Transparencë shumë të mirë aktive arritën për herë të parë partitë LSDM, E Majta dhe Aleanca për Shqiptarët, treguan rezultatet e nxjerra nga Indeksi i Transparencës (2023) i partive politike të Institutit Republikan Ndërkombëtar (IRI). Rezultatet tregojnë se ka pasur një përmirësim të ndjeshëm në transparencën aktive të partive politike në krahasim me matjen e Indeksit të Transparencës (2021), megjithëse asnjë parti nuk ka arritur ende “transparencë aktive të shkëlqyer” ose midis 97 dhe maksimum 120 pikëve, transmeton Portalb.mk.
“38 për qind e konsiderueshme e partive politike të vëzhguara kanë fituar nga 49 deri në 72 pikë dhe për rrjedhojë i përkasin kategorisë së partive me “transparencë të mirë aktive”. Pesë parti politike kanë shënuar nga 25 deri në 48 pikë, që do të thotë se i përkasin kategorisë së partive me “transparencë aktive të kënaqshme”. Tre partitë politike Srpska straka, BESA dhe Partia Socialiste, të cilat janë përfshirë në kampion, i përkasin kategorisë së fundit të partive me “transparencë aktive jo të kënaqshme”, thuhet në raport.
Asnjëra palë nuk ka publikuar listën e plotë të punonjësve. Katër parti politike (LSDM, VMRO-DPMNE, E majta dhe Alternativa) kanë publikuar plotësisht kontaktet nga komitetet komunale. 72 për qind (13) e palëve të analizuara nuk i kanë publikuar kontaktet nga komitetet komunale. Asnjë parti nuk ka publikuar listën e anëtarëve të organit më të lartë kolektiv. Vetëm tri parti kanë shpallur të gjithë anëtarët e organit më të lartë kolektiv ekzekutiv sipas Statutit dhe biografive të tyre, LD, Levica dhe LSDM.
“Asnjë parti nuk ka publikuar informacione të plota për komisionet e partisë, e cila përfshin listën e komisioneve partiake, informacione për kryetarin, anëtarët dhe kontaktet e komisionit”, thuhet në raport.
Raportet vjetore për zbatimin e Ligjit për qasje të lirë në informacion të karakterit publik janë publikuar nga 8 parti: LSDM, E majta, Bashkimi Demokratik, Aleanca për Shqiptarët, Alternativa, PRSD, PDT dhe Partia e Pensionistëv.ë, katër nga të monitoruarat (22%), duke përfshirë: LSDM, BDI, Alternativa dhe Partia Demokratike e Turqve kanë krijuar një listë me informacion të karakterit publik në formë të katalogut.
Shumë rrallë dhe në mënyrë jo të plotë, palët publikojnë në faqen e tyre të internetit raportet e auditimit nga Enti Shtetëror i Auditimit për punën e tyre. Vetëm BDI dhe Aleanca për Shqiptarët kanë marrë numrin më të madh të pikëve në vlerësimin e këtij treguesi, pasi kanë publikuar nga 75 deri në 100 për qind të atyre raporteve të auditimit që janë publikuar në faqen e EShR-së.
Në pjesën e rekomandimeve thuhet se partitë politike duhet të rrisin transparencën në lidhje me strukturat e tyre drejtuese dhe partiake duke publikuar informacione për strukturën, kompetencat, anëtarët dhe biografitë dhe kontaktet e tyre.
“Partitë politike duhet të rrisin volumin e informacionit në lidhje me punën e tyre programore përmes publikimit të rregullt të programeve partiake dhe zgjedhore dhe përcaktimeve programore. Partitë politike, në veçanti, duhet të promovojnë transparencën duke publikuar të gjitha dokumentet financiare në lidhje me veprimtarinë e tyre (pasqyrat financiare, llogaritë përfundimtare, raportet dhe regjistrat e donacioneve) të grupuara sipas viteve dhe cikleve zgjedhore, raportet e auditimit, raportet mbi zbatimin e Ligjit për qasje n; informacion me karakter publik”, thuhet në raport.
Në kuadër të Indeksit janë vëzhguar faqet e internetit të partive nga përbërja parlamentare 2020-2024, në periudhën 1-31 tetor 2023. Pyetjet e Indeksit u strukturuan në 4 kategori: informacion bazë për partinë; qasje në informacione publike; transparencën financiare dhe komunikimi apo hapja me/për anëtarësinë dhe qytetarët.