Mbretëreshë Margreta II e Danimarkës do të japë dorëheqje
Margreta, monarkja më jetëgjatë në Evropë, njoftoi gjatë fjalimit të saj të Vitit të Ri se do të lëshonte fronin në janar. Djali i saj i madh, Princi i Kurorës Frederik, do ta pasojë atë, shkruan New York Times.
Mbretëresha Margreta II e Danimarkës, monarkja më jetëgjatë në Evropë, deklaroi papritur se do të lëshonte fronin pas më shumë se gjysmë shekulli, duke njoftuar në fjalimin e saj të Vitit të Ri të dielën se djali i saj i madh, Princi i Kurorës Frederik, do ta pasonte atë.
Në fjalimin e saj, Margreta, 83 vjeçare, tha se mosha dhe shëndeti i saj ishin faktorë në vendimin e saj që pas më shumë se 50 vitesh si mbretëreshë, të tërhiqet nga roli.
“Një kohë kaq e gjatë nuk kalon pa u vënë re për askënd, madje as për mua”, tha ajo, “Koha kalon dhe sëmundjet shtohen.”
Në veçanti, tha ajo, një operacion i shpinës që pati këtë vit ishte një faktor për ta bërë atë “të mendojë për të ardhmen – nëse ishte koha për t’ia dorëzuar përgjegjësinë brezit të ardhshëm”.
“Kam vendosur që tani është koha e duhur”, tha ajo në fjalimin e saj. “Pesëdhjetë e dy vjet pasi trashëgova fronin e babait tim të dashur, do të largohem si mbretëreshë e Danimarkës.”
Ajo tha se do të largohej më 14 janar. Princi i kurorës, Frederik, është 55 vjeç.
Margreta, më e madhja nga tre vajzat e mbretit Frederik IX dhe mbretëreshës Ingrid, u ngrit në fron pas vdekjes së babait të saj në 1972 – dhe pasi Danimarka bëri një ndryshim kushtetues për të lejuar trashëgiminë e femrës, duke i lejuar Margretës që me të drejtë të marrë pushtetin, e jo vëllai i saj.
Kryeministrja Mette Frederiksen – e cila do të bëhet kryeministrja e parë femër që shpall një monark të ri – falënderoi mbretëreshën në një deklaratë.
“Edhe pse detyra dhe roli i sovranit janë trashëguar për më shumë se 1000 vjet, është ende e vështirë të pranohet se ka ardhur koha për një ndryshim froni” tha znj. Frederiksen. “Shumë prej nesh nuk kanë njohur kurrë një monark tjetër. Mbretëresha Margreta është mishërimi i Danimarkës dhe, gjatë viteve, ka artikuluar fjalët dhe emocionet që na përcaktojnë si popull dhe komb”.
Në fjalimin e saj, Margreta falënderoi popullin danez për mbështetjen e tij, si dhe “qeveritë e njëpasnjëshme, me të cilat ka qenë gjithmonë shpërblyese të punosh, dhe Parlamentin danez, i cili gjithmonë më ka besuar”.
Pjesa më e madhe e popullaritetit të mbretëreshës ka qenë e lidhur me personalitetin dhe brezin e saj artistik. Edhe pasi hyri në linjën e trashëgimisë në moshën 13-vjeçare, ajo ndoqi interesin e saj për artin, duke fituar një diplomë në arkeologjinë prehistorike në Universitetin e Kembrixhit dhe duke studiuar në Universitetin Aarhus në Danimarkë, në Sorbonë dhe në Shkollën Ekonomike të Londrës.
Ajo gjithashtu ka krijuar vepra artistike, duke përfshirë piktura të shfaqura në muze, decoupage – një lloj vepre arti të prerë dhe ngjitur – dhe vizatime. (Ilustrimet e saj u përshtatën për një libër “Lord of the Ring” me një pseudonim, Ingahild Grathmer; botuesi i librit iu afrua pasi ajo i dërgoi kopje J.R.R. Tolkien si postë fansash në 1970.)
Kohët e fundit, ajo shërbeu si dizajnere e kostumeve dhe produksionit për “Ehrengard: The Art of Seduction”, një film i Netflix që adapton një përrallë, që përfshin veshjet dhe setet e bazuara në vizatimet e saj dhe vepra të tjera artistike.
“Unë punoj kur mund të gjej kohën,” i tha ajo New York Times vitin e kaluar, “dhe zakonisht duket se mund të gjej kohën.”
Megjithëse Margreta ka shmangur kryesisht polemikat e tabloideve që kanë pllakosur mbretërit e tjerë në Evropë, anëtarët e familjes së saj kanë qenë tituj kryesorë nëpër gazeta në të kaluarën. Bashkëshorti i saj, Princi Henrik, ishte ankuar prej kohësh që nuk quhej mbret dhe se mbështetej te Margreta për para. Ai përfundimisht mori një rrogë, por në vitin 2017, ai njoftoi në moshën 83-vjeçare se nuk dëshironte më të varrosej përkrah mbretëreshës.
Ai vdiq gjashtë muaj më vonë dhe thuhet se u dogj, me gjysmën e hirit të shpërndarë në ujërat daneze dhe tjetrën të varrosur në kopshtet private të një kështjelle në veri të Kopenhagës.
Mbretëresha gjithashtu mori ankesa nga anëtarët e familjes në vitin 2022, pasi u hoqi katër nipërve të saj titujt mbretërorë.