Organizata të shumta ndërkombëtare, si dhe verifikues faktesh nga Ukraina, pajtohen se në internet, veçanërisht në Telegram, janë krijuar video materiale jo të besueshme, të inskenuara me aktorë të paguar, me qëllimin e vetëm për të minuar mobilizimin në Ukrainë dhe për të diskredituar forcat e armatosura të Ukrainës, shkruan Vërtetmatësi.
Shkruar nga: Miroslava Simonovska
Rusia po kryen operacione psikologjike dhe informative për të minuar dhe diskredituar mobilizimin në Ukrainë, për të shkatërruar moralin e qytetarëve të Ukrainës dhe për të dobësuar vullnetin e tyre për të mbrojtur shtetin e tyre. Në mbështetje të përpjekjeve të tilla, ushtria ruse dhe shërbimet speciale po shpërndajnë foto dhe video të vërteta dhe të rreme në rrjetet sociale. Ky informacion u nda në fillim të shtatorit nga Qendra Ndërkombëtare për Mbrojtjen dhe Sigurinë e Estonisë, duke shtuar se shërbimet speciale ruse po përdorin shtetasit e mëparshëm dhe aktualë meshkuj të Ukrainës, të cilët kanë ndërruar vullnetarisht anën për të prodhuar përmbajtje me qëllim të keq për rrjetet sociale.
Përpjekjet ruse për të diskredituar mobilizimin ukrainas nuk mund të shihen veçmas, jashtë kontekstit të fushatës më të gjerë informative dhe psikologjike, pra operacion. Qëllimi i një strategjie të tillë është të shkatërrojë besimin e shoqërisë ukrainase në udhëheqjen politiko-ushtarake të Ukrainës dhe në forcat e armatosura të Ukrainës dhe të krijojë tension midis ushtarakëve dhe civilëve. Në këtë mënyrë, sipas Qendrës Ndërkombëtare për Mbrojtje dhe Siguri të Estonisë, duhet të ndikohet vullneti dhe motivimi i qytetarëve për të shërbyer në ushtrinë ukrainase.
Instituti për Studimin e Luftës, një organizatë joqeveritare dhe jofitimprurëse amerikane e themeluar në vitin 2007, në raportin e tij të datës 22 shtator 2024, vë në dukje gjetje të ngjashme dhe kontradiktore bazuar në burime ukrainase.
Qendra Ukrainase për Komunikime Strategjike (Stratcom) paralajmëroi më 21 shtator se aktorët rusë po përhapin narrativa të rreme në rrjetet sociale për anëtarët e Forcave të Armatosura të Ukrainës. Në veçanti, është narrativa se “ata po përdorin drogë të ofruara nga SHBA”. Kjo bëhet për të diskredituar ushtrinë ukrainase para rekrutëve të rinj dhe përpara shoqërisë. Aktorët rusë po përdorin “prova” të rreme dhe të detyruara nga ukrainasit që mbahen si robër lufte për të mbështetur këto pretendime, raportoi Instituti për Studimin e Luftës.
Video të “mobilizimit” të dhunshëm dhe të detyruar
Hapi numër një në të gjithë fushatën ishte, natyrisht, vendosja e një përmbajtjeje të tillë në kanalet Telegram të kontrolluara nga shërbimet speciale ruse që kanë synuar Ukrainën që nga viti 2018. Fushata është e tillë që e paraqet mobilizimin në Ukrainë si “të paligjshëm” dhe “të dhunshëm”.
Vlen të përmendet se këto kanale filluan të publikojnë video me cilësi të dyshimtë, duke pretenduar se janë filmuar fshehurazi, nga dëshmitarë okularë, dhe shpeshherë tregonin zyrtarë të rekrutimit që kapnin civilët nga rruga dhe i detyronin të vinin në zyra. Disa nga videot ngjajnë me rrëmbime.
Siç sqaron Qendra Ndërkombëtare për Mbrojtjen dhe Sigurinë e Estonisë, videot po përhapen në rrjete të ndryshme sociale, veçanërisht në Telegram dhe Tik Tok, por nuk bën përjashtim as Facebook, me komentet se ato tregojnë “gjueti mishi”.
Ato më së shumti tregojnë qytete në Ukrainën lindore, juglindore dhe qendrore, si Kharkiv dhe Odesa, ku Rusia po fokusohet në uljen e moralit rreth narrativës së saj të rreme se “qytetet historike ruse janë duke u shënjestruar nga forcat ajrore ukrainase”. Videot tregojnë gjithashtu të ashtuquajturin “mobilizim të detyruar” të njohur që supozohet të mbështesë narrativën ruse të diskriminimit në disa rajone të Ukrainës. Lajtmotivi i kësaj propagande është se “Ukraina po i dërgon në vdekje ukrainasit”, pa përmendur se Rusia sulmoi fillimisht Ukrainën në mënyrë të paprovokuar më 24 shkurt 2022 dhe se mobilizimi është një përgjigje ndaj këtij veprimi.
