Jourova: BE do të fillojë të shembet nëse nuk e fiton sfidën polake

Bashkimi Evropian “do të fillojë të shembet” nëse nuk e sfidon vendimin e gjykatës së lartë polake që vendosi se legjislacioni kombëtar i tejkalon ligjet evropiane, gjë që kundërshton parimet e BE-së. Kështu tha të hënën nënkryetarja e Komisionit Vera Jourova, transmeton Euractiv.

Gjykata kushtetuese e Polonisë vendosi kundër parimit qendror të integrimit evropian javën e kaluar, duke e përshkallëzuar kështu grindjen mbi vlerat themelore evropiane midis euroskeptikëve që qeverisin në Varshavë dhe shumicës së 27 vendeve të tjera të BE -së.

Më shumë se 100,000 njerëz protestuan në Poloni të dielën në mbështetje të BE -së, duke e dhënë alarmin për frikën që kanë për perspektivën e vendit të tyre pas largimit të Britanisë nga BE dhe largimit eventual të Polonisë në një “Polexit”.

“Nëse ne nuk mbrojmë parimin në BE që rregullat e barabarta të respektohen të njëjta kudo në Evropë, e gjithë Evropa do të fillojë të shembet,” tha Jourova, anëtar i Komisionit të BE -së nga fqinji i Polonisë, Republika Çeke.

“Kjo është arsyeja pse ne do të duhet të reagojmë ndaj këtij kapitulli të ri që filloi të nxjerrë gjykata kushtetuese polake,” tha Jourova, përgjegjëse për vlerat dhe transparencën në Komisionin Ekzekutiv Evropian.

Në një mënyrë apo tjetër, vendimi i gjykatës ka të ngjarë t’i kushtojë Varshavës.

Ajo ndjek mosmarrëveshjet e zgjatura dhe përçarëse në të cilat Polonia akuzohet nga shumë vende perëndimore, mbikëqyrësit e të drejtave ndërkombëtare dhe avokatët për kufizimin e pavarësisë së mediave dhe gjykatave, si dhe shkeljen e të drejtave të grave, emigrantëve dhe personave LGBT që nga Ligji dhe Drejtësia ( Partia PiS) fitoi pushtetin në 2015.

Komisioni, kujdestari i traktateve të BE -së, tashmë po e refuzon miratimin e tij për planin e rimëkëmbjes së Polonisë, i nevojshëm për të lejuar që Varshava të përfitojë miliarda euro në dispozicion, përveç ndihmave të tjera nga blloku dhe që synon të ndihmojë në ringjalljen e rritjes ekonomike të dëmtuar nga pandemia e koronavirusit.

Përveç bllokimit të disbursimit të fondeve të rimëkëmbjes së COVID në Poloni, komisioni mund të vazhdojë përpara me një mjet zbatimi të ri dhe ende të testuar për të pezulluar financimin për shtetet që konsiderohen se shkelin vlerat kryesore të mishëruara në ligjet evropiane.

Vendet e tjera në bllok mund të ringjallin një hetim të ngecur në nënvlerësimin e të drejtave demokratike në Poloni, i cili mund të shkojë deri në pezullimin e votës së Varshavës në bllok. Por kjo nuk ka gjasa.

Komisioni me seli në Bruksel gjithashtu mund të nisë një çështje të re ligjore kundër Varshavës për shkelje të ligjeve të BE-së. Mund të arrijë kulmin në goditjen e dënimeve nga qeveria polake nga Gjykata Evropiane e Drejtësisë (GJED).

‘Polexit’

Kryeministri polak Mateusz Morawiecki hodhi poshtë idenë e “Polexit”.

“Ky është një mit i dëmshëm të cilin opozita e zëvendëson me mungesën e ideve mbi pozicionin e duhur të Polonisë në Evropë,” tha ai.

Komisioneri i Industrisë i BE -së nga Franca Thierry Breton tha se nuk besonte se “për një sekondë” do të kishte një “Polexit”.

Mbështetja për anëtarësimin në BE mbetet jashtëzakonisht e lartë në Poloni, vendi më i madh ish-komunist në bllok dhe një përfitues kryesor i ndihmës financiare nga sindikata që synon të ndihmojë anëtarët më të varfër të arrijnë zhvillimin me ata më të pasur.

Agjencia e vlerësimeve Moody’s vlerëson se Polonia ka marrë fonde neto të BE-së me vlerë 2 përqind të PBB-së së saj kombëtare në vit mesatarisht që kur u bashkua me bllokun në 2004 dhe se shifra e caktuar për 2021-27 arriti në rreth 3.2 përqind.

“Mosmarrëveshja është negative ndaj kredisë. Polonia është një përfituese thelbësore neto e fondeve të BE -së, e cila ka qenë një shtytës kryesor i rritjes dhe konvergjencës me nivelet e të ardhurave të BE -së, ”tha Steffen Dyck, Zëvendës President, Zyrtar i Lartë i Kredisë në Moody’s.

Polonia kështu do të dëmtonte potencialin e saj ekonomik dhe do të humbiste mbështetjen për situatën e saj të borxhit, shtoi ajo. Polonia mund të marrë 23 miliardë euro në grante falas dhe 34 miliardë euro në kredi të lira nën financimin e rimëkëmbjes në dispozicion për vendet e BE -së.

Komisioni i BE -së tha gjithashtu të hënën se do të dërgonte një kërkesë pagese në Poloni për ndëshkimet për shkak të një miniere të linjitit në Turow, pranë kufirit çek, për të cilin Praga thotë se dëmton mjedisin në anën e saj të kufirit.

Në një zhvillim të rrallë në BE, Varshava shpërfilli një vendim të Majit nga GJED-ja që e urdhëronte atë të ndalonte aktivitetet në minierë, duke e çuar gjykatën me qendër në Luksemburg më 20 shtator të vendosë gjoba ditore prej 500,000 eurove në Poloni derisa ajo të përputhet dhe të pushojë minierat.