RMV, COVID-i vitin e kaluar uli konsumin e dizelit te automjetet, nevojiten masa kundër ajrit të ndotur (Infografik)
Krahas ftohjes së motit dhe shtimit të ditëve me ajër të ndotur në qytetet e Maqedonisë, sërish shtrohet çështja për atë se kush e shkakton këtë problem. Të dhënat e fundit të Entit Shtetëror të Statistikave tregojnë se trafiku rrugor është konsumatori më i madh i derivateve të naftës në vend, veçanërisht i dizelit, duke qenë se brenda vetëm një dekadë e gjysmë konsumi i këtij karburanti nga automjetet është trefishuar, shkruan Meta.mk, transmeton Portalb.mk.
Në vitin 2020 ka pasur një ulje minimale të konsumit të karburanteve për transport në vendin tonë, por kjo vetëm për shkak të pandemisë Kovid-19 dhe kufizimeve në lëvizjen e qytetarëve që u vendosën vitin e kaluar si masë parandaluese për parandalimin e përhapjes së virusit.
Ashtu si në vitet e mëparshme, karburanti dizel për transport është më i përdoruri nga automjetet në vend, me 514.395 tonelata të konsumuara. Edhe pse konsumi është më i ulët me rreth 10 për qind krahasuar me vitin 2019, këto shifra janë shqetësuese sa i përket substancave të dëmshme që lëshohen në ajër për shkak të transportit, të cilat hyjnë si pjesëmarrje e vendit në shkaktimin e ndryshimeve klimatike nëpërmjet emetimeve të gazrave serë.
Në këtë aspekt, transporti rrugor është konsumatori më i madh i karburantit dizel në vend. Kundrejt kësaj, vitin e kaluar në transportin rrugor janë përdorur 48.629 tonelata gaz i lëngshëm të naftës dhe 79.410 tonelata benzinë motorike.
Përkundër faktit se vitin e kaluar pati një rënie të konsumit të karburantit në transport, shifrat thonë se në vitin 2020 u shënuar numër rekord i automjeteve të regjistruara në vend, gjegjësisht mbi gjysmë milioni. Po ashtu, brenda vetëm tetë vitesh, numri i automjeteve me naftë në vend është rritur për gati 160 mijë, që vjen si rezultat i importit të makinave të përdorura nga jashtë, ku dizel makinat gradualisht po hiqen nga përdorimi.
Ndryshe, në vend duhet të vendoset një taksë shtesë ekologjike për derivatet e naftës, e cila duhet të stimulojë qytetarët që të vendosin aparate me gaz në automjete, si dhe të fokusohen në përdorimin e automjeteve elektrike, transportit publik apo biçikletave dhe skuterëve, për të zvogëluar ndotjen e ajrit dhe emetimet e gazrave serë.
Mirëpo, edhe pse ishte premtuar se do të vendoset në korrik, taksa ekologjike për derivatet e naftës shkaktoi mosmarrëveshje mes deputetëve dhe opozitës në Kuvendin e RMV-së, ndaj ndryshimeve të Ligjit për mjedisin jetësor nga opozita e VMRO-DPMNE-së këtë verë kundërshtuan ashpër dhe thanë se ata do të bllokojnë miratimin e tij.
Edhe pse u premtua për këtë vit, ndalimi i importit të automjeteve të përdorura me standarde emetimi nën EURO 5 fillimi i aplikimit tashmë është shtyrë për vitin e ardhshëm. Gjithashtu, pothuaj tre vjet publiku po të vihen në funksion etiketat ekologjike për automjetet, për të reduktuar përdorimin e automjeteve të vjetra gjatë ditëve kur ka ndotje të madhe të ajrit.
Transporti në Maqedoni po e rrit në mënyrë drastike pjesëmarrjen në prodhimin e gazrave të dëmshëm të matur në ekuivalentët e dyoksidit të karbonit në periudhën nga viti 1990 deri në vitin 2016. Në periudhën para shpërbërjes së Jugosllavisë, transporti kishte pjesëmarrje prej 8,2 për qind, ndërsa në vitin 2016 përqindja e tij u rrit në 28,1 për qind. Pas pak ditësh në Glazgov fillon Konferenca e OKB-së për ndryshime klimatike (COP 26), ku vendi do të prezantojë planin dhe angazhimet e tij për të reduktuar emetimet e gazrave serë, përfshirë edhe në transport.
