Maqedonia e Veriut tashmë ka organizatën e parë lobuese

Maqedonia e Veriut tani ka organizatën e parë lobuese. Dy vjet pas miratimit të kornizës ligjore, kompania shërbyese Prima inkaso DOOEL Shtip u bë organizata e parë lobuese e regjistruar në Regjistrin e lobistëve, lobi organizatave dhe lobimit. Kërkesa është dorëzuar nga Komisioni Kundër Korrupsionit përmes platformës elektronike lobisti.dksk.mk, transmeton Portalb.mk.

Sipas Servet Demirit, anëtar i KShPK-së, janë plotësuar të gjitha kushtet ligjore që ky person juridik të regjistrohet në regjistër, në të cilin do të jetë një organizatë lobuese e regjistruar për lobim në fushën e ekonomisë, energjetikë dhe shërbimeve të konsulencës ligjore.

“Pas verifikimit të plotësisë së aplikacionit dhe plotësimit të kushteve të neneve 6 dhe 7 të Ligjit për Lobim, dhe duke pasur parasysh se kërkuesit nuk i është pezulluar e drejta për t’u riregjistruar në Regjistër, parashtruesi regjistrohet për herë të parë në Regjistër”, ka bërë të ditur Demiri.

Cila kompani do të lobojë?

Kompania që ka fituar të drejtën e lobimit – Prima inkaso DOOEL Shtip, ekziston që nga viti 2006. Nënshkruese e kërkesës për fitimin e të drejtës për lobim në firmën familjare është avokatja Stefanija Moneva nga Shtipi. Sipas saj, është një organizatë lobuese në të cilën është edhe babai i saj, i cili duhet të merret me lobim. Ajo thotë se lobimi do të bëhet në tre nivele – juridik, ekonomik dhe politik.

Ky është rasti i parë i një organizate lobuese që shfrytëzon mundësitë e Ligjit për Lobim për t’u regjistruar sipas ligjit edhe pse ka më shumë se dy vjet që është në fuqi. Komisioni kundër korrupsionit inkurajon personat fizikë dhe juridikë të interesuar, të cilët dëshirojnë të fitojnë statusin e lobistëve apo organizatave lobuese, të përdorin mundësitë që ofron ligji për lobimin.

Cili është qëllimi i lobimit?

Ligji i ri për Lobimin u miratua në qershor 2021, me qëllim parandalimin e ndikimit të paligjshëm në politikat dhe proceset publike dhe efektet e mundshme korruptive. Ligji rregullon kushtet për marrjen e statusit të organizatës lobuese, regjistrimin e lobistëve dhe organizatave lobuese dhe detyrimet e lobistëve, organizatave lobuese dhe personave dhe organeve lobuese. Ligji për Lobim ka filluar të zbatohet më 11 qershor 2022. Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit është përgjegjës për monitorimin e zbatimit të dispozitave të ligjit.

Një nga rekomandimet e GRECO-s nga Raundi i Katërt i Vlerësimit ishte vendosja e rregullave për marrëdhëniet e deputetëve me lobistët dhe me palët e treta që kërkojnë të ndikojnë në procesin legjislativ. Në kuadër të Raundit të Pestë të Vlerësimit, GRECO rekomandoi futjen e rregullave që do të rregullojnë ndërveprimet e personave që kryejnë funksionet më të larta ekzekutive me lobistët dhe me palët e treta që duan të ndikojnë në procesin e vendimmarrjes; dhe postimi i rregullt i kontakteve të tilla.

Çfarë është lobimi?

Lobimi është një veprimtari që synon të ndikojë në proceset e përgatitjes, miratimit dhe ndryshimit të ligjeve, akteve nënligjore apo akteve të tjera të përgjithshme, politikave publike, pra programeve të kryera nga organet që lobohen, veçanërisht kur ato politika, gjegjësisht programe kanë të bëjnë me planifikimin hapësinor, zhvillimin dhe alokimin, pra shpërndarja e fondeve publike.

Lobimi nuk i referohet procedurave gjyqësore apo administrative, procedurave që kryhen në përputhje me rregulloret që rregullojnë prokurimin publik dhe procedurat në të cilat vendosen të drejtat dhe detyrimet e individëve, komunikimi me një qytetar në lidhje me ushtrimin e të drejtave individuale, komunikimi i të cilave mund të përbëjë një kërcënim për sigurinë e çdo personi ose për sigurinë e shtetit, ose komunikimi me ose në emër të organizatave ndërkombëtare dhe partive politike.

Kush mund të lobojë?

Lobim mund ta kryejnë vetëm personat fizikë vendas ose të huaj lobistët e regjistruar në pajtim me dispozitat e Ligjit. Si përjashtim, në emër dhe në kurriz të një organizate lobuese (person juridik vendas ose të huaj), lobimi mund të kryhet nga një përfaqësues ligjor, një punonjës ose një person i autorizuar i organizatës lobuese.

Lobimi është një praktikë veçanërisht e njohur në Shtetet e Bashkuara. Lobistët kërkojnë të formësojnë legjislacionin, rregulloren ose politikën e jashtme në emër të një klienti në përgjithësi duke kontaktuar ose duke u takuar me zyrtarë qeveritarë nga degët legjislative dhe ekzekutive. Pas skandaleve të shumta, termi lobim mori një konotacion negativ.