Zgjyra nga Velesi mund të ripërdoret dhe kështu do të pastrohet, thotë Ministria e Mjedisit

By F. Xh. On 23/02/2024 10:03

Zgjyra nga deponia e ish-Shkritores në Veles është mbeturinë që mund të ripërdoret për shkak të metaleve që përmban. E njëjta gjë është edhe me arsenin e ishminierës “Lojan”, për të cilin do të kërkohet edhe koncesionar që ta nxjerrë jashtë vendit, për shfrytëzimin e mëtejshëm të metaleve që përmban. Adresimi i këtyre dy pikave historike të mbetjeve po zbatohet sipas praktikave evropiane të ekonomisë qarkore, të cilat urdhërojnë që gjithçka që mund të përdoret të ripërdoret dhe vetëm ajo që është e papërdorshme të shkatërrohet, transmeton Portalb.mk nga Meta.mk.

Pyetja se pse zgjyra nga Velesi është lëndë e parë, kurse lindani i OHIS-it mbetje e rrezikshme, ishte një nga çështjet për të cilat po debatojnë ekspertët dhe pushteti lokal në këtë qytet. Kryetari i Komunës Marko Kolev ka bërë të ditur tashmë se nuk do të firmosë lejen e re të integruar B për koncesionarin “Caps Mont Group” që duhet të eksportojë zgjyrën dhe të pastrojë kodrën e zezë, pasi nuk është i bindur se gërmimi i deponisë nuk do të kontribuojnë në një ndotje më të madhe të Velesit, veçanërisht pasi koncesionari kërkoi që përveç gërmimit, të shtojë edhe shtypjen dhe bluarjen e mbetjeve.

Ministria e Mjedisit sqaron se rregullimi ligjor për trajtimin e mbetjeve në vend është transferuar nga legjislacioni evropian, i cili parashikon një hierarki në menaxhimin e mbetjeve, për të arritur objektivat e mbrojtjes së mjedisit dhe shëndetit të njerëzve.

Kryesisht, sipas ligjeve të mbetjeve, politikat shtetërore duhet të synojnë parandalimin e gjenerimit të mbetjeve, pastaj përgatitjen e mbetjeve për ripërdorim, riciklimin e mbetjeve dhe lloje të tjera të përpunimit të mbetjeve, duke përfshirë përpunimin me qëllim të marrjes së energjisë, dhe vetëm për aq sa të gjitha këto opsione nuk janë të mundshme, atëherë asgjësimi i mbeturinave si opsion i fundit.

“Në rastin e lindanit nga OHIS, këto mbetje nuk mund të ripërdoren dhe për këtë arsye duhet të hidhen në një kantier përkatës të licencuar. Në rastin e zgjyrës në ishshkritoren duhet të zbatohet ky parim i ripërdorimit të mbetjeve, pasi është teknikisht e mundur. Për këtë arsye deklarohet si lëndë e parë dytësore dhe eksportohet për përdorim të mëtejshëm, jo për shkatërrim”, thotë Ministria e Mjedisit.

Koncesionari Cops Mont Group, nga ana tjetër, thotë se ende nuk kanë marrë asnjë akt administrativ nga komuna e Velesit me të cilin do t’u jepet ose jo leja e integruar B, edhe pse siç thonë ata, afati i 15 shkurti tashmë ka kaluar. Koncesionari konfirmon se pranë autoriteteve vendore janë dorëzuar të gjitha dokumentet që mbështesin kërkesën për lejen e re, e cila duhet të parashikojë edhe dy aktivitete të reja, shtypjen dhe bluarjen e zgjyrës. Grupi Cops Mont thotë se javën e kaluar kanë marrë nga Ministria e Ekonomisë lejen për shfrytëzimin e lëndëve të para minerale, pasi u konfirmua se gjatë procesit të shfrytëzimit nuk do të lëshohen ujëra të ndotura.

Sipas vlerësimeve, depnia e ishshkritores ka rreth dy milionë tonë zgjyrë. Konsiderohet se rreth dhjetë përqind ose rreth 200 mijë tonë është zink, i cili ka vlerë të madhe që duhet përdorur. Deponia përmban gjithashtu 0.2 përqind arsen dhe 2 përqind plumb, si dhe indium dhe antimon. Deri më tani janë eksportuar vetëm rreth 500 tonë, kështu që të gjitha këto metale të rënda, të mbetura në deponi në kushtet që janë aktualisht, të pambrojtura dhe të ekspozuara ndaj motit, mbeten kërcënim për mjedisin dhe shëndetin e qytetarëve të Velesit.

CTRL Z – CTRLZ Ekologji Komuna e Velesit Meta.mk Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor (MMJPH)Mjedisi jetësor Ndotja e tokës mbeturina Velesi