Dita ndërkombëtare e personave me pengesa: “Mos më quaj autik, quhem Adam”

Anisa Ejup Beqiroviq është nëna e Adamit 15-vjeçar i cili ka autizëm me funksionalitet të ulët, si dhe i 7-vjeçarit Roman i cili është fëmijë me zhvillim tipik. “Mos më quaj autik – quhem Adam” titullohet libri i ri që ajo po e përgatit dhe i cili e përshkruan jetën e fëmijës së saj nëpërmjet një sërë tregimesh. Me rastin e Ditës së sotme Ndërkombëtare të personave me pengesa (3 dhjetor), me nënën Meta.mk bisedoi për përditshmërinë e saj, çfarë është sistemi arsimor gjerman, pjesë e të cilit është Adami, si dhe çfarë duhet të bëhet në vendin tonë për të lehtësuar jetën e familjeve me fëmijë me zhvillim atipik, transmeton Portalb.mk.

Me çfarë sfidash përballeni si nëna e Adamit? Si duket një përditshmëri e juaj?

E bukura e autizmit është se kurrë nuk bezdisesh. Kjo fjalë nuk ekziston në fjalorin tonë. Kjo vjen nga fakti se çdo ditë është krejtësisht e ndryshme nga të gjitha të mëparshmet, sepse ashtu siç rritet Adami, rritet edhe zhvillimi i tij personal, i cili shpesh është shumë i vështirë, ndërsa shpesh thjesht ju mahnit, që veç më të nesërmen veshët do t’ju kumbojnë gjithë ditën nga nervoza.

Ju planifikoni që së shpejti të botoni librin tuaj “Mos më quaj autik – quhem Adam”. Për çfarë bëhet fjalë?

Libri përbëhet nga 21 tregime të shkurtra, linja përmbajtësore e të cilave e ndjek jetën e Adamit. Ngjarjet e përditshme që e shënuan fëmijërinë e Adamit, të rrëfyera në mënyrë piktoreske, janë pasqyrim i autizmit të tij me funksionalitet të ulët dhe mësim për gjithçka që duhet të ndryshojmë, si në planin personal ashtu edhe në atë shoqëror. Personalisht them që filmat e mëparshëm si “Njeriu i Shiut” (Rain Man), seriali “Doktori i Mirë” krijuan habi të madhe te popullata e gjerë, duke e rrënjosur gjithnjë e më shumë te publiku mendimin se autizmi është gjenialitet në një gjë të caktuar. Fatkeqësisht, ai gjenialitet, ndonëse ne prindërit e fëmijëve me autizëm me funksionalitet të ulët e dëshirojmë shumë, është shumë larg pamjes reale të autizmit me funksionalitet të ulët. Prandaj është e domosdoshme që nëpërmjet filmave, shfaqjeve teatrale, filmave dokumentarë, fjalës së shkruar ta paraqesim sa më shumë këtë anë “të errët” të autizmit. Në atë mënyrë edhe përgjegjësit për krijimin e politikave dhe zgjidhjeve sistemore do të kenë një pasqyrë më të qartë se në cilat segmente duhet të përqendrohet vëmendja.

Ju jetoni në Gjermani. A është sistemi atje gjithëpërfshirës, ​​gjegjësisht a janë fëmijët me nevoja të veçanta arsimore pjesë e arsimit të rregullt?

Gjithpërfshirja ose inkluzioni nuk do të thotë që një grup i caktuar, sado i madh qoftë, duhet të japë leje apo të vendosë nëse një grup tjetër (kategori qytetarësh) mund të përfshihet apo të pranohet, aq më pak që e njëjta kategori qytetarësh duhet të plotësojë disa kushte për “hyrje” në shoqëri. Inkluzioni do të thotë që të gjithë të kenë të drejta të njëjta, në aspekt të kushteve të drejta dhe të barabarta. Sistemi gjerman është ndërlikueshëm i thjeshtë. Ky oksimoron, sado që tingëllon i paqartë, e përshkruan në mënyrën më të përshtatshme tërë sistemin e tyre. Ata kanë aq shumë oferta dhe mundësi të ndryshme. Arsimi është i detyrueshëm. Për të gjithë nxënësit që mund të ndjekin arsimin e rregullt sigurohet qasje në shkolla, asistent arsimor, transport deri në shkollë. Nxënësit të cilët kanë probleme psiko-emocionale, probleme me përqendrimin, kujtesën, të folurit, disleksinë, disgrafia – ata ndjekin mësime në të ashtuquajturat qendra rajonale për arsim profesional ku mësohen të gjitha lëndët e rregullta, por me program të shkurtuar dhe mbështetje të fortë arsimore dhe psikologjike. Nxënësit të cilët nuk mund të vijojnë mësimet e rregullta ndjekin shkolla speciale në të cilat përveç lëndëve bazë, mësohen të gjitha aftësitë jetësore dhe gjatë kësaj në mënyrë diskrete, pa imponim, zbulohen afinitetet e nxënësve për ndonjë profesion konkret. Atje ka orientim profesional, përkatësisht monitorohen aftësitë e fëmijëve dhe më pas ata orientohen në atë për çka janë të mirë.

