RMV, të rinjtë me pyetje, sugjerime dhe kërkesa konkrete në Samitin e sotëm për ndryshime klimatike në QKR

Më pak se dy javë para Konferencës së Kombeve të Bashkuara për ndryshime klimatike (COP 26) në Glazgov, të rinjtë nga Maqedonia e Veriut sot u dërguan pyetje, propozime dhe kërkesa konkrete institucioneve dhe ambasadorëve në vend në “Samitin e Klimës Rinore”, i cili u zhvillua në Qendrën Kulturore Rinore (QKR) në Shkup, shkruan Meta, transmeton Portalb.mk.

Kur çdo shkollë në vend mund të marrë pajisje për prodhimin e energjisë nga burimet e rinovueshme, a do të përfshihet lënda Ndryshime klimatike në arsimin tonë, kur do të mbyllen termocentralet në vend, sa është arsimi ynë gati për ndryshimet klimatike , ku një mënyrë për të kaluar nga moda e shpejtë në modën etike duke (ri) përdorur materialet që veshim?

Këto ishin vetëm disa nga pyetjet që të rinjtë e pranishëm në QKR ia bënë Ministrit të Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor Naser Nuredini, Ministres së Arsimit dhe Shkencës Mila Carovska, Ambasadores Britanike Rejçël Gallouej, Ambasadorit Italiane Andrea Silvestri, Ambasadores Suedeze Kristi Forsgren dhe përfaqësuese së UNICEF -it në vendin tonë Patricia DiXhovani.

Ambasadorët dhe zyrtarët më të lartë të shtetit në ngjarjen e sotme iu përgjigjën pyetjeve të të rinjve në lidhje me ndryshimet klimatike, në vend që të ishin folës.

Në pyetjen për përfshirjen e ndryshimeve klimatike në arsim, ministrja e Arsimit dhe Shkencës Mila Carovska tha se tematika e mjedisit jetësor duhet të përfshihet me më shumë lëndë për nxënësit, përfshirë gjuhën amtare, matematikën dhe shoqëria e të tjera. Përmes këtyre lëndëve, nxënësit duhet të zotërojnë materie për mjedisin jetësor.

Me reformat arsimore, nxënësve në vitin e parë dhe të katërt u mundësohet të zgjedhin lëndë, por tani shkollat ​​janë të detyruara t’u ofrojnë nxënësve të paktën 12 lëndë, tha ministrja Carovska.

“Lëndët formale në vendin tonë konsiderohen si një barrë, si një lëndë plus që ne duhet të mësojmë për vlerësim”, tha ministrja Carovska e pyetur nga të rinjtë pse nuk ka lëndë konkrete  Ndryshimet klimatike.

Carovska tha se si një lëndë zgjedhore ai mund të paraqitet në shkolla ​​ku ka mësues të gatshëm të punojnë me nxënësit në këtë lëndë, me ç’rast u dërgoi mesazh mësimdhënësve që të krijojnë sa më shumë lëndë zgjedhore për nxënësit, të cilat mund të sugjerohen dhe përfshihen në mësimdhënie.

Ministrja e Arsimit iu përgjigj të rinjve, se sot në shkollat ​​e vendit po pajisen 265 kabinete për shkenca natyrore nëpër shkollat e vendit, me mjete për mbikëqyrje dhe kimike, të cilat do t’u mundësojnë nxënësve të punojnë në zhvillimin e vetëdijes për mjedisin jetësor.

“Mjedisi jetësor nuk mund të studiohet pa mjete mbikëqyrëse, kabinetet për shkencat natyrore nuk mund të jenë të zbrazëta, për 30 vjet nuk kemi pajisur kabinete të tilla dhe mjete mbikëqyrëse”, tha Carovska.

Foto: Meta

Ministri i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor Naser Nuredini, i pyetur se kur shkollat ​​në Maqedoni do të fitojnë mundësi për të prodhuar energji elektrike nga burime të rinovueshme, tha se do të jetë realiste dhe do të thotë se jo çdo shkollë do të jetë në gjendje të financohet, por nga viti i ardhshëm do të fillojë realizimi i planit për futjen e energjisë së rinovueshme në disa institucione.

Nuredini tha se çështja e zgjidhjes së problemit të ndotjes së ajrit është serioze, sepse nevojiten shumë fonde – 100 milion dollarë. Sidoqoftë, në fushën e termocentraleve dhe shkyçjen e tyre nga sistemi energjetik i vendit, Ministri përmendi se deri në vitin 2030 termocentralet në vend do të duhet të ndalojnë prodhimin e energjisë elektrike nga qymyri.

Edhe Ambasadorja britanike Rejçël Gallouej iu përgjigj pyetjeve të të rinjve, të cilat kishin të bëjnë me ndryshimet klimatike. Sa i përket veprimeve të Ambasadës Britanike për të përmbushur kërkesën për modën etike kundrejt modës së shpejtë, Gallouej një shembull me Konkursin e modës së qëndrueshme të këtij viti, në të cilën u prezantuan veshje dhe kostume të punuara prej materialeve ekologjike nga nxënësit në fakultetet e dizajnit në vend.

Dy nga modelet fituese të punuara nga dizajnerët ishin të destinuara për të dhe zëvendës ambasadorin, me ç’rast Galloway përmendi se këtë vepër të artit ajo kishte veshur në premierën e filmit të fundit për Xhejms Bondin në Shkup.

