RMV, 20 organizata qytetare kërkuan që Siljanovska Davkova të mos e nënshkruajë Ligjin për planifikim urbanistik
Presidentja Gordana Siljanovska-Davkova të mos e nënshkruajë dekretin e Ligjit për Urbanistikë. Kjo është kërkesa kyçe e disa organizatave të shoqërisë civile që u bashkuan sot në parkun para Kuvendit dhe i thanë qeverisë së re se në proceset vendimmarrëse duhet të përfshijë gjithmonë publikun, i cili është element bazë i një shoqërie demokratike, transmeton Portalb.mk.
Nga Më mirë për Tetovën, thonë se me ligjin lejohet përsëri hartimi i planeve urbanistikë sipas ligjeve dhe rregulloreve të vjetra dhe të pavlefshme deri në pafundësi, të cilat për më shumë se 4.5 vjet nuk janë përfunduar, gjë që tregon për një problem me këto plane, për shkak se nuk janë miratuar në një periudhë kaq të gjatë kohore dhe janë hartuar me parametra të papërshtatshëm.
“Në ndërkohë kemi të dhëna të reja nga regjistrimi, hapësira është e ndërtuar, ka qendra linjore të ndërtuara të cilat nuk ishin përfshira në planifikim, por megjithatë e kanë shfrytëzuar pjesën më të madhe të burimeve, etj. Sipas deklaratës së ministres për transport, numri i këtyre planeve urbanistikë është rreth 600 të tilla që nuk janë miratuar në 4.5 vitet e fundit dhe do të vazhdojnë të hartohen sipas ligjeve dhe rregulloreve të vjetra dhe të pavlefshme dhe si të tilla do të miratohen dhe do të shkaktojnë kaos të shtuar në hapësirën në të cilën jetojmë”, thonë nga Më mirë për Tetovën.
Vërejtjet tjera për ligjin:
Me ligjin lejohet ndërtimi i garazheve katëshe pa një plan urbanistik të detajuar, vetëm me një projekt urbanistik. Kjo do të thotë vetëgjyqësi dhe kaos. Ndërtimi nga kushdo që i vjen në mend për ndërtimin e objekteve të mëdha, ku gjelbrimi dhe parket do të jenë viktima e parë, si dhe ku qytetarët nuk pyete dhe nuk ka mënyrë për të dhënë mendimin e tyre përmes anketave publike, si dhe ku Këshilli i komunës nuk ka të drejtë të vendosë me votim. Me këtë ligj, hiqet dispozita që e shpall vendimin për miratimin e një plani urbanistik si të pavlefshëm nëse nuk ka marrë miratimin nga ministria për transport. Kjo është thelbësore për të parandaluar abuzimin dhe zbatimin e planeve që nuk janë të vlefshme. Me këtë ligj gjithashtu lejohet që të mos ekzistojnë plane urbanistikë të hartuar për disa zona që nga viti 2013 dhe të vlejnë aktet të përgjithshme të dëmshme, si ai për Lagadin me hotelin pranë bregut, të cilat do të ishin vetëm një formë kalimtare deri në hartimin e planeve urbanistikë.
Ana Çoloviq-Leshoska nga Qendra për Hulumtime dhe Informim Mjedisor “EkoSvest” tha se organizatat e shoqërisë civile dhe komuniteti shkencor janë bashkëkrijues të dispozitave ligjore, por ndryshimet në Ligjin për Urbanistikë janë miratuar pas një procedure të shkurtër, pa debat publik dhe profesional.
“Të gjithë palët e interesuara duhet të ishin përfshirë sepse nëse nuk diskutohen pasojat dhe rreziqet e atyre ndryshimeve që po planifikohen, si do ta dimë se cilat do të jenë efektet. Ne e kuptojmë urgjencën e problemit, por e dimë gjithashtu se ekziston një ligj tjetër për urbanistikën që është i ri dhe është në pritje të miratimit. Nuk e kuptuam logjikën – pse këto ndryshime sillen urgjentisht pas një procedure të shkurtuar kur tashmë po punohet për një zgjidhje të re ligjore. Mesazhi ynë i drejtohet presidentes sepse tani dekreti ligjor është në të. Të gjithë së bashku, më shumë se njëzet shoqata, kërkuam që presidentja të mos nënshkruajë dekretin dhe ta kthejë ligjin, sepse vërtet ka argumente shumë të forta – pse duhet të debatohet ai ligj dhe pse të mos zbatohet me procedurë të shkurtuar”, tha Çoloviq -Leshoska.
Të martën, kur u miratua ky ligj, përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile u lejuan t’u drejtohen anëtarëve të Komisionit Parlamentar për Transport, Transformim Digjital, Mjedis dhe Planifikim Hapësinor. Aty kanë bërë vërejtjet për përgatitjen e të cilave thonë se kanë pasur dy ditë, aq kohë sa kanë pasur për të vënë re se ligji është vendosur në sistemin “ENER”.
