Për 1.000 denarë janë rritur këstet për pagesën e kredive të konsumit, ndërsa për 1.400 denarë kreditë për banesa

Numri i qytetarëve që po hyjnë në borxhe te bankat për të rifinancuar kreditë e tyre po rritet dhe njëkohësisht po bien në borxhe edhe më të mëdha. Treguesi më i mirë për këtë është se në kreditë për konsum, kësti mesatar i ripagimit mujor u rrit me 21 përqind ose gati 1.000 denarë, ndërsa në kreditë për banesa kjo rritje ka arritur në 8.8 përqind ose pothuajse 1.400 denarë gjatë periudhës së kaluar një vjeçare, njofton Meta.mk, transmeton Portalb.mk.

Këtë prirje e zbulojnë të dhënat e Bankës popullore të botuara në raportin për rreziqet në sektorin bankar, në të cilat, përveç të tjerash, thuhet se shumica e kredive të reja janë aprovuar për kredimarrësit ekzistues – ekonomitë shtëpiake.

“Në segmentin e ekonomive shtëpiake, vetëm 11.9 përqind e huave të aprovuara rishtas u jepen huadhënësve të rinj (në strukturën e tyre, pjesa më e lartë është 58.4%, për kreditë konsumatore, dhe kreditë për banesa përbëjnë gati një të tretën e kredive të aprovuara për klientë të rinj) “, thuhet në raport.

Aty shpjegohet se në kushte të lehtësimit të vazhdueshëm të standardeve të kredisë, përfshirë normat e ulëta të interesit, rifinancimi i kredive për ekonomitë familjare (kryesisht kreditë për banesa dhe kreditë për konsum) është shpeshtuar shumë.

“Kjo tregon për ata që përdoruesit ekzistues të kredive, të cilët, gjatë rifinancimit, shpesh marrin kredi në shumë edhe më të madhe”. Për të shmangur marrje të borxheve shumë të larta nga klientët, është veçanërisht e rëndësishme që bankat të kenë caktuar nivele të mjaftueshme të kujdesshme për sasinë e treguesit për relacionin midis pagesave totale mujore të borxhit të klientëve dhe të ardhurave të tyre mujore (të cilat aktualisht janë caktuar në 55-60) përqind) ”, thuhet në raport.

Në pyetjen nga “Meta.mk” nëse Banka Popullore konsideron se ekziston rreziku i mbingarkesës me borxh të disa qytetarëve, veçanërisht pasi shumë prej tyre përdorën ofertën e bankave për të shtyrë pagesën e kredive për shkak të koronavirusit, ata thonë se huamarrja në rritje është e pritshme dhe se nuk vërehen sinjale të mbingarkimit me borxhe.

“Kreditimi i amvisërive, vitet e fundit, ka shënuar rritur me një normë mesatare prej rreth 10 përqind. Flukset e kredisë janë përqendruar kryesisht në segmentet e kredive për konsumatorë dhe për banesa. Duke pasur parasysh dinamikën në rritje të segmentit të dytë, huazimi afatgjatë po rritet gradualisht dhe gjatë katër viteve të fundit afrohet rreth 90 përqindshit të kreditimit total. Rritja e kreditimit të amvisërive është tendencë e pritshme, duke pasur parasysh bazën e ulët fillestare, në mënyrë që borxhi i përgjithshëm i popullatës të mbetet i moderuar në rreth 25 përqind të PVB-së. Deri më tani, nuk ka sinjale për huamarrje të mëdha të ekonomive familjare, e në të njëjtën kohë treguesit e likuiditetit, aftësisë paguese, rrezikut sistemik dhe treguesit tjerë të rezistencës në këtë sektor nuk tregojnë një lëndueshmëri të theksuar të këtij sektori”, thonë nga Banka popullore.

Prandaj, shtojnë se konfirmimi është cilësia e qëndrueshme e portofolit të kredive të ekonomive familjare, përkatësisht në fund të vitit 2019, pjesëmarrja e kredive me probleme në totalin e kredive është vetëm 2 përqind.
“Sidoqoftë, vitin e kaluar ka pasur disa sinjale të rritjes së rreziqeve që monitorohen rregullisht nga banka qendrore”, thonë nga Banka popullore.

Lidhur me shtyrjen e detyrimeve për shlyerje të kredive të bëra nga bankat, BPM thotë se kjo në të vërtetë kjo nënkupton lehtësim të barrës financiare të huamarrësve në periudhën kur priten efektet më të forta të krizës.
“Përkatësisht, në periudhën disamujore, qytetarët që kanë pranuar ofertat e bankave për të lëvizur detyrimet e tyre të kredisë, nuk do të paguajnë borxhet e tyre ndaj bankave, gjë që pritet t’i ndihmojë ata të kalojnë më lehtë këtë episod krize.” “Një aprovim i tillë i grejs periudhës në sërvisimin e detyrimeve të klientëve të bankës, vetvetiu, nuk duhet të shkaktojë rritje të borxhit të përgjithshëm të qytetarëve,” vlerësojnë nga Banka Popullore.
Përndryshe, sipas raportit të fundit për rreziqet në sektorin bankar në vitin 2019, vërehet një rritje në pjesën e borxhit të personave me të ardhura më të ulëta mujore.

“Përkatësisht, 46.7 përqind e ekspozimit të përgjithshëm të ekonomive familjave ndaj kredive është përqendruar në familjet me pagë neto të barabartë me ose më pak se paga mesatare neto për vitin 2019. Kjo përqindje është edhe më e lartë në kartat e kreditit dhe bilancet negative në llogaritë rrjedhëse (61.5 përqind) dhe në kreditë konsumatore (54.6 përqind), ndërsa në kreditë për banesa është dukshëm më e ulët (21.7%). Sidoqoftë, sipas vëllimit të të ardhurave mujore, kategoria e përdoruesve të kredisë me pagë neto të barabartë me ose nën mesataren e kanë borxhin mesatar më të ulët për person”, thuhet në raport.