Botim i ri i “Metamorfozis” për shkallën e respektimit të të drejtave themelore

Shkalla e realizimit të të drejtave themelore të qytetarëve në dritën e proceseve integruese evropiane, është hulumtimi më i fundit tematik i Fondacionit Metamorfozis në kuadër të një projekti të mbështetur nga Fondacioni Nacional për Demokraci nga SHBA. Në hulumtim është bërë një rishikim i përgjithshëm dhe më i detajuar i problemeve më urgjente nga korpusi i të drejtave themelore me të cilat po përballet Maqedonia e Veriut në periudhën nga korriku 2021 deri në fund të qershorit 2022, raporton Meta, përcjell Portalb.mk.

Të drejtat e njeriut në RMV përgjithësisht respektohen, megjithëse në disa zona ende vërehen raste të diskriminimit strukturor. Rastet e shkeljes së të drejtave të njeriut dhe diskriminimit ndonjëherë regjistrohen nga institucionet kompetente në institucionet e pushtetit ekzekutiv.

Ky është përfundimi i përgjithshëm i hulumtimit më të fundit të realizuar nga Fondacioni “Metamorfozis” me titull “Të drejtat themelore – Korniza ekziston, zbatimi ndryshon, nevojiten më shumë para kudo”.

Në raport konkludohet se “korniza strategjike dhe ligjore për respektimin e të drejtave themelore në RMV është e mbuluar mirë, përgjithësisht në përputhje me të gjitha rregulloret kryesore ndërkombëtare, me përjashtim të segmenteve të caktuara që kanë të bëjnë me komunitetin LGBT”. Si plotësim më i fundit në kuadrin strategjik, në fund të muajit qershor në agjendë u vendos Strategjia Kombëtare për të Drejtat e Personave me Aftësi të Kufizuara, me synimin për të përcaktuar udhërrëfyesin për promovimin dhe përmirësimin e të drejtave që këta persona i gëzojnë.

Zbatimi në përgjithësi vuan nga dy probleme – mungesa e kapaciteteve njerëzore apo infrastrukturore dhe mungesa e parave, pra financimi i nënvlerësuar nga buxheti, thuhet në konkluzionet e Raportit, ndërsa kjo mbështetet nga buxhetimi i detajuar i publikuar i institucioneve kyçe përgjegjëse për zbatimin e të drejtave them elore.

Si probleme madhore që janë ende aktuale, theksohen “problemi me kushtet e këqija në institucionet e tipit të mbyll, mbi të gjitha, në institucionet e paraburgimit dhe burgjeve”, “përfshirja e romëve, që mbulohet në mënyrë normative, vuan nga mbështetja e jo të mjaftueshme buxhetore, ndërkohë që romët ende përballen me shembuj të diskriminimit dhe segregacionit”, si dhe “diskriminimi dhe dhuna ndaj komunitetit LGBT, e cila është ende e pranishme në një masë të madhe”, dhe në këtë kuadër, “transfobia”, e cila shprehet fuqishëm edhe nga përfaqësuesit e qeverisë dhe opozita”.

Të drejtat që dalin nga Konventa e Stambollit për parandalimin dhe mbrojtjen e dhunës ndaj grave, si dhe nga dhuna në familje, janë përmirësuar, veçanërisht pas miratimit të një procedure specifike ligjore, por ka ende punë për të bërë për të përmirësuar mbrojtjen institucionale, kryesisht nga qendra të specializuara, rrjeti i të cilave është i pazhvilluar, ndërsa në disa rajone, si Pollogu, ai mungon plotësisht.

Raporti vë në dukje gjithashtu një përmirësim të situatës me të drejtat e personave që vuajnë nga një lloj pengese, veçanërisht tek fëmijët me pengesa, por mbetet nevoja për ndihmë më të madhe financiare, ndihmë nga një numër edhe më i madh asistentësh personalë dhe të arsimuar dhe natyrisht domosdoshmëria e krijimit të një Regjistri të personave me aftësi të kufizuara, i cili do të ndihmonte në identifikimin e plotë të nevojave sipas aftësisë së kufizuar, por edhe sipas vendndodhjes gjeografike, gjegjësisht do të identifikoheshin edhe nevojat dhe obligimet e vetëqeverisjes lokale.

Gjuha e urrejtjes, e cila është një fenomen që ka një tendencë përkeqësimi dhe rritjeje në dy-tre vitet e fundit, përfshirë vitin 2022, dhe arsyeja kryesore është mosndëshkimi, thuhet për këtë problem kritik raport, duke shtuar se ndërkohë është shumëfishuar.

Raporti është pjesë e projektit “Promovimi i llogaridhënies dhe transparencës së reformave publike”, i cili zbatohet nga Fondacioni për internet dhe shoqëri “Metamorfozis” nga Shkupi, me mbështetjen e Fondacionit Nacional për Demokraci nga SHBA. Në kuadër të këtij projekti tashmë janë publikuar raportet reformat në drejtësi, administratë publike dhe reformat në sektorin e medias.

Lajme të ngjashme

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button