7 vjet nga ngjarja e armatosur në “Lagjen e Trimave” të Kumanovës
Sot bëhen 7 vjet nga ngjarja e armatosur në “Lagjen e Trimave” të Kumanovës, kur një grup i armatosur u përlesh me forcat shtetërore të Maqedonisë së Veriut. Si pasojë, kanë humbur jetën 8 policë dhe 37 të tjerë janë plagosur, ndërkaq grupi ka humbur 10 persona. Veç kësaj, nga luftimet u shkatërruan dhjetëra shtëpi, duke e pasur parasysh se ngjarja ka ndodhur në lagje urbane. Ndonëse rasti ka epilog gjyqësor, madje të finalizuar në Maqedoninë e Veriut, me vendim të Gjykatës Supreme, e vërteta për këtë rast ende nuk është zbardhur tërësisht dhe po kontestohet nga pala mbrojtëse. Ende nuk dihet se kush ishin organizatorët e vërtetë të rastit, njofton Portalb.mk.
Më 2 nëntor të vitit 2019, dy vjet dhe pesë muaj pas ngjarjeve të 9 dhe 10 majit të vitit 2015 në lagjen e Kumanovës “Lagjja e Trimave”, dhe një vit e tetë muaj pas fillimit të gjykimit, Gjykata Themelore e Shkupit miratoi vendim shkallës së parë kundër të akuzuarve për veprën penale “Terrorizëm”.
Aktgjykimi :
- 7+1 persona: burg të përjetshëm
- 13 persona: nga 40 vjet burg
- 6 persona: me nga 20 vjet burg
- 1 person: me 18 vjet burg
- 2 persona: me nga 14 vjet burg
- 2 persona: me nga 13 vjet burg
- 2 persona me nga 12 vjet burg
- 4 persona u liruan
Aktgjykimet në detaje mund t’i shihni:
- LEXO: Shtatë shekuj e gjysmë burg dhe 7 burgime të përjetshme për “Grupin e Kumanovës” (FOTO+VIDEO)
- LEXO: “Rasti Kumanova”, burg të përjetshëm për Sulejman Osmanin
- LEXO: Rasti “Kumanova”, i liruari Besnik Ajdini: Ja tmerri që përjetova (VIDEO)
Për shkak vendimeve, të cilat mbrojtja i quajti drakonime, ka pasur protesta në Maqedoni, Kosovë dhe Shqipëri.
Të dënuarit e ankimuan vendimin, por Gjykata e Apelit, nuk e ndryshoi.
Më 3 janar 2022 Gjykata Supreme e Maqedonisë së Veriut e konfirmoi se ka miratuar vendim për rastin e njohur në opinion si “Kumanova”. Sipas vendimit, Supremja i ka hedhur poshtë ankesat e të dënuarve si të pabaza dhe e ka konfirmuar aktgjykimin e Apelit. Sipas Ligjit për Procedurë Penale, pala mbrojtëse nuk ka të drejtë ankese ndaj vendimit të Gjykatës Supreme.
Sipas kësaj, për të dënuarit janë “mbyllur dyert” për kërkim të drejtësisë brenda Maqedonisë së Veriut, por ata mund të ankohen në Gjykatën Ndërkombëtare për të Drejtat e Njeriut në Strasburg. Konfirmimi i aktgjykimit të Apelit, nënkupton që të dënuarit mbesin me dënimet që u janë shqiptuar nga Penalja dhe më pas të konfirmuara nga Apelit.
Hetimi ndërkombëtar që u premtua e s’u bë
Të dënuarit, por edhe një pjesë e opinionit dhe përfaqësuesve politik, kishin dyshime për inskenim të rastit, me qëllim që të ndalohet publikimi i materialeve të përgjuara “bombave” nga e liderit të atëhershëm opozitar, Zoran Zaev, i cili nëpërmjet bisedave të cilat ishin përgjuar paraprakisht nga Shërbimi Sekret i Maqedonisë, zbulonin kriminalitetin e pushtetit e cila asokohe udhëhiqej nga famëkeqi Nikolla Gruevski i cili ishte në koalicion me partinë shqiptare të Ali Ahmetit, BDI.
