Kovaçevski: Çdo shtyrje e fillimit të negociatave me BE-në rrit euroskepticizmin

N. D. 13:14, 25-03-2022

Kryeministri Dimitar Kovaçevski ka arritur në Bruksel në mënyrë të paplanifikuar për samitin e NATO-s kushtuar Ukrainës, por ka shfrytëzuar rastin për t’u takuar me bashkëbiseduesit e BE-së, ku rruga e Maqedonisë është ende e bllokuar për shkak të çështjes bilaterale me Bullgarinë, njofton MIA nga Brukseli. Ai tha se nuk donte të theksonte datat e konferencës së premtuar ndërqeveritare për fillimin e negociatave dhe tha se nuk e kishte përmendur kurrë qershorin, por paralajmëroi se çdo vonesë do të rriste skepticizmin e vendit dhe do të linte hapësirë për aktorët e afërt me regjimin e Vladimir Putinit, transmeton Portalb.mk.

“Mosfillimi i negociatave me Republikën e Maqedonisë së Veriut jep sinjal të keq, sepse tashmë kemi katër raporte pozitive nga Komisioni Evropian për progresin tonë në harmonizimin me BE-në. Kjo jep një sinjal të keq si për ne ashtu edhe për të gjithë rajonin. Ministri i Punëve të Jashtme tha se ka qenë pjesë e sondazheve të caktuara, e kjo është se mbështetja për BE-në është ende në nivel jashtëzakonisht të lartë, mbi 68 për qind. Megjithatë, dështimi për të mbajtur konferencën e parë ndërqeveritare ngre skepticizëm në grupe të caktuara, gjë që është normale në një proces kaq të gjatë dhe nuk është mirë. Ka vende të treta që nuk duan ta shohin RMV-në si pjesë të BE-së dhe që financojnë grupe të ndryshme, madje edhe parti politike. Në vend kemi parti politike me orientime anti-evropiane dhe anti-NATO që janë klasike populiste, nuk kanë propozuar kurrë një masë të zbatueshme, por ushqehen nga qendra të tilla jashtë vendit dhe që me financime të tilla arrijnë të krijojnë një opinion të caktuar publik që është në kundërshtim me angazhimet strategjike të pjesës dominuese të popullsisë dhe në kundërshtim me të gjithë partnerët e qeverisë, dhe kjo është anëtarësimi i plotë në Evropë. Të mos harrojmë se jemi anëtari më i ri i NATO-s, siç jemi bërë falë vendimeve të vështira, por tani e shohim se sa e rëndësishme është të jesh anëtar i NATO-s duke qenë se siguria e vendit garantohet nga siguria dhe mbrojtja e aleancës më të madhe në botë”, tha kryeministri në një intervistë për MIA-n.

Maqedonia e Veriut shpreson për shtysë të re në negociatat me Bullgarinë fqinje, ku kryeministri i ri ka shprehur gatishmërinë për të kapërcyer mosmarrëveshjet, por po merret edhe me rezistencën e brendshme. Kovaçevski dje pati rastin të takohet edhe me kryeministrin edhe me presidentin e Bullgarisë, Kiril Petkov dhe Rumen Radev, të cilët kanë ardhur në samitet e shumta që po mbahen në Bruksel këtë javë për Ukrainën. Kryeministri thotë se ndërtimi i besimit midis dy palëve është më i rëndësishëm sesa datat.

“Unë nuk e kam përmendur kurrë qershorin dhe nuk e lidh veten me data, pasi duhet të kemi një zgjidhje që të bazohet së pari në vlerat evropiane dhe së dyti që të arrihet përmes komunikimit, bazuar në parimin e respektit të ndërsjellë, së pari mes politikanëve. E dyta mes institucioneve në të dy vendet dhe e treta ruajtja e dinjitetit të qytetarëve të të dy vendeve. Vetëm një zgjidhje e tillë mund të jetë bazë e mirë për fillimin e negociatave dhe së dyti ndërtimin e besimit reciprok tëtë dy vendeve fqinje, të cilat duhet të jenë shembull në botë për bashkëpunim ekonomik dhe çdo lloj bashkëpunimi për përmirësimin e standardit të qytetarëve“, tha Kovaçevski.

Lidhur me sanksionet e BE-së me të cilat Maqedonia e Veriut është plotësisht e harmonizuar dhe që mund të dëmtojnë ekonominë e vendit, kryeministri thekson se tashmë ka programe të ndihmës së paraluftës, por edhe se qeveria e tij është në komunikim të vazhdueshëm me homologët e BE-së. A do të thotë kjo se Maqedonia e Veriut do të mund të marrë ndonjë kompensim, mbetet e pasigurt për momentin.

“Ne kemi kontakte të përditshme me sekretariatet dhe sektorët përkatës në BE dhe kjo i referohet në radhë të parë ndihmës financiare, pasi Ministria e Financave është në komunikim të vazhdueshëm si me BEI ashtu edhe me EQB. Nuk mund t’ju zbuloj detaje sepse këto janë realisht biseda në nivel teknik në lidhje me financimin e borxhit të jashtëm që kemi sepse gjithmonë ka më shumë opsione për financimin e huamarrjes dhe opsioni i parë është sigurisht BE-ja ku ne kemi akses në baza ditore. Për sa i përket furnizimit me energji elektrike, flitet për blerje të përbashkëta dhe për të gjitha ato strategji që po zhvillon BE-ja, ne jemi informuar para se të bëhen dhe tashmë i kemi ato strategji. Nëse shikojmë projektin në Aleksandropolit, aty marri pjesë Republika e Greqisë, e cila është pjesë e BE-së, Republika e Bullgarisë, e cila është pjesë e BE-së dhe ne që jemi në rrugën e anëtarësimit në BE”, tha kryeministri Dimitar Kovaçevski.

Kujtojmë se, Maqedonia e Veriut dhe Bullgaria tensionuan raportet për shkak të kontesteve historike. Sofja zyrtare kërkon që Shkupi t’i pranojë kërkesat bullgare se gjuha maqedonase është normë e asaj bullgare dhe se kombi maqedonas është krijuar nga Josip Broz Tito.

Ky kontest ka bllokuar procesin eurointegrues të vendit, me çka Bullgaria gjatë vitit 2021 i vendosi dy herë veto Maqedonisë së Veriut, njëherë në qershor, kurse më pas, më 14 dhjetor të vitit 2021, edhe një herë e bllokoi fillimin e negociatave RMV-BE.

Edhe në vitin 2020, njëjtë vendi fqinj, i vendosi dy here veto Maqedonisë së Veriut, një herë në këshillin e ministrave të Jashtëm të BE-së si dhe në Këshillin për Punë të Përgjithshme të BE-së, duke penguar në këtë mënyrë miratimin e kornizës negociuese për fillimin e negociatave të vendit me BE-në. Për zgjidhjen e kontesteve të historisë, komisioni maqedonaso – bullgar ka mbajtur takime, po nuk kanë arritur të gjejnë zgjidhje. Palët kanë mosmarrëveshje më së shumti rreth identitetit të figurave historike të Mbretit Samoil dhe Goce Delçevit.