Dy versione për dronin amerikan të rrëzuar në Detin e Zi – a është i mundur një i tretë!?

Dy versione kontradiktore po paraqiten për incidentin në të cilin një dron ushtarak amerikan u rrëzua në Detin e Zi më 14 mars. Ai amerikan, i cili pretendon se rrëzimi i dronit ishte rezultat i manovrimit të papërgjegjshëm dhe të pasigurt të avionëve luftarakë rusë që dëmtuan qëllimisht helikën e dronit, dhe ai rus, i cili bazohet në pretendimin se droni ra për shkak të “manovrimit të rrezikshëm” dhe se nuk është rrëzuar nga avionët rusë. Përkundrejt kësaj, një ekspert britanik pretendon se kolapsi “pothuajse me siguri ka ndodhur për shkak të një aksidenti”, shkruan Vërtetmatësi.

Incidenti me dronin ushtarak amerikan që u rrëzua në Detin e Zi të martën rriti tensionet midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë në një kohë kur luftimet e ashpra po zhvillohen në Ukrainë në frontin lindor, por në përgjithësi, pas gjithë historisë, mbetën dy versione kontradiktore – ai amerikan dhe ai rus.

Shtetet e Bashkuara njoftuan të martën në mbrëmje se avioni i tyre i Forcave Ajrore, i cili ishte në hapësirën ndërkombëtare, u kap nga dy avionë luftarakë të Forcave Ajrore ruse Su-27 dhe, pas një sërë manovrash të rrezikshme, u godit dhe u rrëzua.

Dojçe Vele citoi në raportin e saj gjeneralin e Forcave Ajrore të SHBA-së James Hicker, i cili është përgjegjës për Forcat Ajrore të SHBA-ve në rajonin e incidentit.

Avioni ynë MQ-9 po kryente një operacion rutinë në hapësirën ajrore ndërkombëtare kur u kap dhe u godit nga një avion rus, i cili rezultoi në rrëzimin dhe humbjen totale të MQ 9 – tha gjenerali Hicker.

Pentagoni, sipas raporteve të mediave ndërkombëtare dhe vendase, tha se në thelb incidenti ishte për shkak të veprimeve të papërgjegjshme të pilotëve rusë:

Ne jemi ende duke vlerësuar se çfarë ka ndodhur saktësisht, por mendoj se bazuar në veprimet e pilotëve rusë është e qartë se është joprofesionale. Ajo që pamë ishte se avionët luftarakë po hidhnin karburant përpara dronit dhe po lëviznin aq afër sa që në fakt shkaktuan dëmtime në helikën e MQ-9. Ne kemi vlerësuar se edhe aeroplanët rusë kanë pësuar dëme, por e dimë gjithashtu se aeroplanët rusë më pas u ulën, nuk do të them se ku, por do të përsëris se ishte një demonstrim i sjelljes së pasigurt dhe joprofesionale të atyre pilotëve – tha sekretari i shtypit të Pentagonit, gjenerali i brigadës, Pat Ryder.

Sipas autoriteteve amerikane, i gjithë incidenti ka zgjatur nga 30 deri në 40 minuta, pas së cilës pasi kanë parë se droni ishte dëmtuar, e kanë shkatërruar atë.

Qëndrimi i Rusisë – avionët tanë nuk e rrëzuan dronin

Al Jazeera në raportin e fundit të 15 marsit citon dhe përcjell qëndrimin rus, i cili përgjithësisht pohon se avionët e tyre të forcave ajrore nuk e rrëzuan dronin amerikan.

Sipas raportit, Ministria ruse e Mbrojtjes pretendon se dy avionët luftarakë nuk kanë përdorur asnjë nga armët e tyre kundër dronit amerikan dhe nuk kanë rënë në kontakt fizik me avionin. Droni u rrëzua për shkak të problemeve teknike.

Avionët luftarakë u përpoqën të identifikonin sulmuesin. Si rezultat i manovrimit të mprehtë, MQ-9 hyri në një fluturim të pakontrolluar, duke humbur lartësinë e tij dhe u rrëzua në sipërfaqen e detit, transmeton Al Jazeera mesazhin e dërguar nga Ministria e Mbrojtjes e Federatës Ruse përmes Ambasadës Ruse në Uashington. 

Më herët, autoritetet ruse thanë se droni ka fluturuar pranë kufirit rus dhe ka hyrë në një zonë që është e ndaluar për fluturim pa leje.

Ambasadori rus në Uashington, i cili u thirr në Departamentin e Shtetit për të protestuar, sipas BBC, kundërshton plotësisht fajësinë e Rusisë. Në një deklaratë të bërë pas takimit, ambasadori Anatoly Antonov thekson se Moska e sheh incidentin “si një provokim” dhe se bëhet fjalë për “sjelljen e papranueshme të ushtrisë amerikane pranë kufijve tanë (që) është shkak për shqetësim”.

“Është pothuajse e sigurtë që ishte një aksident”

Përkundrejt këtyre dy pretendimeve që janë kontradiktore dhe dominuese në të gjithë raportimet botërore, BBC citon një ekspert sipas të cilit mund të jetë një aksident.

Michael Clarke, profesor vizitor i Studimeve Ushtarake në King’s College, deklaroi për BBC-në se rrëzimi i dronit ishte “me siguri një aksident”.

Nuk besoj se ndonjë pilot mund ta bëjë këtë me qëllim (të godasë helikën e një avioni tjetër), pa rrezikuar seriozisht jetën e tij dhe avionin e tij, tha Clarke për BBC.

Profesor Clarke, thekson shërbimi publik britanik, është gjithashtu ish-drejtor i përgjithshëm i Institutit Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara, një institut kërkimi për sigurinë dhe mbrojtjen.

Disa media botërore raportuan se ishte rrëzimi i parë i një avioni ushtarak të njërës prej dy superfuqive pas Luftës së Ftohtë. Droni i shkatërruar MQ-9, megjithëse mund të mbajë edhe armë, përdoret kryesisht për qëllime zbulimi, sepse mund të fluturojë për një kohë shumë të gjatë në një lartësi mbi 15 mijë metra. Sipas të dhënave të njohura përgjithësisht, ai pati fluturimin e parë në vitin 2001 dhe u prezantua në ushtrinë amerikane në vitin 2007.