Allgemaine Ceitung: Shanse të ulëta për anëtarësim të plotë në BE të Ballkanit Perëndimor

Shanset reale që vendet e Ballkanit Perëndimor të fitojnë anëtarësim të plotë në BE janë ulur në minimum, vlerëson gazeta gjermane FAC. Alternativa e vjetër dhe e re që ofrohet është anëtarësimi në Zonën ekonomike evropiane, njofton DW, transmeton Portalb.mk.

Askush tashmë realisht nuk beson se zgjerimi i BE-së do të vazhdojë me gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor, apo edhe vetëm me një prej tyre, në dekadën e ardhshme, shkruan Frankfurter Allgemeine Zeitung në një analizë në të cilën shfaqet alternativa e vjetër e anëtarësimi në Zonën Ekonomike Evropiane.

“Tashmë me 27 vendet anëtare aktuale, për sa i përket politikës së jashtme, buxhetit dhe çështjeve të tjera që kërkojnë unanimitet, BE-ja shpesh është në vështirësi, kurse nganjëherë nuk është në fare në gjendje të veprojë. Në një Union me 33 anëtarë, kjo do të jetë edhe më e vështirë. Mund ta imagjinoni se çfarë do të thotë kur Serbia, si anëtare do të ketë të drejtën e vetos mbi çështjen e marrëdhënieve të BE-së me Rusinë”, shkruan FAC.

Nga njëra anë, BE-ja nuk dëshiron të shkëputet plotësisht nga fqinjësia ballkanike, ndërsa nga ana tjetër, përmes Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit, ajo tashmë u ka ofruar vendeve të rajonit anëtarësim të plotë të hap-pas-hapshëm. Tani që, sipas gazetës gjermane, është e qartë se nuk ka asgjë në lidhje me anëtarësimin e plotë, cila do të ishte alternativa që, nga njëra anë, do të ishte realiste, ndërsa nga ana tjetër, do të ishte mjaft tërheqëse për rajonin “të ndalojë proceset autokratike, që të përshpejtojë proceset e reformës apo idenë e ringjalljes në përgjithësi?

“Receta, e cila përmendet gjithnjë nga fillimi, thotë: Anëtarësimi i plotë i vendeve të Ballkanit në Tregun e vetëm evropian. Me fjalë të tjera: pjesëmarrje e plotë ekonomike pa të drejtë të fjalës politike”, thekson FAC

Për këtë koncept (i cili u paraqit për herë të parë nga Gerald Knaus pas vetos franceze në tetor 2019) ndërkohë mbrohet nga eurodeputeti gjerman për një kohë të gjatë dhe anëtar i presidencës së CDU në pushtet të kancelares Angela Merkel, Elmar Brock.

Për të është e kuptueshme që më nuk ka entuziazëm për zgjerimin e mëtejshëm të BE-së. “Presidenti francez Macron ka të drejtë kur bën kërkon reforma në BE para zgjerimit të mëtejshëm” tha Brock për FAC.

“Edhe nëse një vend ballkanik arrin të mbyllë negociatat në përputhje me kërkesat e BE,-së, ratifikimi i anëtarësimit në Parlamentin Evropian dhe në parlamentet kombëtare është shumë pak i besueshëm. Për të pritur është se vendet të caktuara  anëtare gjithmonë do të gjejnë arsye për shtyrje”.

Në vend të një “zhgënjimi” të tillë, Brock propozon zgjidhje që do t’u sjellë përfitime të konsiderueshme njerëzve të rajonit, ndërsa në të njëjtën kohë do të pranohet nga anëtarët e BE-së. Ajo zgjidhje e provuar është “anëtarësimi në Zonën ekonomike evropiane, ZEV”.

Anëtarët e ZEV-it kanë qasje të plotë në tregun evropian me të gjitha të drejtat dhe detyrimet, dhe për to vlen e drejtësia e BE-së. “Por ata nuk janë anëtarë të institucioneve të BE-së. Kjo funksionon me Norvegjinë, Islandën dhe Lihtenshtajnin me kënaqësinë e tyre të ndërsjellë”, thotë Brock.

Politikani gjermane anëtarësimin në ZEV e përshkruan si një lloj “stacioni bazë”.

“Kushdo nga atje që dëshiron të vazhdojë drejt anëtarësimit të plotë mund, por edhe nuk ka nevojë. Duke qenë se hyrja në ZEV kërkon plotësimin e rreth 70% të kritereve për anëtarësimin e plotë, rruga nuk është larg. Brock hedh poshtë vërejtjet nga Ballkani se bëhet fjalë për “anëtarësim të klasit të dytë”.

Së pari, opsioni i anëtarësimit të plotë realisht është pak e besueshme për disa arsye. Ndjekja e vazhdueshme e saj do të sjellë vetëm zhgënjime shtesë,” tha Brock, duke shtuar se alternativa mund të sjellë përfitime ekonomike për njerëzit e Ballkanit Perëndimor. Në dilemën e FAC-it nëse një qasje e tillë nuk paraqet rrezik që industri të tëra të bien nën kontrollin e shqetësimeve evropiane dhe se ekonomitë e Ballkanit janë të papërgatitura për konkurrencën evropiane, Elmar Brock ofron “zgjidhje asimetrike”.

“Tregjet në atë rast nuk do të jenë plotësisht të hapura. Disa industri me afate kalimtare mund të jenë të mbrojtura për shumë vite”. Në atë periudhë, konkurrenca e sektorëve të prekur mund të përmirësohet përmes fondeve të BE-së.

“Megjithëse idetë e promovuara nga Brock kanë qarkulluar prej vitesh, nuk mund të thuhet se ato po marrin hov në diskursin publik të vendeve të Ballkanit. Atje, të paktën, “pro-evropianët” ende shikojnë ekskluzivisht anëtarësimin e plotë. BE-ja, të paktën përmes pikëpamjeve të Komisionerit të saj të Zgjerimit Oliver Varhei, e mbështet akoma këtë perceptim duke pretenduar se anëtarësimi i plotë është ofertë reale që vendet kandidate mund të arrijnë vetë”, shkruan FAC.