Të jesh çiklist në Shkup do të thotë të jesh pjesëmarrës i rendit të dytë në trafik
Shtylla të prera për mbrojtjen e shtigjeve të biçikletave, makina të parkuara në zonën ku duhet të lëvizin çiklistët, shtigje të pashënuara për biçikleta ose të shënuara në mënyrë të papërshtatshme, degë pemësh të paprera që varen mbi shtigje, kosha plehrash dhe shumë gozhda, qelq, rërë dhe materiale të tjera të rrezikshme për gomat e biçikletave. Kjo është pamja e shëmtuar e infrastrukturës së çiklizmit në Shkup, e cila aktualisht mund të shihet në të gjithë kryeqytetin, shkruan Meta.mk, transmeton Portalb.mk.
Të përkujtojmë, biçikleta është mjeti transportues më ekologjik, i cili nuk shkakton fare ndotje të ajrit, nuk ndikon në ndryshimet klimatike, nuk shkakton probleme me parkim, si dhe nuk i kontribuon aspak kaosit në trafikun e Shkupit. Është edhe mjeti më i lirë i transportit, por duket se këto elemente nuk mjaftojnë për t’u vlerësuar siç duhet në Shkup.
Për të parë gjendjen e infrastrukturës për biçikletat në Shkup, Meta.mk edhe këtë vit i kaloi me biçikletë shumicën e vendbanimeve në kryeqytet. Dhe pothuajse një vit më vonë pas reportazhit paraprak, Shkupi ka ende vendbanime që nuk kanë shtigje për biçikleta (Saraji, Draçeva, Shuto Orizari, Hekurana, Buteli etj.) ose nuk kanë lidhje adekuate me shtigjet kryesore tashmë të ndërtuara të biçikletave. Kujtojmë se për Shkupin nuk mjafton gjatësia e shtigjeve për biçikleta prej rreth 100 km, por kësaj radhe vendosëm ta shqyrtojmë gjendjen aktuale me infrastrukturën e biçikletave që tashmë është ndërtuar.
Një nga rrugët e para të biçikletave që e përfundoi Qyteti i Shkupit para disa vitesh, është rruga nga selia e Qeverisë mbi urën “Goce Dellçev” dhe bulevardin me të njëjtin emër, rruga “Bellasica” dhe bulevardi ”Aleksandri i Madh” nëpërmjet Autokomandës në drejtim të Maxharit dhe Hipodromit.
Edhe nën sheshin “Skënderbeu”, vërejtëm një vrimë të madhe në nënkalimin me ndriçim të dobët, në të cilën ndonjë çiklist mund të rrëzohet. Terreni i pandriçuar dhe pjerrësia e bëjnë këtë vend të rrezikshëm për çiklistët. Te sheshi “Skënderbeu” dhe te Gjykatat, në të kaluarën kur u ndërtua shtegu i biçikletave, ato ishin të shënuara në të dy drejtime, por sot sinjalistika horizontale është plotësisht e zbehur. Nuk ka asnjë shenjë për hapësirë të dedikuar për çiklistët, ndërsa identike është gjendja në rrugën “Bellasica” përballë qendrës tregtare East Gate.
Sinjalizimi horizontal që nuk mirëmbahet në këtë shteg biçikletash i vë çiklistët në rrezik. Në drejtim të bulevardit “Aleksandri i Madh” vërejtëm se shërbimet e qytetit e kishin rregulluar barin, ndërsa bari i prerë nuk ishte mënjanuar nga shtegu i biçikletave. Në të njëjtën kohë, degët e pemëve nuk janë krasitur te baza autobusëve të NTP-Shkup dhe për shkak të degëve nuk është e mundur të kalohet shtegu me biçikletë.
Në terren vërejtëm se shtegu i biçikletave në rrugën “Bllagoja Stevkovski”, në vendbanimin Maxhari, nuk është i shënuar fare. Nuk ka as sinjalistikë horizontale as vertikale, ndërsa në zonën e ku duhet të lëvizin çiklistët në disa vende vërejtëm automjete të parkuara në mënyrë të paligjshme që e bllokojnë lëvizjen si të këmbësorëve ashtu edhe të çiklistëve.
Në gjendje jashtëzakonisht të keqe është shtegu i biçikletave në bulevardin “Kiro Gligorov”, i cili shërben për lidhjen e vendbanimit Autokomanda dhe objekteve industriale në këtë pjesë të Shkupit me Komunën e Aerodromit. Një pjesë e shtegut te birraria e Shkupit nuk është fare e shënuar me sinjalistikë horizontale, ndërsa në pjesën më të madhe të shtegut shihen gozhda, mbetje qelqi dhe sende të tjera të vogla që mund të shpojnë gomat e biçikletës. Në këtë shteg për biçikleta gjetëm edhe rërë dhe gurë, ndërsa jashtëzakonisht e rrezikshme për lëvizje është pjesa e kryqëzimit te Universiteti FON, ku prej kohësh është hapur një gropë e madhe dhe çiklistët ka një kohë të gjatë janë të detyruar të lëvizin nëpër një rrugë të dheut.
Në Komunën e Aerodromit vërejtëm se shtegu i biçikletave në bulevardin “Kiro Gligorov” është pjesërisht i shënuar deri në një vend të caktuar, ndërsa zona e shënuar përfundon në një hidrant të hapur. Te qendra tregtare “Biser” në bulevardin “Jane Sandanski”, për shkak të shtyllave të shkatërruara për të penguar parkimin, automjetet janë parkuar në mënyrë të paligjshme në shtegun e biçikletave dhe e bllokojnë lëvizjen e çiklistëve.
