RMV, besimi në gjyqësor është në nivel të njëjtë të ulët si në kohën e Gruevskit

Instituti Ndërkombëtar Republikan (IRI) në sondazhin e tij të fundit publikoi rezultate zhgënjyese për sa i përket besimit të qytetarëve në gjyqësor, i cili është vetëm 3 %. Identik është niveli i besimit prej 3% ndaj prokurorisë, raporton SDK, përcjell Portalb.mk.

Asgjë nuk ka ndryshuar nga sondazhet e mëparshme të opinioneve. Nuk ka institucione me besim më të ulët, kurse qeveria e udhëhequr nga kryeministri Zoran Zaev nuk ka bërë asgjë me reformat e paralajmëruara dhe pastrimin e gjyqësorit.

Në sondazhin e IRI, madje rreth 29 % e të anketuarve thanë se nuk pajtohen plotësisht se ka sundim të së drejtës, njëlloj si në nivelin e vitit 2016 kur në pushtet ishte Nikolla Gruevski. Vetëm atëherë besimi ishin edhe 1% më i ulët. Vetëm 12 % e të anketuarve në sondazhin e fundit të IRI thanë se pajtohen plotësisht se në vendin tonë ka sundim të së drejtës.

Ndërkohë, për shkak të vendimeve të gjyqtarëve jo-profesionistë dhe të paskrupullt, shteti humb raste para Gjykatës Evropiane të të drejtave dhe lirive të njeriut dhe u paguan dëme të mëdha qytetarëve të dënuar, gjegjësisht të dëmtuar nga drejtësia lokale.

Vetëm vitin e kaluar, Maqedonia pagoi 330 mijë euro dëmshpërblim sipas vendimeve nga Strasburgu, kryesisht për shkak të gjykimeve të padrejta. Si do ta hapim Kapitullin 23 me BE mbi gjyqësorin me kushte të tilla dhe kaq mosbesim nga qytetarët, askush nuk e di ose nuk flet.

Premtimi kryesor parazgjedhor i Kryeministrit ZoranZaev dhe LSDM në garën parazgjedhore ishte drejtësi për të gjithë, me njoftime se do të ketë veting, se gjyqësori do të pastrohet. Do të shqyrtohej gjendja me pronën e gjyqtarëve dhe prokurorëve, origjina e pronës, klientelizmi, lidhjet, mënyra se si avokatët, shefat e kabineteve, juristë të afërt me strukturat qeverisëse dhe sekretarët në bashkësive lokale janë bërë gjyqtarë dhe prokurorë. Deri më sot, asgjë nga premtimi nuk është realizuar.

Pastaj qeveria njoftoi se ata do të përfshinin bashkësinë ndërkombëtare në monitorimin e gjykimeve, kështu që ata do të kontrollonin 5% të gjykimeve në mënyrë të rastësishme

“Gjyqtarët të cilët qëllimisht i vjetrojnë çështjet, siç kemi çështje në Gjykatën Supreme, por edhe në gjykata të tjera në vend, do të shkarkohen automatikisht. Fillojmë me rishikim të hollësishëm të pasurive të gjyqtarëve dhe prokurorëve publikë. Pastaj do të ketë rishikim të rastësishëm të 5% të të gjitha vendimeve gjyqësore në pesë vitet e fundit. Nuk devijojmë as edhe një pëllëmbë nga qëllimi – sundimi i ligjit, rendi, drejtësia dhe disiplina,” premtoi Zaev më 5 mars të vitit të kaluar, para zgjedhjeve parlamentare të mbajtura në korrik.

Më parë, më 18 mars, 2020, kur Oliver Spasovski ishte kryeministri teknik, LSDM në pushtet marshoi për drejtësi.

Në korrik të vitit të kaluar, Këshilli Gjyqësor paralajmëronte se në Tetor të të njëjtit vit do të kishte një konferencë speciale për shtyp mbi lëndët e vjetruara dhe të vjetruara për secilën gjykatë veç e veç, por asgjë nga ato deri më sot.

Komisioni Antikorrupsion është ende duke kontrolluar statusin e pronës së gjyqtarëve dhe prokurorëve dhe publiku thjesht e di vetëm se ende po bëhet kontroll. Nuk ka asnjë informacion mbi statusin e komisionit të vetingut. Ajo temë tashmë është harruar.

Prokuroria hapi një procedurë para-hetimore pasi dhjetëra lëndët pasi u kapën te kryetari i shkarkuar i Gjykatës supreme JovoVangelovski, i cili i kishte mbajtur ato në një sirtar dhe i kishte vjetruar, por nuk gjeti përgjegjësi penale. Sipas informacionit të marrë nga Këshilli gjyqësor, në atë rast kishte vetëm bazë për punë joprofesionale dhe neglizhencë. Por atëherë Vangellovskiveç më ishte i shkarkuar, kështu që çështja u mbyll pa përgjegjësi.

Publiku ende mban mend fjalimin e posaçëm të Zaevitdrejtuar opinionit të për përgjithshëm publik më 1 dhjetor 2019, rreth situatës në gjyqësor. Ishte kah fundi i mandatit të mëparshëm.

“Një numër gjykatësish dhe prokurorësh në pozicione të fuqishme, si bastionet e fundit të drejtësisë së kapur, vazhduan të kontrollojnë gjyqet në të cilat dyshoheshin pikërisht protagonistët e regjimit. Duke abuzuar me ndarjen e gjyqësorit nga ekzekutivi, këto të ashtuquajtura qendra gjyqësore Swarovski të pushtetit kanë qëndruar në rrugën e drejtësisë. Kjo duhet të ndalet menjëherë! Duhet të spastrojmë gjyqësorin nga gjyqtarë dhe prokurorë të pandershëm, në mënyrë që i ndershmi dhe profesionist të sigurojnë pa probleme drejtësinë që po e presin qytetarët”, premtoi Zaev qysh atëherë.

Ai atëherë tha se Komisioni Antikorrupsion po kontrollonte paratë dhe pasurinë e të gjithë anëtarëve të Qeverisë, duke filluar prej tij dhe i bëri thirrje komisionit që të fillonte hetimin e gjyqtarëve, prokurorëve dhe familjeve të tyre menjëherë.

“Komisioni Antikorrupsion duhet të përcaktojë konfliktet e interesit. Secili gjyqtar dhe prokuror duhet të deklarojë të gjithë avokatët, përfaqësuesit ligjor, prokurorët nga rrethi i tik me me të cilët ka lidhje në çfarëdo mënyre, ose kanë qenë në ndonjë lidhje në procedurat gjyqësore që i kanë drejtuar”, tha Zaev në adresimin e tij special.