shkruajtën një letër të hapur Ficos, duke e paralajmëruar se sjellja e tij po shkakton polarizim në vend, duke nxitur mendime për emigrimin e qytetarëve jashtë vendit dhe se politika e tij e brendshme është kryesisht e fokusuar në konsolidimin e pushtetit për veten e tij, partinë e tij dhe partnerët e koalicionit, ndërkohë që neglizhojnë problemet kritike të Sllovakisë, si infrastruktura e dobët, rënia e arsimit dhe kujdesit shëndetësor.
Fico kishte reagimin e zakonshëm ndaj kësaj letre – ai kërcënoi nënshkruesit se do t’i raportonte në organet rregullatore ndërkombëtare të psikiatrisë për gjoja abuzim me pozitën.
“Nuk dyshoj, as për një moment, se ju do të mbështesni përpjekjen e opozitës për një “maidan sllovak”, të cilin opozita sllovake, me mbështetjen e plotë të OJQ-ve të financuara nga jashtë dhe mediave anti-sllovake, po punon me përkushtim për ta zbatuar”, shkruan Fico në Facebook.
Përkundër “paralajmërimeve” të tij për dhunën, sulmet ndaj ndërtesave dhe institucioneve publike, nuk ka pasur nga këto në protestat deri më tani – të gjitha kanë qenë paqësore. Akuzat e tij për protesta dhe kritika të organizuara nga jashtë rezonojnë me ato që vijnë nga Bjellorusia, drejtpërdrejt nga Alexander Lukashenko.
Vuçiç akuzon gjithashtu se “Perëndimi dëshiron të bëjë një revolucion shumëngjyrësh”
Mediat e financuara nga shteti ruse nxituan të raportojnë një deklaratë të Aleksandar Vuçiç, presidenti i Serbisë, i cili pretendoi se protestat e studentëve ishin një “përpjekje për një revolucion me ngjyra nga aktorë të huaj”. Arsyet e këtyre demonstratave studentore në Serbi, megjithatë, lidhen me diçka politike të brendshme, ngjarjen tragjike në të cilën humbën jetën 15 njerëz, kur u shemb tenda e stacionit të trenit në Novi Sad. Që atëherë, studentë nga disa universitete në Serbi kanë protestuar. Por për Vuçiçin, këto janë “protesta të organizuara në Beograd dhe qytete të tjera”, dhe “Perëndimi është i përfshirë në përpjekjet për të organizuar një revolucion shumëngjyrësh në Serbi, duke përdorur studentët”.
Gjithçka që ata bëjnë janë përpjekje për revolucione me ngjyra. Nuk dyshoj për këtë. Ky nuk është problem, do të presim momentin e fundit kur duhet të përgjigjemi, kur të fillojnë të bllokojnë autostradat. Ne tashmë e dimë se kush po e bën atë dhe pse. Disa prej tyre vijnë nga vendet perëndimore ku bënin punë të pista për agjentët e huaj, tha Vuçiç, duke shtuar se ai “kishte informacion se agjentët e huaj, përmes lidhjeve të tyre, u bënin thirrje studentëve për të bllokuar trafikun në kryqëzimet kryesore” dhe ai nuk dështoi për të thënë se “Kjo është bërë nën mbikëqyrjen e instruktorëve të huaj”.
Por, përveç studentëve vendas – serbë, protestave të cilat po vazhdojnë prej rreth 3 muajsh, po i bashkohen gjithnjë e më shumë qytetarë. Protestuesit kërkojnë përgjegjësi politike dhe kriminale të qeverisë pas shembjes së tendës në stacionin e trenit në Novi Sad. Protestave që vazhdojnë ende në Serbi, përveç studentëve dhe qytetarëve, i janë bashkuar edhe kompani të shumta.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç ka vlerësuar se Serbia sot po sulmohet si nga brenda ashtu edhe nga jashtë, pa dhënë dëshmi se kush e sulmon. Në fjalimet e mëparshme, ai akuzoi shërbimet e inteligjencës perëndimore se qëndronin pas protestave, por organizatorët studentorë e mohuan këtë, transmeton Radio Evropa e Lirë.
Në protestat në Gjeorgji po kërkohen “aktorë të huaj”.
Në fund të vitit 2024, në Gjeorgji u zhvilluan protesta masive, të cilat rrymat pro-Kremlinit u përpoqën t’i lidhin me aktorët e huaj perëndimorë – pa sukses dhe pa prova. Ajo që mund të shihet nga këto ngjarje është se qytetarët që protestuan për ditë të tëra në rrugët e Tbilisit ishin gjeorgjianë, jo shtetas apo “aktorë” të huaj. Tensionet që shkaktuan këto protesta u shfaqën në fund të tetorit kur partia Ëndrra Gjeorgjiane shpalli fitoren në zgjedhjet e diskutueshme.
Video pamjet të Reuters tregojnë protestuesit që mbajnë flamuj gjeorgjian dhe evropian, duke bërtitur “skllevërit rusë” ndaj policisë. Policia u kundërpërgjigj me topa uji dhe gaz lotsjellës kundër demonstruesve, por edhe me dhunë e rrahje, nga të cilat nuk u kursyen as gazetarët.
