Për mos rrethimin e arsenit në Llojan, koncesionari aktual është gjobitur me 1550 euro

Gjobë prej 1500 euro për personin juridik dhe 50 euro për personin përgjegjës në kompaninë “Kaltun Madenxhilik ” është rezultati përfundimtar i procedurës për rrafshim dhe marrëveshjes me këtë kompani, e cila deri në pranverë ishte koncesionare për shfrytëzimin e arsenit dhe mbetjeve të tjera minerale në minierën e Llojanit. Inspektorati Shtetëror për Inspektim Teknik (ISHIT) ka konfirmuar, për Meta.mk, se procedura e shlyerjes është bërë më 6 qershor, ndërsa  kompania nuk ka kundërshtuar.

Ky Inspektorat vendosi për ndëshkimin pasi paraprakisht kishte konstatuar se koncesionari nuk kishte vepruar sipas vendimit ekzekutiv dhe përfundimtar të Inspektoratit Shtetëror pas inspektimit të datës 4 shkurt të këtij viti. Pas shkrimeve të Meta.mk, atëherë ISHIT doli në terren dhe konstatoi se nuk ishte vendosur gardh rreth zgjyrës me arsen në minierën “Llojan”, si dhe nuk kishte tabelë informuese për rrezikshmërinë e këtyre mbeturinave si dhe nuk ka pas as shenja paralajmëruese për rrezikun prej përdorimit të ujit nga zgjyra.

Meta.mk tashmë ka shkruar se Inspektorati në pranverë kishte konstatuar se koncesionari në afat prej 30 ditësh nuk kishte vepruar sipas vendimit për eliminimin e mangësive të konstatuara. Inspektorati Shtetëror për Inspektim Teknik ka përgatitur Procesverbal për procedurën e shlyerjes.

Gjoba e paraparë në pajtim me Ligjin për pasuritë minerale (“Gazeta zyrtare e Republikës së Maqedonisë” nr. 136/12, 25/13, 93/13, 44/14, 160/14, 129/15, 192/15. , 39/16, 53/16, 120/16, 189/16, 19/7 dhe 99/2022) për personin juridik është 1.500 euro në kundërvlerë denarë prej 92.550,00 denarë dhe gjoba e vlerësuar për personin përgjegjës në ligj. subjekti është 50 euro në kundërvlerë denarë nga 3.085,00 denarë”, thonë për Meta.mk nga 1SHIT.

Për kundërvajtjen e kryer përfaqësuesit të kompanisë turke i janë lëshuar urdhërpagesa për personin juridik dhe personin përgjegjës të personit juridik, të cilat janë pranuar në rregull nga përfaqësuesi i kompanisë turke dhe të cilat nëse paguhen në afat prej 8 (tetë) ditësh nga dita e zbatimit të procedurës së shlyerjes do të paguhen vetëm 50 për qind e gjobës së vlerësuar për personin juridik dhe për personin përgjegjës.

Përfaqësuesi i kompanisë turke i ka paguar gjobat e shqiptuara edhe për personin juridik edhe për personin përgjegjës më 07.06.2022”, njoftojnë për Meta.mk nga ky inspektorat.

Më këtë nga personi juridik është pranuar procedura e shlyerjes, si dhe për faktin se përfaqësuesi i shoqërisë turke brenda afatit të përcaktuar ligjor ka paguar gjobat e shqiptuara, Inspektorati Shtetëror për Inspektim Teknik nuk do të ndërmarrë veprime të mëtejshme sipas ligjit, thonë ata.

Nga Inspektorati Shtetëror për Inspektim Teknik bëjnë të ditur se nuk kanë kompetencë të ndërmarrin hapa për të garantuar sigurinë e nxënësve që vijojnë shkollën fillore, e cila gjendet në afërsi të deponisë së arsenit në Llojan.

Ndryshe, Qeveria e RSM-së në seancën e mbajtur më 8 mars të këtij viti ka marrë vendim që në mënyrë të njëanshme ta ndërpresë kontratën me kompaninë turke “Kaltun Madenxhilik” për koncesionin për shfrytëzimin e arsenit dhe resurseve tjera minerale nga ish-miniera “Llojan”. Vendimi i qeverisë është publikuar në Gazetën Zyrtare më 15 mars dhe në vendim thuhet se ai hyn në fuqi një ditë pas publikimit.

Masa e qeverisë qendrore erdhi pasi në fillim të këtij viti kompania turke paraqiti kërkesë në Ministrinë e Ekonomisë për ndërprerje të njëanshme të marrëveshjes së koncesionit për shkak të “mungesës së interesit ekonomik për ekzekutimin e mëtejshëm të koncesionit”.

Meta.mk dhe Portalb.mk, në dhjetor të vitit të kaluar, kanë shkruar për rreziqet e arsenit të shpërndarë dhe mbeturinave të lëndëve të para minerale në Llojan dhe Tabanoc.

Gjatë gjithë periudhës së kaluar, njerëzit, kafshët dhe gjithë mjedisi jetësor në Llojan dhe Tabanoc janë përballur me pasojat e arsenit të shpërndarë në të dyja lokacionet dhe tetë vite janë humbur për t’u përballur me rrezikun që e kërcënon drejtpërdrejt shëndetin e tyre. Përkundër gjithë kësaj, në arat rreth deponisë së arsenit në Tabanoc gjatë vizitës sonë vërejtëm se aty mbillen kultura të ndryshme, ndërsa në minierën “Llojan” ishim edhe dëshmitarë se në zonën e këtij lokaliteti kullosin bagëtitë.

Ndryshe, koncesionari turk sipas asaj që ka pohuar në një hark kohor prej tetë vitesh ka arritur të pastrojë dhe shesë vetëm 60 tonelata nga rreth 15 mijë tonelata arsen sulfit që ndodhen në zgjyrën  në “Llojan”.