RMV, çfarë do të thotë dekriminalizim, depenalizim dhe legalizim i kanabisit – grupi punues definoi termat

Me analizë krahasuese të dhjetë vendeve të rajonit, Evropës dhe Shteteve të Bashkuara, do të bëhet rishikim thelbësor i politikave të kanabisit përpara hartimit të një zgjidhjeje të re ligjore. Grupi punues i kanabisit në mbledhjen e djeshme në Qeveri solli konkluzën të analizojë politikat në lidhje me statusin e përdorimit të kanabisit, në Portugali, Holandë, Çeki, Spanjë, Kanada, Kolorado (SHBA), Kaliforni (SHBA), Izrael, Kroaci dhe Shqiperi, transmeton Portalb.mk.

“Analiza krahasuese do të sigurojë pasqyrë të plotë të politikave të kanabisit në 10 vendet, në përputhje me këto kritere: Cila është dispozita ligjore për përdorimin, posedimin dhe prodhimin e kanabisit; Zbatimi i ligjeve, praktikë që zbatohet, shembuj pozitiv ose negativ;  Numri i përdoruesve të kanabisit para dhe pas sjelljes së ndryshimit; Numri i të burgosurve për krime të lidhura me kanabis;  Numri i vdekjeve ose mbidozave të lidhura me kanabis, para dhe pas sjelljes së ndryshimit; Nëse janë vendosur programe sociale për risocializim, punësim dhe të ngjashme; Nëse ka ndonjë analizë për përfitim nga modeli, përfitime në aspekt ekonomik në vendet ku zbatohen politikat liberale; Modeli për prodhimin legal dhe  lëshimin në përfitim të kanabisit dhe produkteve nga kanabisi; Numri i të punësuarve në sektorin e kanabisit, vlera e qarkullimit vjetor në sektorin e kanabisit, fluksi tatimor i kanabisit legal për qëllime mjekësore dhe përdorim personal”, njoftoi Qeveria.

Në mbledhjen e Grupit punues u miratuan edhe definicionet për termet dekriminalizim, legalizim dhe depenalizim në lidhje me statusin e përdorimit të kanabisit, të cilat do të përdoren për të kuptuar më mirë nivelet e përdorimit të lejuar të kanabisit në proceset e punës në institucione, si dhe për informacion dhe edukim të publikut më të gjerë në lidhje me aspektet e ndryshme të përdorimit të kanabisit.

“Dekriminalizim i përdorimit të kanabisit nënkupton eliminimin e krimeve në lidhje me përdorimin e kanabisit dhe posedimin e kanabisit për përdorim personal. Dekriminalizimi nënkupton zhvendosjen e fokusit të politikave nga sistemi gjyqësor policor në sistemin shëndetësor-shoqëror”, thonë nga Qeveria.

Kjo kornizë, siç sqarojnë, krijon kontekst dhe mjedis mbështetës për ndërhyrjet e nevojshme shëndetësore publike dhe sociale për njerëzit që përdorin kanabis dhe minimizon pasojat negative të ndjekjes penale për posedimin dhe përdorimin e kanabisit.

“Depenalizimi i përdorimit të kanabisit i referohet një situate në të cilën ekziston dispozitë penale ose kundërvajtëse, por përmes praktikës së vendosur institucionet zbatojnë një sanksion më të butë, paralajmërim ose masë tjetër të ngjashme administrative ose shtyjnë dënimin. Legalizimi i përdorimit të kanabisit përfaqëson rregullimin e rrethanave në të cilat përdorimi i kanabisit nuk do të konsiderohet vepër penale, përkatësisht përcaktimi i kritereve nën të cilat kanabisi mund të prodhohet, blihet, shitet dhe përdoret. Legalizimi përfshin rregullimin e prodhimit, përpunimit, shitjes dhe posedimit të kanabisit për përdorim personal; përdorimi i kanabisit për qëllime mjekësore dhe rregullimi i modelit përmes të cilit do të zbatohet legalizimi”, shpjegojnë tutje nga Qeveria.

Grupi i punës në mbledhje përcaktoi udhëzime dhe palët e interesuara përgjegjëse për përgatitjen e informacionit gjithëpërfshirës, publik dhe arsimor për publikun e gjerë mbi të gjitha aspektet e përdorimit të kanabisit, si dhe sigurimin e procesit konsultues duke përfshirë të gjitha palët e interesuara. Për realizimin e një fushate të tillë publike, informuese dhe edukative, do të kërkohet mbështetje nga sektori i biznesit dhe nga të gjithë aktorët social që mbështesin politikat e gjelbra, thonë nga Qeveria.

Në mbledhjen e dytë të Grupit të punës për kanabis morën pjesë përfaqësues nga Ministria e Shëndetësisë, Ministria e Drejtësisë, Ministria e Punëve të Brendshme, Kabineti i Kryeministrit, shoqata të toksikologëve, të pediatërve, Kuvendi i Studentëve të Fakultetit në Fakultetin e Farmacisë, Komiteti i Helsinkit për të Drejtat e Njeriut, HOPS – Opsione për Jetë të Shëndetshme Shkup, Koalicioni Margjinat, Shoqata Operacioni Çlirim, Shoqata për Kanabis dhe Politika të Gjelbra Billka, Shoqata për Prodhuesit e Kanabisit Mjekësor, Industria Inovative Farmaceutike dhe Fakulteti i Shkencave Bujqësore dhe Ushqimit pranë Universitetit Shën Kirili dhe Metodi.