4 vjet në NATO: Roli vendimtar i bashkëpunimit politik dhe social në strategjinë ushtarake të Maqedonisë së Veriut
Katër vjet më parë, Maqedonia e Veriut arriti një moment historik duke u bërë anëtare e Organizatës së Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO). Kjo arritje e rëndësishme shënoi një pikë vendimtare në sferën politike dhe sociale të vendit tonë, duke rritur kështu përkushtimin e saj për stabilitetin, sigurinë dhe bashkëpunimin rajonal.
Rëndësia e anëtarësimit të Maqedonisë së Veriut në NATO duhet trajtuar gjithnjë si një arritje madhore. Duke iu bashkuar aleancës më të fuqishme ushtarake në botë, Maqedonia e Veriut forcoi pozicionin e saj si një lojtare kyçe në arenën më të gjerë gjeopolitike. Anëtarësimi në NATO jo vetëm që rriti sigurinë e vendit, por gjithashtu nxiti stabilitet dhe bashkëpunim politik brenda rajonit dhe njëkohësisht mundësoi integrimin social dhe politik në strategjinë ushtarake.
Një pikë tjetër suksesi është padyshim dhe krijimi i lidhjeve dhe aleancave të forta diplomatike, si në nivelin rajonal ashtu edhe në atë ndërkombëtar. Përmes përpjekjeve të përbashkëta dhe bashkëpunimit me vendet anëtare të NATO-s, Maqedonia e Veriut ka demonstruar gatishmërinë e saj për të kontribuar në iniciativat kolektive të mbrojtjes dhe sigurisë.
Për më tepër, anëtarësimi në NATO i siguroi Maqedonisë së Veriut qasje në burime jetike, ekspertiza të ndryshme dhe mundësi trajnimi që forcojnë aftësitë dhe gatishmërinë tona ushtarake. Këto mundësi rritën aftësinë e vendit për tu trajtuar në mënyrë efektive ndaj sfidave të reja të sigurisë dhe përforcoi pozicionin e shtetit si një partner i besueshëm në promovimin e paqes dhe stabilitetit në Ballkanin Perëndimor dhe më gjerë.
Ushtri më e fortë, shtet më i fortë
Në sferën e strategjisë ushtarake, Maqedonia e Veriut duhet t’i japë përparësi nxitjes së bashkëpunimit ndërmjet subjekteve politike dhe sociale, duke pranuar se qasjet tradicionale shpesh fokusohen vetëm në përparimet teknologjike dhe taktikat operacionale. Një strategji kohezive që integron bashkëpunimin politik dhe social është thelbësore për të luftuar në mënyrë efektive agresorët dhe kërcënimet e mundshme. Marrëdhëniet efektive civilo-ushtarake luajnë një rol vendimtar në nxitjen e bashkëpunimit dhe sigurimin e koherencës në strategjinë ushtarake. Duke ushqyer transparencën, përgjegjshmërinë dhe besimin ndërmjet liderëve civilë dhe ushtrisë, Maqedonia e Veriut mund të përmirësojë proceset e koordinimit dhe vendimmarrjes, duke forcuar përfundimisht kapacitetin e saj për t’iu përgjigjur në mënyrë më efektive kërcënimeve në zhvillim dhe për të mbrojtur interesat e saj kombëtare.
Ministria e Financave e Maqedonisë së Veriut është në proces të projeksionet për të pasqyruar më mirë ndryshimet e pritshme makroekonomike dhe politikat e planifikuara ekonomike që do të ndikojnë në strategjinë tonë ushtarake. Kështu që parashihet ngritja e buxheti të mbrojtjes me 0.2% në vit deri sa të arrijë në 2% të PBB-së. Synimi është të ruhet një buxhet i qëndrueshëm i mbrojtjes prej të paktën 2% të PBB-së përtej 2024.
Hapat tjera…
Vendet e Ballkanit Perëndimor kanë përjetuar progres të ndryshëm në tranzicionin ekonomik dhe politik; megjithatë, tranzicioni i rajonit mbetet i paplotë dhe ka shumë shenja shqetësuese. Ndikimi në rritje i aktorëve joevropianë, veçanërisht i interesave ruse dhe kineze, është i dukshëm në të gjithë rajonin. Në sfondin e veprimeve agresive të Rusisë që nxisin konfliktin në Ukrainë, shqetësimet për stabilitetin rajonal janë përshkallëzuar. Fokusi strategjik i Rusisë në shfrytëzimin e dobësive nënvizon ambicien e saj të gjatë për të çuar përpara agjendën e saj gjeopolitike në rajon, duke zbuluar ndarje të thella brenda zonës.
Kështu që deri sa Maqedonia e Veriut përballet me pasiguritë gjeopolitike që rrjedhimisht kanë ndikimi rajonal, vendi duhet urgjentisht të njohë rolin vendimtar të bashkëpunimit politik dhe social në formësimin e pozicionit të sigurisë.
Në dritën e sfidave aktuale, qëllimi i ri kryesor i mbrojtjes së Maqedonisë së Veriut pasqyron vullnetin e nevojshëm politik, vizionin strategjik dhe përkushtimin për të investuar në mbrojtje. Kjo siguron një përgjigje të palëkundur ndaj të gjitha sfidave, duke afirmuar rolin e Maqedonisë së Veriut si një anëtare e ndërgjegjshme, e përgjegjshme, e besueshme dhe e palëkundur e NATO-s.