Duke pasur mungesë të besimit në gjyqësor, e sidomos pas gjithë asaj që u dëgjua në “bombat” e publikuara se gjykatësit i ka zgjedhur shefi i atëhershëm Shërbimit Sekret, Sasho Mijallkov, në bashkëpunim me ministren e atëhershme të Punëve të Brendshme, Gordana Jankulloska, e cila madje, mbante dhe defter me emra të gjykatësve të zgjedhur, hetimi kërkohej që të bëhet nga një organ i pavarur ndërkombëtar me qëllim që të konstatohen faktet dhe rrethanat për ngjarjen e armatosur.
Hetimi ndërkombëtar gjithashtu kërkohej për faktin se në opinion u shpërndanë një sërë (dez)informatash të cilat në masë të madhe ishin të paverfikuara. Kishte zëra që rastin e quanin të inskenuar nga Shërbimi Sekret i Maqedonisë në bashkëpunim me disa pjesëtarë të grupit, por kjo nuk u zbardh gjatë seancave gjyqësore.
Lideri i partisë e cila ishte në pushtet kur ndodhi rasti, por edhe pasi Gruevski ra nga pushteti, Ali Ahmeti, e ka përsëritur qëndrimin se kërkojnë grup ekspertësh ndërkombëtar që ta sqarojnë tërë rastin. Opozitari Zaev pasi u bë kryeministër, gjithashtu kërkoi që të huajt ta hetojnë se kush qëndron prapa rastit.
Hetim ndërkombëtar është kërkuar edhe nga Aleanca për Shqiptarët, është paralajmëruar edhe nga Ministria e Punëve të Brendshme dhe ish presidenti dhe ish kryeministri i Kosovës, Hashim Thaçi dhe Ramush Haradinaj. Më herët ka pasur kërkesë të ngjashme edhe nga ish ministri i Jashtëm i Shqipërisë, Ditmir Bushati, kryetari i Këshillit për Mbrojtjen e Lirive dhe të Drejtave të Njeriut, në Prishtinë, Behxhet Shala, kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, presidenti slloven Borut Pahor. Thirrje të tilla ka pasur edhe nga eurodeputetët, zyra e të Drejtave të Njeriut në OKB, Kosovë, Shqipëri, figura të tjera politike dhe ekspertëve për çështjet e brendshme.
Në pikën 2 të marrëveshjes së partisë Alternativa për hyrje në Qeveri, e cila u nënshkrua më 5 dhjetor 2021, gjithashtu është përmendur hetimi ndërkombëtar.
- Qeveria do t’i dërgojë kërkesë zyrtare Komisionit Evropian në të cilën do të kërkojë ekip ekspertësh të pavarur, të cilët do të kryejnë hetim ndërkombëtar në proceset e dyshuara për ndikim politik, siç janë: Monstra, Alfa, Lagjja e Trimave, Almiri i vogël.
Megjithatë, deri më tani nuk ka pasur ndonjë zhvillim konkret për hetimin ndërkombëtar.
Për pastrimin e rastit, BDI ka kërkuar dhe më pas është formuar edhe Komisioni Anketues në Kuvend, por përveç seancës konstituive, komisioni nuk ka bërë asgjë, ndërkaq avokatët e të akuzuarve nuk janë kërkuar që eventualisht të japin dëshmi apo materiale.
Pavarësisht epilogut gjyqësor, ende nuk është konstatuar nëse rasti ishte inskenim dhe nëse shërbimet sekrete i vendit ishte i përfshirë.
Më poshtë mund ta shihni videon e publikuar nga Ministria e Punëve të Brendshme gjatë aksionit dhe video të vizitës së Portalb pas mbarimit të luftimeve:
Fotografitë në vijim tregojnë dëmin e shkaktuar në shtëpitë e banorëve: