Mila Carovska: Kovid-19 po na tregon përse kemi nevojë për sistem të fortë arsimor, do t’i korrigjojmë gabimet

Pasojat e pandemisë kovid-19 kanë treguar pa mëdyshje se vendi ynë duhet të mësojë se planifikimi i investimeve në arsim kanë rëndësi të madhe. Është sfidë e madhe të fillosh vitin shkollor në këtë mënyrë, me burimet që shkollat i kanë pasur ​​deri tani, sepse nuk ka burime shtesë. Këtë e tha në intervistën për Meta.mk Mila Carovska, ministrja e re për arsim dhe shkencë, e cila filloi mandatin e saj në kohë të pandemisë. Ajo tani udhëheq me një sistem të madh dhe kompleks, i cili përbëhet nga rreth gjysmë milioni nxënës, studentë, mësimdhënës, profesorë, prindër, njofton Portalb.mk.

Ndër të tjera, Carovska në intervistë flet për gatishmërinë e sistemit në kushte të tilla emergjente, njëzet ditë para fillimit të vitit të ri shkollor, mundësinë e korrigjimit të gabimeve të së kaluarës, aftësitë digjitale që i posedojnë mësimdhënësit dhe përfshirjen e shkrim-leximit mediatik si pjesë të luftës kundër drzinformatave.

Për herë të parë në histori, sistemi arsimor i Maqedonisë përballet me sfidën e realizimit të mësimdhënies së kombinuar, përkatësisht kryesisht në internet. Në atë proces janë të përfshirë mijëra nxënës, mësimdhënës, profesorë, prindër. A jemi të përgatitur për një sfidë të tillë?

Është vërtet një sfidë e madhe që viti shkollor të fillohet në këtë mënyrë, por kjo nuk është dëshira jonë. Pandemia e kaploi tërë botën. Me burimet që kemi po përpiqemi të organizohemi sa më mirë për të arritur rezultate. Qasja nuk do të jetë i barabartë për të gjithë fëmijët sepse si vend nuk kemi kushte për këtë. Unë dua të kemi arsimin më të mirë të digjitalizuar dhe në 10 vitet e fundit të kishim investuar me kapacitet të madh në sistemin arsimor, por ne nuk jemi në situatë kaq të favorshme në arsim. As ministri i mëparshëm as ai i para tij nuk janë fajtorë për këtë, thjesht nuk ka pasur asnjë strategji shtetërore për të investuar në arsim. Unë dua të krijoj kushte që një numër i madh i fëmijëve të fillojnë të mësojnë onlajn përmes një platforme kombëtare, e cila do të mbetet në sistem si një burim dhe nxënësit të mund ta përdorin atë kur mësojnë në klasë. Kovid na shpejton pak dhe na jep një shans për t’u rreshtuar afër vendeve të zhvilluara.

Këto ditë, shkollat ​​po punojnë me intensitet të madh në përgatitjen e ambienteve për fillim të vitit të ri shkollor. A ju kërkuar drejtoritë e shkollave ndihmë? Cilat janë problemet me të cilat ata përballen?

Unë ua përcolla mesazhin drejtorëve të shkollave që të gjithë duhet të jemi krye dhe në nivel të detyrës. Nuk do të ketë burime shtesë, prandaj është e nevojshme që shkollat ​​të përgatiten me ato që kemi. Ne përpiqemi t’u ndihmojmë, por ata duhet të përballen me atë që kanë tani. Ata kërkuan rritje të parave, pajisjeve të TI-së, të cilat edhe pse themi se kemi 30,000 fëmijë pa pajisje, duhet ta dimë që nuk mund t’i sigurojmë për 30 ditë. Vendi ynë duhet të mësojë nga kjo se planifikimi i investimeve në arsim kanë rëndësi të madhe. Ky sistem, së bashku me sistemin shëndetësor, duhet të jenë në gatishmëri të plotë dhe ky është angazhimi që ne do ta praktikojmë.

Cili është vlerësimi juaj për nivelin aktual të aftësive digjitale që posedojnë mësimdhënësit dhe profesorët?

Niveli është shumë i ndryshëm. Ato janë hallka kryesore në sistem. Në të kaluarën nuk kemi investuar shumë në trajnimin e mësimdhënësve. Ata tani mund të ndahen në dy grupe – njëri grup janë proaktivë dhe investojnë në vetvete dhe në mësimdhënie, kurse  grupi tjetër nuk i kanë ndjekur risitë në sistemin arsimor dhe është më e vështirë për ta. Por, të gjithë së bashku me motivim do të arrijmë të përfitojmë maksimumin nga potenciali që kemi. Të moshuarit mbase kanë pas më pak qasje në veglat digjitale, por sigurisht që edhe ata kanë dëshirë. Do të ketë edhe rezistencë ndaj risive. Secili prej nesh është rezistues ndaj disa risive, megjithatë ngadalë por me siguri do të ndryshojmë drejtim dhe do të përshtatemi me kohët e reja.

A ka ndonjë mundësi për ta përdorur këtë situatë si mundësi për të përmirësuar disa kushte në arsim që për vite me radhë ishin lënë pas dore, sinqerisht, arsimi është shkatërruar sistematikisht?

Ky është shans i shkëlqyeshëm për të parë përse na duhet sistem arsimor i fortë që është në gjendje të mirë. Jam e sigurt që do t’i korrigjojmë gabimet. Sepse herën tjetër kur themi se duhet të kemi vegla digjitale në klasë dhe duhet të kemi qasje në Internet në çdo klasë, qoftë edhe në zonë rurale apo jo, dhe se çdo mësimdhënës duhet të dijë t’i përdorë ato, askush nuk do t’ju pyet, por përse ta përdorin atë, fëmijët janë megjithatë në klasë, 50% e popullsisë jeton në zona rurale. Jo, atëherë të gjithë do të jenë të vetëdijshëm se ndoshta kjo situatë do të vijë herën tjetër dhe ne duhet të jemi të gatshëm. Pra, kjo padyshim që do të japë një shtytje tjetër intensitetit të modernizimit të sistemit arsimor.

A ka MASH gjasa për të siguruar pajisje kompjuterike për fëmijët dhe familjet që nuk kanë mundësi t’ia lejojnë vetes këtë, në mënyrë që edhe ata të kenë mësim në distancë?

Ajo që e kemi vendosur në plan është që megjithatë mund ta ndjekin, ne po përpiqemi ato orë prej pesëmbëdhjetë minutash t’i vendosim në TV. Gjëja e dytë është se ata mund të pranojnë materiale të shtypura nga shkolla dhe të jenë të pranishëm fizikisht nëse prindi pajtohet. Ne ofrojmë opsione. Cilësia nuk do të jetë e njëjtë për çdo fëmijë, sepse nuk kemi kushte, por po përpiqemi të kemi një alternativë për çdo fëmijë dhe t’i sigurojmë secilit qasje në arsim.

Sa është reale të presësh nga fëmijët nga klasa e parë në të tretën, të cilët do të ndjekin mësimet për të mbajtur distancën fizike?

Mendoj se mundet, sepse ne krijojmë edhe materiale edukative për ta. Varet se si mësimdhënësit do t’ua paraqesin fëmijëve. Unë personalisht kam një fëmijë më të vogël, kur lajnë duart, kur mbajnë maskë, atë e shohin si diçka të re dhe interesante. Pra, kjo me të vërtetë varet nga prindi dhe mësimdhënësi se si ata do të trajtojnë këtë situatë dhe si ata do të jenë në gjendje të kapërcejnë këtë problem dhe të sigurojnë disiplinë në klasa dhe korridore. Por ata janë pedagogë me përvojë dhe do të jenë në gjendje të përballen me situatën.

Kishte njoftime për nxënësit me pengesa se fëmijët nga klasa 1 deri në 3 do të kenë asistentë personalë dhe arsimorë, por çka për fëmijët e klasave më të larta që do të ndjekin onlajn mësime? Si do t’u ndihmohet atyre?

Ligji për Arsimin Fillor thotë se shkollat speciale janë shndërruar në qendra për resurse dhe ofrojnë shërbime për shkollat ​​fillore që janë gjithëpërfshirëse dhe që regjistrojnë nxënës me pengesa. Nuk është bërë si një sistem institucional, prandaj po përpiqem që përmes punës së dobishme komunale të siguroj të gjitha kërkesat e paraqitura të prindërve për ndihmës arsimor i cili do të jetë i pranishëm ose në shtëpi ose në shkollë, pavarësisht nëse mësimi ndiqet onlajn ose me prani fizike. Në vitin 2021, si MASH qëndrojmë prapa faktit se do të kemi një sistem institucional për të mbështetur arsimin për njerëzit me lloje të pengesave.

Çfarë do të bëhet nëse identifikohet ndonjë fëmije ose mësimdhënës si rast pozitiv me kovid-19?

Algoritmin e ka përgatitur Komisioni i sëmundjeve infektive. Ai thotë se kur kemi dyshime apo dëshmi se një person është më pozitiv, në atë rast menjëherë informohet Qendra për shëndet publik, e pas kësaj do të bëhet anketë epidemiologjike dhe kështu do të vendoset se cili është hapi tjetër, nëse dhe kush shkon në izolim, nëse shkolla do të mbyllet. Ne ia lëmë vendimin komisionit shëndetësor..

Po përballemi me një valë dezinformatash, për të cilën disa organizata po ndërmarrin veprime, por kjo nuk mjafton. A ka mundësi që shkrim-leximi mediatik të futet si lëndë ose të shpërndahet sipas tematikës në arsimin fillor dhe të mesëm?

Në këtë ministri është planifikuar të bëhet një koncept i ri për arsimin fillor. Unë mendoj se është tepër vonë në atë pjesë nëse investojmë në shkollën e mesme apo shkollën e mesme, por brezat e ardhshëm, duke filluar nga klasa e parë, duhet të mësojnë se çfarë është lajmi i rremë. Ato po depërtojnë edhe në botë, në një pjesë të shkrim-leximit digjital. Njohja e asaj që është e rreme dhe çfarë është e vërtetë. Unë mendoj se shkrim-leximi mediatik duhet të përfshihet në atë koncepcion. Ndoshta jo si lëndë e veçantë, por duhet të përshkojë të gjitha lëndët dhe duhet të kemi një fije të tillë. Është e thjeshtë të përfshirë si dokument, por pastaj së bashku me organizatat e shoqërisë civile duhet të trajnojmë stafin tonë që do t’ua transmetojë atë mirë nxënësve.

Lajme të ngjashme

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Back to top button