Në këtë kontekst, ambasadorja britanike Rejçël Gallouej e përmendi faktin se industria e modës është në të vërtetë përgjegjëse për 4 përqind të emetimeve globale të gazrave serë, kështu që të rinjtë në stilin e tyre të jetesës duhet të bëjnë përpjekje që në vend se të përdorin modën e shpejtë, të jenë të qëndrueshëm dhe të gjelbër.

Moderatori i panel diskutimeve, Petar Barlakovski, i cili është edhe përfaqësuesi i parë i të rinjve të vendit tonë në Kombet e Bashkuara, u bëri pyetje bashkëbiseduesve, duke kërkuar nga ambasadorja britanike të flet për pritshmëritë nga Konferenca e OKB-së për Ndryshime Klimatike, nikoqir i së cilës këtë vit do të jetë Britania e Madhe.

Gallouej përmendi që si botë po përpiqemi të parandalojmë rritjen e temperaturave mesatare në botë për më shumë se 1,5 gradë. Ambasadorja britanike tha se nuk duhet të ndihemi të pashpresë, sepse bota është përballur me sfida të mëdha deri më tani. Si një nga më të rejat në historinë moderne, ambasadorja e përmendi sfidën e vrimës së ozonit në atmosferë, për të cilën shkencëtarët dhe fushatat e shumta kanë arritur të bindin udhëheqësit e atëhershëm Ronald Regan dhe Margaret Theçër të ndryshojnë politikat e tyre të gazrave serë. Prandaj, vrima e ozonit tani po zvogëlohet.

Ambasadori italian Andrea Silvestri iu përgjigj gjithashtu pyetjeve të të rinjve. Italia, së bashku me Britaninë e Madhe, janë nikoqirë të COP 26. Ai tha se në 50 vitet e fundit numri i fatkeqësive natyrore në botë është rritur pesëfish, që është problem real edhe për Italinë edhe Maqedoninë Veriore.

Foto: Meta

Në Itali, tha Sylvester, lënda e Zhvillimit të Qëndrueshëm është futur në shkolla si e detyrueshme për nxënësit. Ai gjithashtu përmendi ngjarjen “Rinia për klimën – pararojat e ambicies”, e cila u zhvillua nga 28 deri më 30 shtator në Milano, Itali. Në atë ngjarje u mblodhën 400 të rinj nga e gjithë bota, përfshirë Angela Busheskën dhe Naser Veliun, të cilët e përfaqësuan Maqedoninë e Veriut.

Pikërisht 19-vjeçarja Angela Busheska nga Struga iu drejtua të rinjve në QKR, duke i informuar ata për rezultatet konkrete që ishin arritur në ngjarjen në Milano. Ajo përmendi disa kërkesa specifike të cilat i kishin definuar të rinjtë, e të cilat udhëheqësit botërorë do të duhet t’i marrin parasysh gjatë COP 26 në Glazgov.

Gjegjësisht, Busheska përmendi se të rinjtë në Milano ranë dakord se është koha që ndryshimet klimatike të bëhen pjesë e procesit arsimor, që media të përfshihet në raportimin mbi urgjencën e situatës me ndryshimet klimatike, të shfuqizohen plotësisht investimet në karburantet fosile, kompanitë ushqimore të zvogëlojnë emetimet e gazrave serrë, zëri i njerëzve indigjenë të dëgjohet kur merren vendimet përfundimtare dhe për të mbrojtur vendet dhe vendet që varen nga turizmi.

“Mos u ndalni, çdo fjalë e juaja, çdo veprim i juaji është i rëndësishëm”, tha Angela Bushevska, e cila përfaqësoi vendin tonë në Milano. “Le të ndryshojmë të gjithë së bashku”, shtoi ajo.

Përfaqësuesja e UNICEF -it Patricia DiXhovani tha se në Maqedoninë e Veriut ka 370.000 të rinj dhe se ata janë një forcë e fuqishme. Ajo shtoi se të rinjtë janë më së shumti të interesuar për tre tema: stilin e jetës, arsimin dhe ndryshimet klimatike.

“Duhet patjetër t’u japim hapësirë ​​të rinjve për këto tema”, tha Patricia DiXhovani.

Ambasadorja suedeze Kristine Forsgren Bengtson e përmendi shembullin e saj personal kur ishte e re dhe kishte parë një deponi baterie në Suedi. Ajo kishte vendosur të bënte diçka, të fotografonte, e për zhvillimin e fotografive iu ka shkuar një javë, e pastaj i çoi në komunën e saj për t’i treguar zyrtarëve të komunës për deponinë. Zyrtarët e qytetit nuk e kishin marë seriozisht në atë kohë, por Bengtson tha se ngritja e zërit të të rinjve ishte e rëndësishme.

“Sot i dëgjojmë brezat e rinj”, tha ambasadorja  suedeze për të rinjtë e pranishëm në QKR.

Pasdite, të rinjtë në Samitin për ndryshime klimatike në QKR formuan grupe pune të veçanta, ku në katër sesione të veçanta punuan në tema të caktuara në fushën e ndryshimeve klimatike.

UNICEF, së bashku me Ambasadat e Italisë, Suedisë dhe Mbretërisë së Bashkuar në Shkup, e mbështetën mbajtjen e “Samitit Rinor Klimatik”, për të hapur dialogun mes të rinjve dhe përfaqësuesve të institucioneve kombëtare mbi temat që kanë të bëjnë aksionet klimatike.

Lajme të ngjashme

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button