Na e përshkruani se çfarë bëjnë fëmijët në klasë? A duhet kjo praktikë të bëhet pjesë e sistemit arsimor në Maqedoni?

Qëllimi i shkollave speciale në Gjermani është që nxënësit t’i zhvillojnë maksimalisht aftësitë e tyre jetësore për pavarësinë e tyre optimale dhe aftësim për tregun e punës. Në këto shkolla, gjatë orëve mësimore ata shkojnë dhe bëjnë pazar, më pas gatuajnë së bashku (në këtë mënyrë e vërtetuan aftësinë e Adamit në kuzhinë, të cilën ne në shtëpi e kemi zbuluar shumë kohë më parë), punojnë me dru, gdhendje dhe punime artistike me daltë, klasifikim të drurit,  qepje, punë në vegjë, paketim, punë me kompjuterë dhe shumë gjëra të tjera që përditësohen vazhdimisht. Është shumë e rëndësishme të theksohet se autobusi i shkollës në mëngjes i merr fëmijët para derës së shtëpisë dhe i kthen pasdite. Gjatë kohës derisa janë në shkollë këta nxënës i marrin të gjitha trajtimet e nevojshme – logoped, ergoterapi, kalërim, not, vozitje të të ashtuquajturit goukcart, triçikleta, trotinetë. Rregullisht vizitojnë ngjarje kulturore dhe sportive. Gjatë kësaj kohe, prindërit mund të shkojnë në punë të lumtur dhe të kënaqur. Në këtë mënyrë sistemi krijon nga kjo kategori qytetarësh qytetarë të aftë për punë, si nga prindërit ashtu edhe nga personat me nevoja të veçanta. Pikërisht për këtë arsye është e nevojshme që ky sistem të aplikohet sa më shpejt në vendin tonë. Nëse bëhet një analizë gjithëpërfshirëse për të parë numrin e prindërve të papunë të cilët për shkak të pamundësisë që fëmijët e tyre të jenë nën përkujdesje derisa vetë janë në punë, prandaj prindërit që detyrohen të mos punojnë dhe sa persona me aftësi të kufizuara nuk punojnë askund, rezultati do të jetë shkatërrues. Më besoni, këta njerëz mund të bëjnë shumë, vetëm duhet t’u jepet shansi. Është koha që ata të marrin të drejtën e cila u takon. Është e gabuar bindja se atyre duhet t’u ndihmohet, për t’iu shërbyer, JO, ajo nuk është ndihmë, nuk është as shërbim, është e drejta e tyre.

Cili është mesazhi juaj për prindërit në Maqedoninë e Veriut të cilët çdo ditë e zhvillojnë të njëjtën betejë?

Për luftëtarët e mi “të vjetër”, prindër të mi të dashur – bashkohuni. Për sa kohë që nuk ia dalim të fitojmë zgjidhje sistemore, gjithçka tjetër është e gabuar. Për të gjithë ata që ende nuk kanë shkelur në planetin tonë blu – mos kini frikë! Lejoni emocionet, pavarësisht se sa të vështira janë ato, do t’ju definojnë. E pastaj, le t’ju udhëheqë dashuria. Ajo nuk gabon kurrë. Dashuria për Adamin më çoi edhe në Gjermani. Ai është muza ime – ai i cili nga dhimbja ma dha dashurinë më të bukur. Dhe për të gjithë ata që duan të dinë se çfarë ndodh me familjet e veçanta kur kamera ndizet në 3 dhjetor, Ditën Botërore të Hendikepit ose 2 Prill, Ditën Ndërkombëtare të Ndërgjegjësimit për Autizmin, kërkoni librin tim “Unë dhe Autizmi – udhëzues për mbijetesë për prindërit e fëmijëve me autizëm dhe të veçanta të tjera”, si dhe librin tim të radhës i cili së shpejti do të dalë në shitje, “Mos më quaj autik-quhem Adam”.

Lajme të ngjashme

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button