Të sëmurët në RMV me muaj nuk marrin para për kujdes ndaj tyre, MPPS nuk jep sqarim

Naile Dauti 08:00, 04-09-2022

Ndihma në para për persona me nevojë për ndihmë dhe kujdes nga një person tjetër nuk kanë marrë para prej shtatë apo tetë muajsh. Shumica e këtyre personave, janë me sëmundje të pashërueshme, që kanë nevojë të vazhdueshme për ndihmë, ilaçe dhe kujdes. Portalb.mk, iu drejtua me pyetje Ministrisë për Punë dhe Politikë Sociale, se përse këta persona nuk marrin ndihmë të përhershme, duke qenë se sëmundjet e tyre janë të rënda, por detyrohen në çdo 6, 12 apo 24 muaj të dorëzojnë dokumente mjekësore që vërteton sëmundjen e tyre. Nga kjo Ministri, në vend se të kthejnë përgjigje konkrete, na kthyen përgjigje të gatshme, të cilën e gjetëm edhe në ueb-sajtin e kësaj ministrie.

“Sipas Ligjit për Mbrojtjen Sociale të drejtë për ndihmë dhe kujdes nga një person tjetër kanë ata që kanë kryer 26 vjeç, me paaftësi intelektuale të moderuar, të rëndë ose të thellë, persona me paaftësi fizike të rëndë dhe më të rëndë, plotësisht të verbër, si dhe persona me ndryshime të përhershme në gjendjen shëndetësore, që ka nevojë për ndihmë dhe kujdes nga një person tjetër pasi nuk mund të kryejë vetëm aktivitetet themelore të jetës së përditshme përderisa këtë të drejtë nuk mund ta ushtrojë bazuar në rregullore të tjera”, thuhet në përgjigjen e ministrisë, përkatësisht në ueb-faqen e saj.

Nevoja për ndihmë dhe kujdes nga një person tjetër me konstatim, vlerësim dhe mendim, siç qëndron në përgjigjen e Minsitrisë, përcaktohet nga komisionet e ekspertëve të formuara në institucionet shëndetësore publike të përbëra nga tre mjekë specialistë ose subspecialistë nga fushat vijuese: mjekësia interne, neurologjia, psikiatria, mjekësia fizike dhe rehabilitimi, ortopedia ose oftalmologjia. Institucionet publike shëndetësore i përcakton me akt ministri i Shëndetësisë në pajtim me Ministrin e Punës dhe Politikës Sociale.

“Konstatim, vlerësim dhe mendim për nevojën për ndihmë dhe kujdes nga një person tjetër bëhet nga komisioni mjekësor i ekspertëve bazuar në kontrollë të fundit/dokumentacion mjekësor. Komisioni mjekësor përcakton nëse parashtruesi mund të ushtrojë të drejtën e kompensimit për ndihmë dhe kujdes, qëllimin dhe nevojën për ekzaminim kontrolli (6, 12, 24 muaj) ose të njëjtën ta përdorë pa pasur nevojë për një ekzaminim kontrolli (të përhershëm)”, thonë nga Ministria e Shëndetësisë.

Edhe pse shumca e pacientëve që marrin një ndihmë të tillë kanë sëmundje të rënda, të pashërueshme, si psh skizofreni, sërish, Komisionet në fjalë, vendosin që këtyre pacientëve, tu kërkojnë dokumentet më të fundit të kontrollit çdo 6, 12 ose 24 muaj.

Ndër sëmundjet mendore që një pjesë e pacientëve marrin kompensim për ndihmë dhe kujdes janë me skizofreni, e cila ёshtё njё nga sёmundjet mё tё rёnda tё shёndetit mendor. Kostoja emocionale e kёsaj sёmundjeje pёr ata qё e vuajnë dhe familiarёt e tyre ёshtё shumё e lartё. Pesimizmi me tё cilin shumё njerёz tё zakonshёm dhe profesionistё tё shёndetёsisё i afrohen personit qё vuan nga skizofrenia i ngjan ndrojtjes qё shfaqin ndaj pacientёve qё vuajnё me kancer. Dhe megjithatë, pacientë të tillë, ose të afërm që kujdesen për to, duhet që çdo herë të enden institucioneve të MPPS-së.

Përveç kësaj, një problem tjetër që hasin të tillë pacientë është ndërprerja e kompensimit, me muaj të tërë, deri edhe një vit. Së fundmi, prej janarit ose shkurtit të këtij viti, këta pacientë nuk marrin asnjë denar ndihmë që iu takon, pikërisht për shkak se kanë pritur që Komisioni i ekspertëve të vlerësojë gjendjen e tyre, dhe tek në janar do të merren paratë për muajt paraprak. Por gjatë kësaj periudhe, se me çka të kujdesen dhe si t’i blejnë ilaçet këta pacientë, ministrisë “nuk i bëhet vonë”.

Portalb.mk, insistoi sërish që të marrë përgjigje konkrete për faktin se pse pacientëve të tillë nuk iu ndahet kompensim i përhershëm dhe gjithashtu pse ndodh që kompensimi të vonohet me muaj e deri një vit, deri në këtë moment nuk kemi marrë asnjë përgjigje.

“Ne pyetëm diçka tjetër, ndërsa i njëjti informacion dërguar nga ju është në ueb-faqen e ministrisë. Më duhet edhe një përgjigje konkrete se përse këtyre personave u është ndërprerë ndihma prej muajsh. Ata kohët e fundit nuk kanë marrë ndihmë prej rreth 7 apo 8 muajsh dhe kanë nevojë për mjekim, kujdes etj. Pse duhet të presin kaq gjatë? Ju lutem, po e përsëris, më duhet përgjigje konkrete, jo përgjigje të përgatitura paraprakisht që mund t’i gjejmë në ueb-faqen e Ministrisë”, thuhet në insistimin e dytë të Portalb.mk për të marrë përgjigje.

Por, nga MMPS nuk kthyen përgjigje.

Ndryshe, raporti i KE-së vlerësoi se ka pasur pak progres në përmirësimin e të drejtave të personave me aftësi të kufizuara, megjithatë sërish mbeten të diskriminuar.

“Personat me aftësi të kufizuara vazhdojnë të përballen me diskriminim të konsiderueshëm, të drejtpërdrejtë dhe të tërthortë, për shkak të barrierave të lidhura me infrastrukturën, mungesës së informacionit dhe shërbimeve, qëndrimeve diskriminuese dhe përjashtimit social. Në vitin 2020, Avokati i Popullit raportoi 37 ankesa për diskriminim ndaj fëmijëve dhe të rriturve me aftësi të kufizuara”, thuhet në raport.

Reformat në aspektin e politikës sociale janë të domosdoshme, sidomos tani kur vendi ka bërë një hap para drejt integrieve evropiane.