BE-ja do të qëndrojë e palëkundur në përplasjen me Poloninë për fondet, thonë zyrtarët
Brukseli nuk ka gjasa të tërhiqet nga kërkesa e tij që Polonia të respektojë sundimin e ligjit për të marrë fonde për rimëkëmbjen pas pandemisë thanë zyrtarët, pavarësisht kërcënimeve nga Varshava se mund të bllokojë vendimmarrjen brenda Bashkimit Evropian, shkruan Euractiv.
Polonia do të kualifikohej për 24 miliardë euro grante dhe 11.5 miliardë euro kredi shumë të lira nga fondi, të krijuara për të ndihmuar shtetet anëtare të bëhen më të gjelbërta dhe më të digjitalizuara ndërsa ekonomitë e tyre të rimëkëmben.
Por paratë janë ngrirë sepse partia qeverisëse e Polonisë, PiS, nuk dëshiron të zhbëjë ndryshimet në gjyqësor të paraqitura gjatë shtatë viteve të fundit, edhe pse gjykata e lartë e BE-së i ka shpallur ato të papajtueshme me traktatet e BE-së.
Me zgjedhjet që priten vitin e ardhshëm, kreu i nacionalist dhe euroskeptik PiS, Jaroslaw Kaczynski dhe zyrtarë të tjerë të lartë të partisë kanë përshkallëzuar retorikën e tyre anti-BE, duke këmbëngulur se Polonia nuk do të bëjë lëshime.
Zëdhënësi i PiS Radoslaw Fogiel i tha radios Wnet të mërkurën se ekzekutivi i BE-së nuk ka asnjë rol në çështjet gjyqësore dhe vendimi i tij për të ngrirë fondet e Polonisë ishte politik.
“Polonia do të zbatojë rreptësisht prerogativat që ka, dhe në të njëjtën kohë, ne do të sigurohemi me shumë skrupulozitet qëKomisioni Evropian të mos hyjë në fusha ku traktatet nuk i japin kompetencë,” tha ai.
Kërcënimi i Varshavës është se, nëse fondet nuk zhbllokohen, ajo mund të bllokojë vendimet e 27 vendeve të BE-së në fushat ku kërkohet unanimiteti: politikë tëe jashtme dhe siguri, taksa ose financa.
Por retorikat e deritanishme nuk ka arritur t’i bëjë përshtypje BE-së.
“Komisioni nuk është shumë i shqetësuar për kërcënime të tilla,” tha një zyrtar i lartë i BE-së, duke shtuar se PiS po “testonte nocionin e “armikut” për zgjedhjet”.
“Nuk ka gjasa që Komisioni të ulë kërkesat e tij, të cilat gjithsesi janë mjaft minimaliste dhe që janë rënë dakord me qeverinë polake,” shtoi zyrtari.
Një zyrtar tjetër i lartë i BE-së tha se ndërsa mund të ketë hapësirë për kompromis, vlerat e BE-së duhet të mbështeten.
“Iniciativa tani është në anën polake. Nuk mund të shoh se çfarë iniciative mund të marrë BE në këtë fazë”, tha zyrtari.
Varshava është prirur të marrë në dorë paratë e BE-së për tu bërë përshtypje votuesve që tani po përballen me rritje të inflacionit.
Plani i saj për shpenzimin e fondeve përfshin 3.7 miliardë euro në një fermë me erë në Detin Baltik për të diversifikuar përzierjen e saj të energjisë larg qymyrit dhe 1.4 miliardë euro për laptopë dhe internet me shpejtësi të lartë për shkollat në zonat më pak të zhvilluara.
Pa fondet, spitalet dhe universitetet mjekësore polake nuk do të marrin 4.4 miliardë euro për t’u përgatitur për emergjencat e ardhshme shëndetësore dhe planet mund të rrezikojnë për 47.500 çerdhe për të rritur pjesëmarrjen e fuqisë punëtore të grave.
