RMV, Grubi: Po bisedojmë me deputetët e opozitës dhe me liderë të partive për mbështetje të ndryshimeve kushtetuese

F. I. 12:51, 03-09-2022

Deputeti i BDI-së, Artan Grubi — Artan Grubi

Ndryshimet kushtetuese duhet të ndodhin, sepse pa to Maqedonia është në regres, në status kuo dhe mund të ecë përpara dhe nga ky proces absolutisht fitues më i madh është populli maqedonas në Republikën e Maqedonisë së Veriut, deklaroi sot nënkryetari i parë i Qeverisë Artan Grubi, njofton Portalb.

Ai theksoi se krahu pro-evropian në opozitë është në rritje në Parlament dhe do të japë mbështetje për ndryshimet kushtetuese dhe se tanimë ka kontakte dhe komunikim me deputetët dhe kryetarët e partive politike për, siç tha, mënyrë në të cilën edhe ata do ta japin mbështetjen e tyre për Maqedoni evropiane.

“Dua të qartësojë se ndryshimet kushtetuese jo që do të ndodhin, por duhet të ndodhin. Pa ndryshime kushtetuese Maqedonia është në regres, në status kuo dhe mund të ecë përpara dhe për këtë arsye secili që dëshiron Maqedoni evropiane, secili që dëshiron zhvillim, secili që dëshiron ta shohë vendin tonë krah për krah me anëtaret e BE-së do të japë mbështetje për ndryshimet kushtetuese prej të cilave fitues më i madh është komuniteti maqedonas në Republikën e Maqedonisë së Veriut sepse përfundimisht po bëhet ndarje e popullit maqedonas nga populli bullgar. Edhe atë me pranim të vetë popullit bullgar i cili kishte pretendime tjera. Siç e dini, gjithçka deri dje. Nga ky proces fitues më i madh absolutisht është fillimisht populli maqedonas në RMV dhe të gjirhë qytetarët e shtetit sepse konsideroj se po rrumbullakësohet e gjithë tapia e shtetësisë së RMV-së”, deklaroi Grubi, i cili sot ishte në Haraçinë.

Nënkryetari i parë në qeveri konsideron se “krahu pro-evropian i cili është në rritje në opozitën në Kuvend do të japë mbështetje për ndryshimet kushtetuese dhe se tanimë kemi kontakte, komunikojmë me deputetët, komunikojmë me kryetarët e partive politike për mënyrën në të cilën edhe ata do ta japin mbështetjen për Maqedoni evropiane”.

I pyetur se sa maqedonas punojnë në Ministrinë e Sistemit Politik, Grubi tha se ka maqedonas, romë, turq dhe se në kuadër të Ministrisë është edhe Agjencia për komunitete pakicë ku janë të gjitha komunitetet, Drejtoria për Kulturë, Drejtoria për arsimimin e komuniteteve, kështu që nuk e di përfaqësimin e saktë në përqindje.

Ndryshe, më 19 korrik të këtij viti, Këshilli më në fund nisi negociatat e pranimit me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë. Të dy vendet kishin marrë miratimin për fillimin e bisedimeve të anëtarësimit tashmë në vitin 2020, por Bullgaria më pas kishte vënë veton ndaj miratimit të Kornizës së Negocimit për Maqedoninë e Veriut në lidhje me çështjet e historisë dhe gjuhës. Meqenëse BE i trajton kërkuesit e dyshes në ‘pako’, Shkupi dhe Tirana bashkë u frenuan në udhën drejt pranimit gjatë viteve të kaluara për shkak të mosmarrëveshjes së Maqedonisë së Veriut me Bullgarinë.

Propozimi francez për zgjidhjen e ngërçit Bullgari-Maqedoni e Veriut dhe hapjen e negociatave eurointegruese, në vend mbërriti më 30 qershor.

Vendimi për t’i lejuar të dy vendet të përparojnë në një rrugë të gjatë drejt anëtarësimit në BE është i rëndësishëm dhe goxha i vonuar. Megjithatë, kjo vjen pasi Shkupi ra dakord të bëjë kompromis bazuar në propozimin francez të hartuar për të bindur Bullgarinë të zhbllokojë rrugën e pranimit të Maqedonisë së Veriut. Protokolli kërkon që Maqedonia e Veriut të ndryshojë Kushtetutën e saj për të njohur pakicën bullgare dhe të vendosë masa që mbrojnë të drejtat e pakicave dhe ndalojnë gjuhën e urrejtjes. Sipas të njëjtit propozim, Bullgaria mban të drejtën e saj për të mos njohur gjuhën maqedonase dhe i kërkon Shkupit të pasqyrojë marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë gjatë gjithë negociatave. Deputetët e Maqedonisë miratuan kushtet në marrëveshjen e ndërmjetësuar nga Franca me një diferencë të vogël, pa mbështetjen e opozitës. Miratimi i Parlamentit gjithashtu u vendos përpara kundër protestave të dhunshme dhe kritikave të shumta rreth asaj se përfshirja e çështjeve dypalëshe në bisedimet e pranimit po krijonte një precedent të rrezikshëm. Një diskutim i tillë i përhapur krijon një “festim të trishtuar” dhe sugjeron se marrëveshja mund të mos rezultojë me një zgjidhje të qëndrueshme. Një nga arsyet është se kjo nuk e pengon Bullgarinë të bllokojë përsëri procesin në të ardhmen. Por edhe pa një veto të re bullgare, Maqedonia e Veriut do të duhet së pari të ndryshojë Kushtetutën e saj përpara hapjes aktuale të kapitujve të parë të negociatave.

Së bashku me Shqipërinë, Maqedonia e Veriut u bllokua më parë në vitin 2019 nga Franca dhe Holanda derisa një metodologji e re për negociatat e pranimit u miratua (përsëri), bazuar në propozimet franceze. Përpara kësaj, një mosmarrëveshje e ashpër me Greqinë kishte penguar përparimin e saj për një dekadë deri sa vendi ndryshoi emrin nga Maqedoni në Maqedoni e Veriut për të kapërcyer veton e Athinës. Çdo vonesë e mëtejshme, pavarësisht të gjitha koncesioneve që shteti ka pranuar tashmë, është e garantuar se do të ketë ndikime negative në të gjitha aspektet.