Aktorë të veshur me uniforma ushtarake ukrainase
Kreu i Qendrës Kundër Dizinformimit të Këshillit Kombëtar të Sigurisë dhe Mbrojtjes së Ukrainës, Andriy Kovalenko, njoftoi më 15 gusht të këtij viti se Rusia ka rritur prodhimin e videove të rreme për rajonin e Kurskut, të cilat tregojnë aktorë të veshur me uniformat e forcat e armatosura të Ukrainës. Sipas tij, Kremlini po intensifikon krijimin e këtyre videove, ku përfshihen aktorë të organizatave të financuara nga Ministria ruse e Mbrojtjes, si dhe punonjës të studios teatrore Krilya. Kovalenko beson se kjo është një taktikë e zakonshme propagandistike ruse e përdorur në rajonin e Kharkiv dhe territore të tjera të pushtuara përkohësisht. Shërbimi i sigurisë i Ukrainës tha se shërbimet speciale ruse po përhapnin dezinformata në lidhje me situatën në rajonin e Kurskut, duke akuzuar në mënyrë të rreme ushtrinë ukrainase për kryerjen e krimeve të luftës.
Videot e anëtarëve të Forcave të Armatosura të Ukrainës që dyshohet se sulmojnë gra dhe grupe të caktuara fetare po qarkullojnë gjithashtu në mediat sociale, vëren Qendra Ndërkombëtare për Mbrojtjen dhe Sigurinë.
Qëllimi është të minojë motivimin e qytetarëve ukrainas për t’u bashkuar me forcat e armatosura duke i frikësuar ata në një mënyrë që nxjerr në pah dhe nënvizon situata potencialisht të rrezikshme. Videot se si po torturohen ushtarët ukrainas të kapur nga ushtria ruse publikohen rregullisht, thekson Qendra Ndërkombëtare.
Video të rreme të “mobilizimit” në Ukrainë po përhapen edhe në Maqedoni të Veriut
Dhe në rrjetet sociale në Maqedoninë e Veriut, tema e mobilizimit në Ukrainë përcillet me video materiale që ndonjëherë janë të pavërteta dhe synojnë ta portretizojnë atë si shtrënguese dhe të dhunshme. Për shembull, u publikua një video me përshkrim të rremë “Ukrainë, mobilizim në rrugë”. Në video nuk shihet mobilizimi, por kapja e një grupi kriminal dhe klientëve të tij, të cilët paguanin nga 5 deri në 10 mijë dollarë për transportin në kufirin moldav dhe për të ndihmuar në kalimin e paligjshëm për të shmangur mobilizimin. Ngjarja ndodhi më 21 qershor 2024 rreth orës 14:00 midis fshatrave Obzhile në rajonin Odesa të Ukrainës dhe Plopi në rajonin Rybnitsa të Moldavisë, dhe qyteti tashmë i përmendur i Kodima është afër. Transporti bëhej me 4 mikrobusë, të ndjekur nga një makinë, por kriminelët dhe klientët e tyre u ndaluan dhe nuk ia arritën qëllimit. Numri i të arrestuarve në këtë aksion është rekord për raste të tilla: 7 kriminelë dhe 47 klientë të tyre.
“Kyiv Independent” publikoi paralajmërimin e forcave tokësore të Ukrainës. Ata thanë se “një numër i madh videosh në rrjetet sociale që tregojnë konflikte me oficerët e mobilizimit ose ushtarët e Forcave të Armatosura të Ukrainës” ishin produkt i “operacionit informativ të armikut”.
Ne morëm informacione për rrahje të organizuara dhe filmime të realizuara në territoret e pushtuara duke përdorur makina dhe minibusë me licencë nga rajone të tjera, të xhiruara në cilësi të ulët për t’i bërë ato të duken autentike.Në mediat sociale shfaqen rregullisht video që tregojnë burra të rekrutuar me forcë nga zyrtarët ukrainas, dhe dhuna ka ndodhur me të vërtetë në disa qendra rekrutimi, duke e bërë çështjen të prekshme për shfrytëzim nga aktorët rusë të dezinformimit, raporton Kyiv Independent.
Organizata të shumta ndërkombëtare, si dhe verifikues faktesh nga Ukraina, pajtohen që në internet, veçanërisht në Telegram, janë krijuar video materiale jo të besueshme, të inskenuara me aktorë të paguar, me një qëllim të vetëm – të minojnë mobilizimin në Ukrainë dhe të diskreditojnë forcat e armatosura të Ukrainës.