Shitja përmes shpalljeve, fitim ose rreziku nga keqpërdorimi i të dhënave personale

Krahas faqeve të specializuara për shitje onlajn përmes reklamave të personave fizikë, është bërë praktikë e rregullt ofrimi i të gjitha llojeve të produkteve në shitje përmes reklamave në rrjetet sociale. Por gëzimi që dikush dëshiron të blejë atë që shitet mund të kushtojë “shtrenjtë”. Analiza e një komunikimi të tillë shitjeje tregon qartë se ka disa rreziqe. Është veçanërisht e rëndësishme të kushtohet kujdes i jashtëzakonshëm lidhur me informacionet që ndahet, sepse nuk është e pazakontë që të bëhet mashtrim, shkruan Meta.mk, transmeton Portalb.mk.

Sipas të dhënave zyrtare nga një kompani gjermane e specializuar në të dhënat e tregut dhe të konsumatorëve “Statusta“ aktualisht ka 5 miliardë përdorues të internetit, nga të cilët 4,65 janë edhe përdorues të rrjeteve sociale. Kurse aplikacioni më i popullarizuar global i mesazheve celulare WhatsApp përdoret nga përafërsisht 2 miliardë përdorues aktivë në muaj.

Mes tyre ka blerës të vërtetë, por edhe kriminelë të vërtetë, të cilët me shumë mjeshtëri mund të abuzojnë me të dhënat personale të atyre që merren me marrëveshje të tilla, të cilat mund të çojnë në akuza të ndryshme, përfshirë edhe për terrorizëm dhe krim të organizuar.

Nga dëshira për të fituar para te rreziku nga keqpërdorimi i të dhënave personale

Sipas të dhënave të Njësisë kundër Krimit Kompjuterik të Ministrisë së Punëve të Brendshme, përpjekjet më të shpeshta të mashtrimit kompjuterik deri më tani janë mesazhet elektronike përmes të cilave dikush ju informon se jeni fitues i ndonjë shpërblimi të madh monetar ose një trashëgimi e papritur nga një. i afërm i largët i panjohur. Gjithashtu kohët e fundit në Facebook janë bërë atraktive promocionet e rreme përmes të cilave përdoruesit ftohen të klikojnë like apo koment. Siç sqaroi policia, ato përveçse janë poste të ashtuquajtura “like farming”, ato u shërbejnë autorëve të postimeve për të përzgjedhur viktimat e ardhshme.

Por ajo që bie në sy është se këto mendje keqdashëse kriminale po nisin edhe një strategji tjetër. “Ata telefonojnë shitësin ose shkruajnë një mesazh përmes WhatsApp ose një aplikacioni tjetër komunikimi dhe i kërkojnë shitësit të klikojë në një lidhje që i çon në një faqe interneti për të blerë kripto-valuta. Gjithashtu i kërkojnë shitësit që t’i dërgojë një fotografi të një dokumenti personal dhe një fotografi ku shitësi e mban dokumentin”, thonë zyrtarë nga Njësia kundër Krimit Kompjuterik në Ministrinë e Punëve të Brendshme.

Pas të arrihet marrëveshja për shit-blerje, ata dërgojnë një foto të asaj që kinse është letërnjoftimi i tyre dhe një email të maskuar me zgjuarsi nga një transaksion i supozuar bankar, ku adresa nga e cila është dërguar fshihet pas logos së një banke të njohur. Në shikim të parë, nuk duket se adresa e emailit ka lidhje me bankën. Në mesazhe ka edhe një pjesë ku në një tabelë të transfertave, siç do të dërgonte një bankë reale, shkruhet se janë dërguar më shumë para se sa është rënë dakord. Por, gjoja, duhet të përdoren për të paguar transportin në një kompani të njohur, e cila ka edhe një përfaqësi këtu.

Është renditur edhe kodi SWIFT që i duhet shitësit për të tërhequr paratë, i cili është pjesë e sistemit bankar ndërkombëtar, pra është i detyrueshëm për transaksionet bankare jashtë vendit.

“Shuma e mësipërme përfshin tarifën e ngarkesës për mallrat, që do të thotë se transaksioni duhet të miratohet manualisht nga ne për shkak të shumës së parave të përfshira, ne duhet të ndërmarrim hapa shtesë për të mbrojtur të dy përdoruesit. Që të mund të aktivizojmë pagesën, do t’ju duhet të paguani tarifën e transportit te kompania e transportit përmes Transferit për Blerje të Bitcoinit dhe të na dërgoni një kopje/fotografi të skanuar të Vërtetimit për Blerje të Bitcoinit me email”, thuhet në emailin që kinse është dërguar nga banka holandeze Credit Europe Bank.

Më pas shtohet: “Për arsye sigurie, jemi përkujdesur që kjo mënyrë pagese të mos kthehet ose të anulohet nga dërguesi për të siguruar që shuma totale të transferohet plotësisht në llogarinë tuaj sapo të përfundoni blerjen tuaj të bitcoinit dhe të na dërgoni vërtetimin”.

