Konferencë paralele e OSBE-së: Rusia është brutale ndaj Ukrainës, roli i shoqërisë civile është me rëndësi të jashtëzakonshme

By S. B. On 29/11/2023 22:17

Konferencë paralele e OSBE-së për shoqërinë civile. Foto: MPJ

Demokracia po bie në vendet ku nuk ka hapësirë për aktivizëm të shoqërisë civile. Jemi dëshmitarë të numrit alarmant të konflikteve të armatosura, në vitin e kaluar dëshmuam si Rusia është brutale ndaj Ukrainës dhe i shkel vlerat evropiane. Ajo duhet të jetë llogaridhënëse, duhet të jetë përgjegjëse për këtë luftë. Rusia ndjeshëm i ka rritur sulmet ndaj aktivistëve civil, gazetarëve dhe oponentët politik. Qëllimi i Kremlinit është që ta heshtë opozitë, ndërkaq ajo ka krijuar hendek të madh në funksionimin e shoqërisë civile dhe mediave të pavarura, raporton Meta.mk, transmeton Portalb.mk.

Këto ishin konkluzat kryesore nga konferenca e sotme paralele të OSBE-së për shoqërinë civile, e cila është mbajtur në Ministrinë e Punëve të Jashtme.

Liderët e treshes udhëheqëse të OSBE-së, por edhe përfaqësues zyrtar të organizatës, folën për lirinë e mediave, shkeljen e vlerave evropiane demokratike, por edhe për rëndësinë e organizatave civile.

Bujar Osmani, ministër i Punëve të Jashtme dhe udhëheqës i OSBE-së, tha se motoja e sivjetme është se gjithë kjo bëhet për njerëzit dhe se Maqedonia e Veriut e di mirë se sa është e rëndësishme shoqëria civile në respektimin e të drejtës ndërkombëtare dhe demokracisë.

“Ekziston lidhje e rëndësishme midis shoqërisë civile shumëngjyrësh dhe shtetit të së drejtës. Hapësira për shoqërinë civile në vendet ku është reduktuar, demokracia është në rënie. Kjo është e dokumentuar edhe në raportet e fundit për Federatën Ruse, ka gjithnjë e më shumë represion në vendin e tij. Në konferencën e fundit, vitin e kaluar në Poloni, fola për rolin e rëndësishëm të shoqërisë civile në vendet e OECD. Jam i lumtur që hapëm një zyrë të veçantë për shoqërinë civile në OSBE. Për momentin, unë shoh që shtyllat tona bazë duhet të jenë gjithnjë e më të forta, dhe është gjithashtu e rëndësishme të gjejmë rrugën për të zhbllokuar potencialin e OECD-së, sepse kjo është gjëja më e rëndësishme për interesin e më shumë se një miliard njerëzve”, tha Osmani në fjalën e tij.

Vojçeh Gevrell, nënsrektar shtetëror në Ministrinë e Punëve të jashtme të OSBE-së, vlerësoi se pozicioni ndërkombëtar i Maqedonisë së veriut është përforcuar dhe e falënderoi Osmanin për këtë udhëheqësi.

“Polonia është e shqetësuar për lirinë në rënie të shoqërive civile në Rusi, e cila është veçanërisht e dukshme gjatë agresionit të saj kundër Ukrainës. Rusia ka rritur ndjeshëm sulmet ndaj aktivistëve të shoqërisë civile, gazetarëve dhe kundërshtarëve politikë. Qëllimi i Kremlinit është të heshtë opozitën. Ajo krijoi një hendek të madh në shoqërinë civile dhe mediat e pavarura. Ne vendosëm t’i mbështesim ata. Të gjithë ne, vendet e OECD-së, po përpiqemi të inkurajojmë tolerancën dhe mosdiskriminimin, tha Gervel.

Mateo Mekaçi, drejtor i OSBE/ODIHR deklaroi se lufta në Ukrainë është prioritet dhe se për disa javë do të publikohet raporti i katërt për shkeljen të drejtës ndërkombëtare penale.

“Deklarata e Shkupit është një lidhje ndërmjet situatës së brishtë të sigurisë dhe respektimit të të drejtave të njeriut, ndërkaq OSBE dhe ODIHR punojnë pikërisht mbi këto parime. Ky nuk është vetëm një privilegj për botën e zhvilluar, është e rëndësishme për sigurinë kolektive dhe ne do të vazhdojmë të punojmë për këtë”, tha ai.

Duke folur për erozionin e demokracisë dhe lirisë së mediave i cili është rezultat i luftës në Ukrainë, Tereza Ribeiro, përfaqësuese e OSBE-së për lirinë e mediave, tha se lufta ka shkaktuar trauma të mëdha dhe vuajtje.

