Postimet manipuluese në Facebook tregojnë harta historike që tregojnë se territori i Ukrainës së sotme dikur ishte nën sundimin e fqinjëve të saj, duke krijuar përshtypjen se është një krijim artificial i përbërë nga territore të huaja. Në të njëjtën kohë, po shtyhet narrativa se Ukraina i mori ato territore si një “dhuratë në pjatë”, por në realitet, ukrainasit bënë një luftë të vështirë dhe të gjatë për çlirimin e tyre, transmeton Vërtetmatësi.
Në një postim në rrjetin social Facebook është shpërndarë një hartë historike, e cila mbulon atë që sot është Republika e Ukrainës dhe ajo hartë pasohet nga fjalët e mëposhtme:
A duhet të konsiderojë Rusia kthimin e tokave historike polake, rumune, sllovake dhe hungareze që ndodhen aktualisht në Ukrainë?
Ka harta të ngjashme në postime të tjera, kështu që ky rishikim vlen edhe për to. Ato harta tregojnë se territori i Ukrainës së sotme ka qenë dikur nën sundimin e fqinjëve të saj, gjë që krijon përshtypjen se është një krijim artificial, i përbërë nga territore të huaja.
Autori i postimit, në të cilin do të fokusohemi tani, nuk e njeh Ukrainën, kështu që ai nuk e kupton se në këndin e sipërm të djathtë të hartës që publikoi, përmendeshin dy shtete ukrainase, të cilat u bënë të pavarura për pak kohë pas rënies së Perandoritë Ruse dhe Austro-Hungareze në 1918. : Republika Popullore e Ukrainës dhe Republika Popullore e Ukrainës Perëndimore, të cilat më vonë u bashkuan. Është fakt se ukrainasit luftuan për çlirim dhe bashkim, për të cilin njoftimi hesht. Ajo Ukrainë e pavarur dhe e bashkuar më pas u sulmua nga Rusia Sovjetike dhe Polonia, kështu që pjesa më e madhe e Ukrainës ra nën sundimin sovjetik dhe pjesa perëndimore – nën Poloninë, e cila është treguar në hartë në postim, por ajo nuk e shpjegon këtë.
Në vitin 1939, Moska dhe Hitleri ndanë Poloninë, pas së cilës Moska aneksoi Ukrainën Perëndimore në Ukrainën Sovjetike, por jo për të çliruar ukrainasit perëndimorë, por për t’i nënshtruar ata, gjë që krijoi një revoltë mes tyre. Këtu lindi rrëfimi se Moska u dha territore ukrainasve, ndaj të cilëve ata ishin mosmirënjohës, por injoron faktin që ata vetë luftuan për ato territore më parë, që e kemi thënë tashmë.
Le ta krahasojmë atë me Maqedoninë e Veriut. Dhe territori i saj dikur ishte nën sundimin e huaj, ndaj a do të ishte e përshtatshme që dikush të na tundte një hartë nga Perandoria Osmane apo Banovina e Vardarit? Dhe a është me vend të thuhet se pushtuesit serbë e çliruan Maqedoninë e Vardarit nga osmanët dhe se na e dhanë “gati”? Dhe ku është Ilindeni dhe gjithë ato viktima këtu? Kështu e trajton Moska historinë e Ukrainës dhe të njëjtën gjë bën edhe njoftimi.
Njoftimi tregon gjithashtu se Rajoni Transkarpatian i Ukrainës dikur i përkiste Hungarisë ose Çekosllovakisë. Është e vërtetë, por edhe ukrainasit krijuan një shtet atje, ndonëse përsëri jetëshkurtër, Ukrainën Karpate, në vitin 1939. Ata kishin edhe të tjera (në fjalorin tonë) “Republika Krusheve” si Republika Komança dhe Republika Hutsul (1918 – 1919). Këtu mund të shtohet shumë, por, me pak fjalë, kudo ku kishte ukrainas, kishte edhe lëvizjen e tyre kombëtare, kryengritjet etj.
Harta në postim na tregon gjithashtu se një pjesë e madhe e Ukrainës ishte dikur nën sundimin rus, por nuk shpjegon se si ndodhi kjo, por nuk shpjegon se si ndodhi dhe harta është dizenjuar pak keq. Më parë, ishte nën sundimin polak, i cili u dëbua nga Kozakët ukrainas të Bohdan Khmelnytskyi dhe më pas ata krijuan një shtet, i cili humbi pavarësinë e tij për shkak të traktatit të dëmshëm të aleancës me Rusinë në 1654.
Ajo zbatohej për atë që është sot Ukraina Qendrore dhe rusët më vonë pushtuan atë që është sot jugu dhe lindja e saj. Ajo ishte atëherë një stepë pak e populluar, e ashtuquajtura Një fushë e egër, pas së cilës sipërmarrësit britanikë ndërtuan atje qytetet Donetsk dhe Lugansk. Megjithatë, sipas regjistrimit të vitit 1897, shumica e atyre zonave ishin ende ukrainas. Kushdo që sundonte atje, natyrisht ukrainasit jetonin atje.
Në 1783 Rusët pushtuan edhe Krimenë, dhe harta në postim të jep përshtypjen se ka qenë gjithmonë territor rus, i cili iu dha Ukrainës në 1954. Por deri në pushtimin rus, shteti i tatarëve të Krimesë ekzistonte atje. Nën sundimin rus, ata u shtypën dhe u bënë pakicë në vendin e tyre, ndaj duan të jenë pjesë e Ukrainës. Në vitin 1918 ushtria ukrainase, së bashku me tatarët e Krimesë, dëbuan për një kohë të shkurtër qeverinë ruse nga Krimea, por njoftimi hesht edhe për këtë.
Dhe gjithashtu, dorëzimi i Krimesë nga Rusia në Ukrainë në 1954. nuk ishte rasti i vetëm i ndryshimit të kufijve midis republikave sovjetike. Gjatë atyre demarkacioneve, ukrainasit humbën edhe territore që i konsideronin të tyret, të cilat përfunduan në Rusi (Taganrog, Belgorod, etj.).
Sipas Memorandumit të Budapestit të vitit 1994, Ukraina ia dorëzoi Rusisë armët e saj bërthamore sovjetike dhe Rusia u zotua të respektonte sovranitetin e Ukrainës, e cila supozohej të kapërcejë çdo mosmarrëveshje. Por në vitin 2014 Rusia shkoi në ofensivë dhe filloi të tundte harta historike, të cilat, siç e shpjeguam, nuk janë justifikim apo argument.
Dhe së fundi, shembulli më i famshëm i një shteti të krijuar nga territore të huaja dhe të kapura është Rusia, përkatësisht: Tatarstani, Bashkortostani, Udmurtia, Çerkesia, Çeçenia, Dagestani, Altai, Buryatia, Yakutia, Çukotka, etj. Kaliningrad ka qenë dikur Koenigsberg i Gjermanisë, një pjesë e mirë e asaj që sot është Karelia ruse i përkiste Finlandës, një pjesë e Kurileve dhe Sakhalin ishin japonezë, Vladivostok ishte kinez, etj.
Duke marrë parasysh të gjitha këto, vlerësojmë se njoftimi hesht për një sërë faktesh të rëndësishme, duke mashtruar opinionin, pra gjykojmë se postimit i mungon kontekstit.