Meta.mk u përpoq të kontaktojë bankën, por edhe pse nuk morëm përgjigje të drejtpërdrejtë, pas disa kohësh ata publikuan në faqen e tyre zyrtare njoftim të rëndësishëm drejtuar klientëve të tyre duke i informuara ata për shfaqjen e emaileve të rrejshme.

“Ne i kushtojmë vëmendje klientëve dhe atyre që synojnë të bëjnë transaksione për shitjen e mallrave dhe shërbimeve përmes internetit. Banka nuk siguron shkëmbim mallrash, hapa ndërmjetësues, nuk jep garanci, nuk mbështet, nuk shërben ose nuk ndërmerr operacione në lidhje me pagesat onlajn. Credit Europe Bank ju këshillon për masat dhe veprimet e mëposhtme në rast se jeni viktimë ose dëshmitar i një aktiviteti të ngjashëm mashtrues: Bëhuni dyshues për çdo version të këtyre emaileve, duke përfshirë emailet rikujtuese që kërcënojnë veprime ligjore nëse mallrat nuk dërgohen. Kini kujdes veçanërisht nëse mallrat do të dërgohen në vende të tjera, veçanërisht jashtë Bashkimit Evropian”, thuhet në komunikatë.

Ata thonë gjithashtu se Credit Europe Bank nuk kryen asnjë transaksion në bitcoin apo kriptovaluta të tjera. Përveç kësaj, banka këshillon se ndonjë blerës mashtrues po abuzon me faqen e tyre të internetit dhe u kërkon klientëve të raportojnë raste të tilla në polici.

Meta.mk ka kontaktuar edhe me përfaqësinë e kompanisë DB Shenker në Maqedoninë e Veriut, emri i së cilës përmendet në disa nga emailet. Dhe nga aty ata deklaruan se kompania nuk tarifon për shërbimet me kriptovaluta dhe theksuan se është e rëndësishme të kemi kujdes në transaksione të tilla sepse mund të ndodhë që dikush të paguajë realisht.

Paralajmërimet për klientët për tentativa mashtrimi përmes sistemit kompjuterik u publikuan para do kohe nga një prej bankave më të mëdha në vend. Përkatësisht, Banka NLB njoftoi se për shkak të tentimeve të zbuluara për keqpërdorim të të dhënave dhe llogarive nga klientët, banka në mënyrë parandaluese i ka njoftuar klientët e saj se duhet të jenë veçanërisht të kujdesshëm kur ndajnë të dhënat e tyre personale dhe bankare.

“Në njoftim theksohet se është veçanërisht e rëndësishme që klientët të mos ndajnë kurrë me një person tjetër, madje edhe nëse ai prezantohet si përfaqësues i Bankës: kodet e aktivizimit për shërbime bankare elektronike dhe mobile, kodet për pagesat në internet dhe kodet PIN nga kartat e pagesave. Gjithashtu, theksohet se këto të dhëna asnjëherë nuk do të kërkohen nga klientët nga asnjë person i punësuar në NLB Bank. Në njoftim, banka apelon tek klientët që të raportojnë çdo tentim apo keqpërdorim të të dhënave”, thanë nga NLB Bank për Meta.mk.

Edhe nga Halk Bank, për Meta.mk, thanë se transaksioni i supozuar të cilin ata kanë analizuar duket shumë real dhe për këtë arsye është e nevojshme që klientët të jenë shumë të kujdesshëm që të mos mashtrohen dhe mos ta venë veten në rrezikojnë dhe dikush të keqpërdorë të dhënat e tyre.

Kush qëndron pas blerësit të supozuar

Në Departamentin e Krimeve Kompjuterike thonë se ekziston mundësia që qytetarët asnjëherë të mos e kuptojnë se si do të keqpërdoren të dhënat e tyre personale.

“Keqpërdorimi mund të ndodhë nga një vend krejtësisht i tretë. Për shembull, ato mund të keqpërdoren nga dikush në Afrikë. Për shembull, kriptovalutat që blihen me të dhënat personale të një personi të mashtruar, për shembull, mund të përdoren për financimin e terrorizmit, ose tregtimin e drogës dhe armëve”, theksuan nga MPB.

Sipas MPB-së, ata mashtrues zakonisht hapin një kripto portofol me të dhënat e dikujt tjetër, me identitetin e dikujt tjetër dhe për shembull, gjatë aktiviteteve të paligjshme, ai portofol mund të “kapet” nga policia në një vend tjetër dhe të dhënat e mund të paraqitet personi i mashtruar, në mënyrë që ai person, edhe pse nuk është i përfshirë në krim, të kërkohet nga Interpoli.

“Prandaj mashtruesit i bëjnë këto mashtrime, që të mos zbulohet identiteti i tyre”, thonë nga MPB.