Duke u kthyer nga Qendra e Transportit deri te sheshi “Maqedonia”, vërejtëm se shtegu i parë për biçikleta që para më shumë se 10 vitesh u pat shënuar si duhet nga Qyteti i Shkupit tashmë është lënë pas dore. Zona ku dikur kishte sinjalistikë horizontale është zbehur, ndërsa shtegu i biçikletave tek shitësit e librave të vjetër te Kalata “13 Nëntori” është plot gropa.
Duke ecur me biçikletë nëpër rrugët dhe bulevardet e Shkupit, u bindëm se rrugët ku makinat dhe autobusët e ndajnë rrugën me çiklistët janë jashtëzakonisht të rrezikshme. Bëhet fjalë për shtigjet e biçikletave në bulevardet “Koço Racin” dhe “Shën Klimenti i Ohrit” në Qendër, rrugët “Brigada e Dytë Maqedonase” në Çair, “Moskovska” në Karposh dhe “Boris Sarafov” në Gjorçe Petrov.
Pa përjashtim, në të gjitha rrugët, vërehet se shtyllat mbrojtëse reflektuese që duhet të parandalojnë parkimin e paligjshëm të makinave në hapësirën e destinuar për çiklistët, janë prerë apo hequr tërësisht. Është e pasigurt të vozitësh në bulevardin “Rr. Rrugët Klimenti i Ohrit”, “Moskovska” dhe “Boris Sarafov”, sepse në këto rrugë nuk ka shtigje të gjera për këmbësorë, të cilat çiklistët mund t’i përdorin si alternativë për hapësirën e bllokuar nga automjetet e parkuara.
Gjatë lëvizjes sonë në këto rrugë, vumë re dhjetëra automjete që i bllokonin shtigjet e biçikletave e kjo e rrezikon drejtpërdrejt sigurinë e çiklistëve. Bie në sy se shtyllat mbrojtëse në shtigje janë shkatërruar para dyqaneve apo para hyrjeve të shtëpive, të cilat përdoren më tej për parkim të paligjshëm të makinave.
Kontrollin e biçikletave e vazhduam nëpër vendbanimin Gjorçe Petrov, ku përgjatë rrugës me të njëjtin emër, shtegu i biçikletave nuk ishte fare i shënuar. Në këtë rrugë automjetet parkohen në hapësirën e parashikuar për lëvizjen e këmbësorëve, në mënyrë që çiklistët dhe këmbësorët të ndajnë të njëjtën hapësirë të vogël për lëvizje. Situata është identike në bulevardin “Krste Petkov Misirkov” afër Bit-pazarit në Çair, si dhe në bulevardin “Boris Trajkovski” në Kisella Vodë.
Edhe në Gjorçe Petrov, ngjashëm sikurse në Kisella Vodë, vërejtëm mbeturina të imëta në shtigjet e biçikletave, të cilat nuk janë pastruar nga ekipet e NP “Higjiena Komunale” – Shkup. Duhet të theksohet se mbetje të tilla janë veçanërisht të pranishme pranë kontejnerëve për mbeturina. Ato janë të vendosur përgjatë rrugës “Gjorçe Petrov”, por ka edhe lokacione të tjera rreth Shkupit, si bulevardi “Aradhat Partizane” në Karposh dhe Qendër.
Gjatë udhëtimit tonë kemi vërejtur vrima të shumta dhe dëmtime të ndryshme në infrastrukturën e biçikletave në Shkup, të cilat nuk janë riparuar. Përveç nën sheshin “Skënderbeu”, puset të dëmtuar ka edhe në shtegun e biçikletave në bulevardin Kiro Gligorov në afërsi të “Bricolage”, shteg të gropuar dhe të pariparuar është shtegu i biçikletave përballë Gjykatave te ndërtesa e papërfunduar e fakultetit FINKI në kuadër të UKIM, pjesë të gropuar dhe të pariparuar të asfaltit në rrugë dhe shtegun e biçikletave ka te hyrja në auto bazën e autobusëve të NTP në Autokomandë, si dhe në disa lokacione të tjera nëpër Shkup.
Pamja e përgjithshme nga turneu i çiklizmit nëpër Shkup është se autoritetet e qytetit nuk kujdesen sa duhet për gjithçka që është ndërtuar deri më tani si infrastrukturë për biçikleta. Ajo që është ndërtuar në Shkup nuk mirëmbahet, e për këtë shkak cenohet siguria e çiklistëve. Nga turneu lirisht mund të vëmë në dukje kualifikimin se çiklistët janë pjesëmarrës të rendit të dytë në komunikacionin në Shkup.
Meta.mk të hënën i ka dërguar disa pyetje konkrete Qytetit të Shkupit, i cili është drejtpërdrejt përgjegjës për mirëmbajtjen e infrastrukturës së biçikletave: sa shpesh lahen dhe pastrohen shtigjet e biçikletave nga NP “Higjiena Komunale”, kur do të vendoset sinjalistikë horizontale në shtigje dhe a planifikojnë të kryejnë një aksion për mirëmbajtjen e vazhdueshme të infrastrukturës së çiklizmit në të gjithë kryeqytetin. Po ashtu kanë pyetur se sa është numri i automjeteve që gjobiten në baza ditore, gjegjësisht sa automjete të parkuara në mënyrë të parregullt në shtigjet e biçikletave në ditë mblidhen me merimangë nga NP “ Parkingu i Qytetit”. Deri më sot nuk ka përgjigje për këto pyetje, ndonëse përmes telefonit u premtua që Qyteti i Shkupit do të përgjigjet.