Tatjana Stojanovska nga “O2” thotë se ministri Aleksandar Nikolloski i ka thirrur në Komision, por thotë se pasi kanë paraqitur vërejtjet e tyre nuk ka pasur asnjë reagim.
“Nuk mund të ndryshosh për mirë duke iu rikthyer sundimit të ligjeve të vjetra, pra ndryshimit të shpejtë me të cilin tani po shuajmë zjarrin. Jo, zjarret nuk shuhen duke filluar të reja. Ne po ndezim gjëra të reja sepse keni 600 PDU që kanë ngecur. Ju keni problem kur nuk i keni sjellë ato PDU-të për katër-pesë vjet dhe zgjidhja nuk është tani, ne kemi gjetur një mënyrë për t’i sjellë shpejt. Nuk e sollëm sepse kanë një problem real”, thotë Stojanovska.
Darko Arsovski-Petrovski nga shoqata “Go Green” tha se në komunikim me të rinjtë shpeshherë u thonë se i shqetëson kaosi në të cilin jetojnë çdo ditë. Prandaj ai i bëri thirrje presidentes Siljanovska-Davkova, siç tha, si nënë e fëmijëve të saj dhe nënë e kombit, që të mos e nënshkruajë dekretin.
“Gjithçka është kaos, të rinjtë nuk kanë si të shkojnë në shkollat e tyre, nuk kanë ku të luajnë. Kjo zgjidhje nuk e zgjidh kaosin. Nëse për momentin e gjithë zona jonë urbane është një nyje e madhe, shtohet një më shumë plus një nyje më e vogël, e cila në vend që të zgjidhet, krijon një problem edhe më të madh. Duke qenë se fëmijët në shkollë kanë provime, ky është provimi i parë që presidentja të mos e firmosë këtë dekret. Të mos lejojmë që kaosi të bëhet edhe më kaotik”, tha Arsovski-Petrovski.
Jane Dimeski nga iniciativa qytetare “Shans për Qendrën” vlerëson se qytetet dhe komunat në Maqedoni janë të mbipopulluara, pa hapësirë publike, pa gjelbërim publik dhe pa trotuare. Sipas tij, kjo do të thotë se nuk ofrojnë as cilësi minimale të jetës për qytetarët.
“Janë pasoja të një sërë vendimesh të tilla, të planeve urbanistike, ligjeve, rregulloreve të miratuara dhe të ndryshuara në procedura të ngjashme. Ne e dimë rezultatin e një sjelljeje të tillë. Ne presim diçka më shumë dhe më të mirë, sidomos në fillim të mandatit të një qeverie – që ajo të tregojë një mënyrë tjetër qeverisjeje dhe menaxhimi, sepse nëse përsërisim të njëjtat gabime nga e kaluara, nuk mund të presim rezultate të ndryshme nga ato që i kemi pasur deri tani”, thotë Dimeski.
Ndryshe, të martën, më 13 gusht, Kuvendi me 64 vota “pro” dhe 11 “kundër” pa debat miratoi ndryshimet në Ligjin për Urbanistikën, në procedurë të shkurtuar, të propozuara nga ministri i Transportit, Aleksandar Nikolloski.
Pak orë më parë, propozimi i Nikollovskit kaloi në Komisionin Parlamentar për Transport, Transformim Digjital, Mjedis dhe Planifikim Hapësinor.
Ndryshimet e Ligjit u kritikuan ashpër nga organizatat joqeveritare, të cilët u përgjigjën se nuk lejohet futja e tyre në procedurë të shkurtuar dhe se do të shkaktonin kaos urbanistik shtesë.
Propozuesi, ministri i Transportit Nikolloski, në mbrojtje të ndryshimeve shpjegoi se me to do të hiqen 600 plane detale urbanistike, si dhe do të lehtësohen procedurat për ndërtimin e objekteve me interes publik, si shkolla, kopshte, spitale, ambulantë dhe garazhe.
“Baza e ndryshimit të ligjit ka të bëjë me faktin se shkollat, çerdhet, klinikat, spitalet dhe garazhet shumëkatëshe që financohen plotësisht nga buxheti i Republikës së Maqedonisë ose nga buxheti i komunave dhe janë tërësisht komunale ose në pronësi të shtetit dhe të financuara plotësisht nga buxheti, pra nuk bëhet fjalë për spitale private, kopshte, shkolla, përkundrazi, ekskluzivisht godinat shtetërore mund të ndërtohen në procedurë të thjeshtuar, që do të thotë se do të realizohen më shpejt, pra projektet që këto ndërtesa do të mund të realizojnë do të bëhen më shpejt. Kjo nuk do të thotë se nuk do të ketë fare procedurë, por ajo procedurë do të thjeshtësohet shumë”, tha Nikolloski.