Austria dhe Sllovenia kanë kërkuar që hapat teknikë për hyrjen në BE të vendosen me shumicë të kualifikuar

Një propozim për të ndryshuar procesin e vendimmarrjes për vendet kandidate për anëtarësim në Bashkimin Evropian është në tryezë në organin ekzekutiv të BE-së, Komisionin Evropian. Qëllimi i tij është të përshpejtojë procesin e pranimit duke përdorur votimin me shumicë të kualifikuar për hapat e ndërmjetëm teknikë, në vend të konsensusit nga të gjitha shtetet anëtare, transmeton Portalb.mk.

Votimi me konsensus mbetet në fuqi për vendimet mbi fillimin dhe përfundimin e negociatave me vendet kandidate.

Iniciativa për të ndryshuar procesin e vendimmarrjes për këtë çështje vjen nga Austria dhe Sllovenia, së bashku me Gjermaninë dhe Italinë, dhe deri më tani ka mbështetjen e 16 shteteve anëtare të BE-së.

Lëvizja u diskutua sot në Shkup nga ministrja federale austriake për Evropën, integrimin dhe familjen, Claudia Plakolm, dhe sekretarja e shtetit në Ministrinë e Punëve të Jashtme dhe Çështjeve Evropiane të Sllovenisë, Neva Grashiq, të cilat po vizitojnë vendin.

Plakolm dhe Grashiq, në një konferencë të përbashkët për shtyp me Ministrin për Çështjet Evropiane të Maqedonisë së Veriut, Orhan Murtezani, shpjeguan se qëllimi i iniciativës është të përshpejtojë procesin e pranimit të kandidatëve, duke shmangur futjen e çështjeve dypalëshe dhe të brendshme politike në proces.

Kjo, siç thanë ata, është me qëllim përshpejtimin e pranimit të vendeve të rajonit të Ballkanit Perëndimor, përfshirë vendin, si dhe Ukrainën dhe Moldavinë.

Duke folur në këtë drejtim, ministrja federale austriake tha se Bashkimit Evropian i mungon një pjesë e madhe që ndodhet në qendër të Evropës dhe për këtë arsye Unioni, siç tha ajo, duhet të bëjë një përpjekje për të mbyllur këtë boshllëk duke lidhur “atë që i përket njëra-tjetrës” dhe në këtë mënyrë duke rritur sigurinë e tij.

Ajo kujtoi se procesi i pranimit të Maqedonisë së Veriut në BE ka zgjatur për më shumë se 20 vjet dhe se vendi duhet të bëhet anëtar i Unionit.

“Sot kam lajme për ju nga Austria. Austria do të mbështesë një shumicë të kualifikuar në procesin e pranimit të vendeve të reja në BE me qëllim reduktimin e burokracisë. Kjo do të thotë që unanimiteti nuk do të jetë i nevojshëm për çdo hap teknik për secilin vend kandidat. Unanimiteti do të kërkohet për procesin përfundimtar të pranimit, por ndërkohë, marrëdhëniet e tensionuara dypalëshe do të zvogëlohen dhe vendimet mund të merren në mënyrë më neutrale”, tha Plakolm.

Siç shpjegoi ajo, kjo është një shumicë e kualifikuar për hapat teknikë, duke vënë në dukje se, megjithatë, nevojitet vullnet politik për të ringjallur këtë iniciativë.

“Është e qartë për ne se për çështje të mëdha, siç janë siguria e përbashkët dhe politika e jashtme, do të duhet të flasim me një zë, por në bisedimet e pranimit nuk duhet të ketë pengesa në hapat e ndërmjetëm me çështjet dypalëshe dhe të brendshme politike, sigurisht që duhet të ketë unanimitet për fillimin dhe fundin e procesit”, tha ministrja austriake.

Sekretarja e shtetit e Ministrisë Sllovene të Punëve të Jashtme dhe Çështjeve Evropiane, Grashiq, shtoi se Sllovenia, ashtu si Austria, këmbëngul që Maqedonia e Veriut të bëhet anëtare e BE-së sa më shpejt të jetë e mundur.

Grashiq tha se zgjerimi i Unionit mbetet prioriteti i tyre, kryesisht për shkak të dinamikës gjeopolitike.

“Ne gjithashtu i kërkojmë Maqedonisë së Veriut të bëhet pjesë e BE-së deri në vitin 2030 dhe e kuptojmë zhgënjimin”, tha Grashiq, duke shtuar se vendi i saj ishte një nga ato që nisën iniciativën për të futur votimin me shumicë të kualifikuar për çështje teknike.

“Sllovenia dhe Gjermania kohët e fundit propozuan votimin me shumicë të kualifikuar për çështje teknike që lidhen me zgjerimin dhe ne duam të shohim vendet e Ballkanit Perëndimor, por edhe të tjera nga Lindja, të ecin përpara sa më shpejt të jetë e mundur, ky është kontributi ynë. Kur Sllovenia u bashkua, procesi ishte më i lehtë, me më pak acquis (harmonizim me legjislacionin evropian), tani është më i vështirë për sa i përket harmonizimit me legjislacionin e BE-së. Unioni tani është më i fortë me ligje më konkrete”, tha ajo.

Grashiq tha se Sllovenia, Gjermania, Austria dhe Italia i kishin dërguar një letër Presidentit të Këshillit Evropian, Antonio Costa, duke nisur një iniciativë për të thjeshtuar procesin e vendimmarrjes, e cila u mbështet nga 16 anëtarë.

Ajo shtoi se shtetet e tjera anëtare u ftuan të bashkoheshin me iniciativën, duke shprehur shpresën se Presidenti i Këshillit Evropian dhe udhëheqësit e shteteve anëtare do ta diskutonin çështjen.

Duke iu përgjigjur pyetjes së një gazetari mbi këtë temë, ministri i Çështjeve Evropiane i Maqedonisë së Veriut, Orhan Murtezani, tha se ne si vend kemi thënë vazhdimisht se metodologjia e zgjerimit duhet të pësojë ndryshime të caktuara, jo vetëm sepse e kemi përjetuar nga afër atë aktualen, por edhe sepse, për fat të keq, siç tha ai, po bëhet praktikë dhe jo vetëm që po dëmton interesat e vendeve kandidate, por edhe interesin strategjik të BE-së.

“Kjo është veçanërisht për shkak të faktit se e bën anëtarësimin më të vështirë dhe lë hapësirë ​​për, relativisht, abuzim të proceseve dypalëshe të anëtarësimit. Gjeopolitika ka ndryshuar dhe duhet të vendoset një metodologji që do të mundësojë një përfundim të shpejtë të procesit në këto kushte pasigurie”, tha Murtezani.

Ndryshe, Maqedonia e Veriut mbetet e ngujuar në rrugëtimin drejt BE-së, shkaku i kontestit me Bullgarinë fqinje. RMV duhet t’i bëjë ndryshimet kushtetuese për të vazhduar rrugën drejt BE-së. Ndryshimi kushtetutës përfshin shtimin e bullgarëve dhe etnive tjera në Kushtetutë. Ndryshimi kërkon shumicë prej dy të tretash dhe negociatat me BE-në nuk do të fillojnë derisa të bëhen këto ndryshime. 

Me kusht të ndryshimi të Kushtetutës, Maqedonia e Veriut më 19 korrik të vitit 2022 i filloi bisedimet qasëse me BE-në me mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare, pas miratimit të propozimit francez të cilin Maqedonia e Veriut e miratoi më 16 korrik 2022. Propozimi atë kohë u votua në parlament pa pjesëmarrjen e opozitës së atëhershme e cila tani është në pushtet.