Po përgatitet Ligj për parandalimin e radikalizimit online, RMV iu bashkua planit të BE-së për luftimin e terrorizmit dhe ekstremizmit
Bashkimi Evropian po e rrit nivelin e luftës kundër terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm, kundër keqpërdorimit të inteligjencës artificiale për mobilizimin e njerëzve për kryerjen e këtyre krimeve të rënda, si dhe kundër financimit të tyre në kriptovaluta. Por kjo nuk po bëhet pa vendet e Ballkanit Perëndimor. Maqedonia është nënshkruese e Planit të ri të përbashkët të veprimit për parandalimin dhe luftimin e terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm për Ballkanin Perëndimor, transmeton Portalb.mk.
Institucionet e sigurisë maqedonase, por edhe Agjencia e Bashkimit Evropian për Bashkëpunim në Drejtësinë Penale – Eurojust, do të marrin shumë detyra për të përmbushur, por edhe shumë ndihmë brenda BE-së, veçanërisht në trajnim. Plani i ri është nga Komisioni Evropian dhe është në përputhje me “Mbroje BE-në”, Strategjinë e re Evropiane të Sigurisë së Brendshme.
Koordinatori Kombëtar për Luftimin e Terrorizmit dhe Ekstremizmit të Dhunshëm, Pavle Trajanov, foli mbi temën e radikalizimit online, inteligjencës artificiale dhe terrorizmit në konferencën mbi këtë plan evropian të mbajtur në Sarajevë.
“Rrjetet sociale, digjitalizimi, kriptovalutat dhe inteligjenca artificiale padyshim forcojnë të drejtat dhe liritë e njeriut, komunikimin e ndërsjellë, përvojat pozitive dhe, në përgjithësi, inkurajojnë fuqishëm zhvillimin e përgjithshëm të njerëzimit, zbatimin e përvojave dhe teknologjive të reja, informacionin dhe zhvillimin demokratik. Nuk ka dyshim se digjitalizimi është çelësi për çdo vend, ashtu si edhe zbatimi i inteligjencës artificiale, por kanë dalë në pah abuzime dhe efekte negative. Sulmet kibernetike dhe keqpërdorimi i rrjeteve sociale përmes të cilave kryhet radikalizimi inkurajojnë ekstremizmin e dhunshëm, dhe e gjithë kjo tregon se kërcënimet e terrorizmit janë më të pranishme dhe shumëfishohen. Ne të gjithë po përballemi me këto sfida, veçanërisht se si të mbrohemi nga radikalizimi online, agresiviteti në rritje midis të rinjve dhe abuzimi i mundshëm i të ashtuquajturit përbindësh, inteligjencës artificiale”, thotë Trajanov, i cili vjen nga strukturat e sigurisë, ndërsa ishte edhe Ministër i Brendshëm.
Ai beson se këto 4 gjëra janë aktualisht më të rëndësishmet: abuzimi i rrjeteve sociale dhe radikalizimi online, të cilat inkurajojnë dhe rekrutojnë radikalë të rinj, ekstremistë dhe terroristë potencialë; përdorimi i inteligjencës artificiale në procesin e radikalizimit, kryerja e akteve të dhunshme dhe terrorizmi; lidhja midis krimit të organizuar dhe terrorizmit (organizatave terroriste); financimi i terrorizmit përmes kriptovalutave.
Trajanov thotë se para miratimit të këtij plani të ri nga Komisioni Evropian, profesionistë të lartë nga shërbimet e sigurisë, prokurorë dhe gjyqtarë kanë qenë tashmë në një vizitë studimore dhe po punojnë me partnerë nga Gjermania dhe Holanda. Ata po mësojnë se si të përballen me radikalizmin online.
Për herë të parë në Maqedoni, po përgatitet ligj për parandalimin e radikalizimit online.
“Bazuar në këto përvoja, kemi formuar një grup pune që po përgatit ligj për parandalimin e radikalizimit online, si dhe mënyrën e monitorimit të postimeve në rrjetet sociale, si t’i heqim ato dhe në cilat raste iniciohet përgjegjësia penale ose e ndonjë lloji tjetër. Në këtë drejtim, janë përgatitur edhe ndryshime në Ligjin për Procedurën Penale dhe Kodin Penal”, thotë Trajanov për aktivitetin e shtetit ndërsa lançohet plani i ri i veprimit për luftimin e terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm, i cili padyshim po bëhet një çështje shumështetërore.
Baza për përgatitjen e këtij ligji është Rregullorja e BE-së 2021/184 për përmbajtjen terroriste në internet dhe Akti i Shërbimeve Digjitale të BE-së, por do të tregohet kujdes që të mos rrezikohen liritë dhe të drejtat themelore, veçanërisht e drejta për të shprehur mendimin e dikujt për çështje të caktuara. Një njësi e veçantë për zbulimin dhe monitorimin e kësaj përmbajtjeje do të krijohet në Agjencinë e Sigurisë Kombëtare, e cila do të jetë e pajisur teknikisht, do të përdorë platforma të përshtatshme dhe aktivitetet e saj do të mund të përdoren nga shërbime të tjera të sigurisë.
Lidhur me inteligjencën artificiale, pyetjet kryesore janë cilat janë kërcënimet kryesore që mund të përdoren përmes inteligjencës artificiale; cilat janë mundësitë për përdorimin e inteligjencës artificiale në luftën kundër ekstremizmit, radikalizimit dhe ekstremizmit të dhunshëm dhe në përgjithësi kundër terrorizmit; cilat çështje etike dhe të tjera lindin kur përdoret inteligjenca artificiale në luftën kundër terrorizmit; çfarë duhet bërë për një ligj të suksesshëm, por edhe për të luftuar në mënyrë efektive abuzimin e inteligjencës artificiale.
“Maqedonia krijon gjithashtu një Ministri të veçantë për Digjitalizim, e cila po zbaton një numër të madh projektesh për digjitalizim, mbrojtje nga sulmet kibernetike, si dhe përdorimin e mbrojtjes kundër abuzimeve të mundshme të inteligjencës artificiale. Informacioni konfirmon se grupet terroriste dhe organizatat e tjera radikale po lidhen me organizata kriminale dhe po përpiqen të rekrutojnë individë nga këto organizata për të kryer akte të dhunshme (terrorizëm). Një problem i veçantë është financimi i radikalizimit dhe ekstremizmit të dhunshëm, si dhe kryerja e akteve terroriste me kriptovaluta, një aktivitet që është i vështirë për t’u dokumentuar. Në këtë drejtim, ne parashikojmë trajnimin e profesionistëve për të monitoruar dhe parandaluar këtë lloj financimi të terrorizmit. Për zbatimin e këtij trajnimi, ne kemi kërkuar edhe mbështetje nga ekspertët e Shteteve të Bashkuara”, thotë Trajanov.
Për të zbatuar Planin, i cili do të zgjasë të paktën deri në vitin 2030, çdo vend në Ballkanin Perëndimor do të duhet t’i paraqesë Komisionit Evropian një plan veprimi se si planifikon të zbatojë detyrat.
Kujtojmë se Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut gjatë vitit 2023 miratoi Strategjitë nacionale për parandalimin e ekstremizmit të dhunshëm dhe luftën kundër terrorizmit të shoqëruar me plane veprimi, për periudhën 2023 – 2027.