“Unë besoj se kemi nevojë për aksione dhe veprime dhe ato duhet të drejtohen në atë mënyrë që të vendoset përkushtim i gjerë për të drejtat e njeriut dhe forcimin e institucioneve dhe sundimit të ligjit dhe lirive të medias, me çka do të festohet Deklarata e pestë Universale e të Drejtave të Njeriut. Liria e shprehjes është një investim në një shoqëri elastike dhe të mirëinformuar. Ne kemi zhvilluar burime të reja, një sërë mjetesh për sigurinë e gazetarëve, si dhe instrumente për monitorimin e shkeljeve të së drejtës për lirinë e shprehjes. Pavarësisht të gjitha pasigurive të kësaj kohe, mendoj se e ardhmja është e ndritshme”, tha Ribeiro.

Pia Kauma, presidentja e Asamblesë Parlamentare të OSBE-së, tha se në Asamblenë Parlamentare kanë krijuar një grup për të mbështetur Ukrainën dhe e konsideroi atë jashtëzakonisht të rëndësishëm.

“Një gjë që unë e shoh si një mjet të rëndësishëm për OECD-në në tërësi dhe Asamblenë Parlamentare është monitorimi i zgjedhjeve. Ne bashkëpunojmë me ekspertë nga ODIHR dhe organizata të tjera humanitare dhe mendoj se është shumë e rëndësishme që monitorimi i zgjedhjeve të vazhdojë të jetë i pavarur. Nuk duhet të jetë çështje vendimesh politike, por duhet të bazohet në punën e ekspertëve dhe vëzhguesve që ndjekin procesin zgjedhor. Pa monitorim do të ketë rrezik për prishjen e procesit zgjedhor”, tha Kauma para të pranishmëve.

Nga ana tjetër, Helga Maria Shmid, Sekretarja e Përgjithshme e OSBE-së, theksoi se është bërë një deklaratë e posaçme për ndalimin e dhunës seksuale dhe përmban mënyra për të mbështetur gratë.

“Lufta kundër Ukrainës është prioriteti ynë. Ne jemi të shqetësuar për nivelin e vazhdueshëm të kërcënimeve ndaj grave dhe vajzave dhe tani kemi të drejtë në fushatën “16 ditë aktivizim kundër dhunës ndaj grave”, ndaj duhet t’i njohim ato si agjentë të ndryshimit, tha Shmid.

Elina Valtonen, ministrja e jashtme e Finlandës, vendi që do të jetë kryetarja e ardhshme e OSBE-së në vitin 2025, tha se në vitin e fundit Rusia ka qenë brutale ndaj Ukrainës dhe se po shkatërron vlerat evropiane.

“Ajo duhet të jetë përgjegjëse dhe përgjegjëse për këtë luftë. Ka një represion të madh të lirive ndërkombëtare, të cilat janë përfshirë në deklaratën e Shkupit, ndaj duhet t’i japim hapësirë edhe shoqërisë civile. Finlanda ka krijuar një portal për mjetet dhe instrumentet që do të ofrojë të gjitha mundësitë në dispozicion të OECD-së dhe të gjitha institucioneve”, shtoi ajo.

Ndryshe, Maqedonia e Veriut do të jetë nikoqir i ngjarjes më të madhe politike-diplomatike që ka organizuar ndonjëherë që nga pavarësia e saj. Prej 30 nëntor deri më 1 dhjetor do të mbahet takimi i 30-të ministror i OSBE-së, gjegjësisht do të qëndrojnë për vizitë ministrat e Punëve të Jashtme të Organizatës së Sigurisë dhe Bashkëpunimit në Evropë (OSBE).

Në këtë ngjarje po marrin pjesë rreth 1.000 delegatë me 76 delegacione nga 57 anëtare dhe shtete partnere të organizatës.

Është njoftuar se do të vijnë dhe krerët e diplomacive të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe Federatës Ruse, Antony Blinken dhe Sergej Llavrov, edhe pse nuk ka paralajmërim për takim bilateral mes tyre, por mu kjo e bën ngjarjen ndër të rrallat ku të dy gjenden në të njëjtin vend prej fillimit të invazionit rus ndaj Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Këshilli Ministror i OSBE-së është ngjarja më e madhe në historinë e Maqedonisë së Veriut si për nga dimensioni ashtu edhe për nga rëndësia për vendin.

Bujar Osmani Organizata Joqeveritare (OJQ)OSBE RMV Qeveria e Maqedonisë së Veriut