Njerëzit, siç shihet nga raportet e shumta të mediave botërore, flasin për aspirata për vendin e tyre të ndryshme nga ato të qeverisë gjeorgjiane. Reagimi i policisë ndaj tyre ka qenë dhjetëra arrestime dhe rrahje, duke çuar në shtrimin në spital. Amnesty International paralajmëroi gjithashtu se qeveria gjeorgjiane ka miratuar ligje drakoniane për të shuar protestat.
Dhe është më se e qartë se arsyet e protestave në Gjeorgji janë të brendshme. Edhe pse vitin e kaluar vendi mori statusin e kandidatit për në BE, më 28 nëntor 2024, qeveria gjeorgjiane bëri një hap prapa, duke u distancuar nga Evropa dhe kjo shkaktoi menjëherë protesta dhe zemërim të madh nga populli i Gjeorgjisë. Kryeministri Irakli Kobakhidze tha se Gjeorgjia do të pezullojë negociatat e pranimit në BE për katër vjet, deri në vitin 2028, pasi Parlamenti Evropian refuzoi të njohë rezultatet e zgjedhjeve për shkak të parregullsive të supozuara.
Pretendimet e aktorëve të huaj në demonstratat e Gjeorgjisë janë të pabazuara. Demonstratat masive të Gjeorgjisë filluan kur partia Ëndrra Gjeorgjiane miratoi “ligjin për agjentët e huaj”, i cili kërkon që të gjitha organizatat joqeveritare dhe mediat e financuara nga më shumë se 20 për qind nga jashtë, të deklarohen “agjentë të huaj” ose të përballen me gjoba të larta.
Paralelet e tërhequra midis Gjeorgjisë dhe Euromaidanit të 2014-ës në Ukrainë bazohen në faktin se protestat atje ndodhën gjithashtu sepse qeveria e atëhershme ukrainase refuzoi të nënshkruante një marrëveshje pro-evropiane dhe anoi nga Rusia. Nuk ka asnjë provë për një grusht shteti të nxitur nga aktorë të huaj, por demonstrata mjaft të mëdha të shkaktuara nga pakënaqësia e qytetarëve të brendshëm me rrugën e ndjekur nga Yanukovych në atë kohë. Mund të lexoni më shumë për mënyrat se si Rusia u përpoq të diskreditojë “Euromaidan” në linkun e mëposhtëm.
Truku më i vjetër në “librin” e Kremlinit – akuzat e aktorëve të huaj në protestat e brendshme
Akuzat se aktorët e huaj, veçanërisht Perëndimi, SHBA, BE, apo shtete të veçanta perëndimore, kanë nxitur revolucione shumëngjyrëshe në vende të tjera janë të pabaza dhe tendencioze. Ky tregim, sipas Sigurimit Evropian, përfaqëson një nga truket më të vjetra në “librin” e Kremlinit për përhapjen e dezinformatave. Në shembullin e Gjeorgjisë, për të promovuar këtë narrativë se “protestat u organizuan nga jashtë dhe përfaqësonin Maidan”, madje u krijuan grupe filmash dokumentarë në Gjeorgji që synonin diskreditimin e protestave kundër ligjit të agjentëve të huaj. Këto filma sugjeronin se “protestat janë të orkestruara nga jashtë” dhe se “kundërshtimi i fuqive perëndimore ndaj këtij ligji është për të fshehur financimin e tyre të grupeve të ndryshme në Gjeorgji”. Dhe si qëllim përfundimtar u tha se “ është rrëzimi i qeverisë demokratike”, që u quajt edhe “skenari i Euromaidanit”.
BE u bë objektiv i këtij dezinformimi, kur Përfaqësuesi i Lartë Josep Borrell paralajmëroi se projektligji nuk ishte në përputhje me standardet evropiane dhe do të komprometonte rrugën evropiane të Gjeorgjisë.
Në Maqedoninë e Veriut, Vërtetmatësi ka vënë në dukje në mënyrë të përsëritur përhapjen e një narrative dezinformative në të cilën Perëndimi dhe aktorët e huaj fajësohen për lloje të ndryshme protestash, me motive, shkaqe dhe veprime të ndryshme dhe janë tërhequr paralele me “Euromaidan” në Ukrainë në vitin 2014. Të gjitha këto protesta burojnë nga periudha të ndryshme kohore dhe nuk koordinohen nga një “faktor i jashtëm – i huaj”, por nga vetë aktorët vendas. Është një kulm i zemërimit dhe reagimeve të qytetarëve për shkak të politikave të qeverisë që shpeshherë devijojnë nga drejtimi europian. Qytetarët kanë padyshim të drejtën legjitime demokratike të mblidhen dhe të shprehin pakënaqësinë e tyre kur janë të zhgënjyer me kursin e marrë nga një strukturë e caktuar qeverisëse që drejton vendin.