Këngëtarja Tamara Todevska keqpërdoret në një video për një produkt dobësimi
Tamara Todevska dhe mjeku boshnjak Emir Solakoviç janë abuzuar në një video të redaktuar që rekomandon një produkt dobësimi. Zërat në video nuk janë aspak të tyre, gjë që e bën videon mashtrim, shkruan Vërtetmatësi.
Po shqyrtojmë një postim në rrjetin social Facebook në të cilin shpërndahet një video “deepfake”, në të cilën keqpërdoret emri dhe imazhi i këngëtares Tamara Todevska. Në video-materialin, i cili është i montuar dhe jo real, Todevska paraqitet si promovuese e një produkti në gjuhën bullgare.
– Unë jam Tamara Todevska dhe kam humbur 17 kilogramë për dy javë me metodën e Dr.Solakoviqit, parqaitet kinse Todevska thoë në videon e manipuluar.
Më pas mjeku tregohet duke thënë se ai “dëshiron të ndajë një metodë që do t’ju ndihmojë të humbni peshë brenda disa javësh pa marrë parasysh sa vjeç jeni apo pse nëse jeni mbipeshë”. Sipas videos, “me këtë teknikë unike mund të shpëtoni njëherë e mirë nga pesha e tepërt pa dieta dhe ushtrime”. Në klipin manipulues, mjeku duket se pretendon se “shumë të famshëm kanë qenë pacientët e tij” dhe inkurajon njerëzit të klikojnë butonin më poshtë për të mësuar më shumë.
Vërtetmatësi duke përdorur një kërkim të kundërt zbuloi se mjeku në videon e manipuluar është Emir Solakoviq, një kirurg i përgjithshëm dhe kardiovaskular. Spitali me emrin e tij në Sarajevë ka departamente për diagnostikim, një dhomë hiperbarike, operacione, një qendër për trajtimin e diabetit, terapi fizike dhe trajtimin e komplikimeve pas COVID. As ai dhe as këngëtarja Tamara Todevska nuk rekomandojnë ndonjë produkt dobësimi.
Një theks i fortë bullgar vërehet në fjalimin e doktor Solakoviqit, si dhe të Tamara Todevskës, që tregon se video është realizuar në këtë shtet fqinj. Ndërsa theksi në gjuhën maqedonase pothuajse gjithmonë bie në rrokjen e tretë nga mbrapa, gjuha bullgare ka një sistem të ndërlikuar theksimi dhe fjalët theksohen në mënyra të ndryshme, dhe ndonjëherë theksi bie në dy ose tre rrokje në të njëjtën fjalë, gjë që vërehet edhe në video. Por gjuha bullgare nuk është amëtare për të dy personat në video dhe nuk ka asnjë arsye që ata të flasin me një theks të tillë. Përveç faktit që votat nuk janë as të tyre.
Ja për shembull si tingëllon zëri i Dr. Solakoviq:
Zëri i tij është krejtësisht i ndryshëm nga ai në videon e përpunuar dhe për më tepër, nuk ka asnjë informacion që e njeh gjuhën maqedonase apo se flet maqedonisht me theks bullgar.
Shpesh, njerëz të famshëm nga një vend tjetër keqpërdoren në video dhe vendosen në një treg të huaj, për të shmangur paditë dhe për të shmangur rrezikun që qytetarët të fillojnë të kontrollojnë nëse personi i famshëm është vërtet pjesë e një fushate reklamuese për promovimin e një produkti.
Për më tepër, mashtruesit shpëtojnë kështu nga reagimet publike të personazheve të famshëm, sepse mundësia që videot të arrijnë te të abuzuarit nëse janë gjeografikisht më larg, në një vend tjetër, është më e vogël.
Kur shikoni më nga afër materialin video në pjesët ku flet mjeku, vërehet se i shtohet edhe fjalimi, pra ngjiten fjalët dhe vendoset një ton për të krijuar në mënyrë të rreme një imazh se është, në fakt, ai që flet në video.
Për të gjitha faktet e mësipërme, ne e vlerësojmë postimin që po shqyrtojmë si përmbajtje të ndryshuar (altered content) për të kryer mashtrime për shitjen e preparateve duke abuzuar me personazhet e personave të famshëm.