KH ka regjistruar pagesa të K-15 prej 1.000, 500 dhe 100 denarë

Shumë shpesh punëdhënësit paguajnë shuma të parëndësishme në emër të regresit për pushim vjetor, për çka flasin rastet që Komiteti i Helsinkit i ka dokumentuar e që shpesh kanë të bëjnë me shumave prej 1000, 500 apo edhe 100 denarë, transmeton Nova.

Shtatë për qind e rasteve të shkeljeve të të drejtave të punëtorëve kanë të bëjnë me pagesën e K-15 të popullarizuar, thuhet në analizën ligjore dhe opinionin e Komitetit të Helsinkit lidhur me të drejtën e regresit për pushim vjetor.

Sipas informatave nga Komiteti, punonjësi ka të drejtë në regres për pushim vjetor së paku në 40 për qind të rrogës bazë. Shuma e regresit përcaktohet në bazë të datës në të cilën është marrë vendimi për pagesë. Baza e përllogaritjes së kompensimit të punëtorëve është neto paga mesatare mujore në shtet që është paguar gjatë 3tre muajve të fundit. Në praktikë, kjo do të thotë që nëse një punonjës i cili ka punuar me të njëjtin punëdhënës për të paktën gjashtë muaj në vitin kalendarik ka marrë pagë 25,220 denarë në 3 muajt e fundit, ai/ajo ka të drejtë në regres për pushim prej së paku 10.088 denarë.

Komiteti Helsinki vë në pah se punëdhënësit që kanë vështirësi në punë, duke vlerësuar gjendjen ekonomike dhe financiare të punëdhënësit, mund të shkojnë nën minimumin e garantuar prej 40% sipas Marrëveshjes për ndryshim të Marrëveshjes kolektive për sektorit privat në fushën industrisë. Kjo lejohet vetëm pas konsultimeve paraprake të detyrueshme me sindikatën në nivel të atij sektori, që do të thotë se marrëveshja që nënshkruhet nga punëdhënësi dhe organizata sindikale përfaqësuese mund të vendosë për regres vjetor më pak se shuma e specifikuar në këtë marrëveshje kolektive.

“Ndryshimi i këtillë shpesh çon në abuzim dhe abuzimi i këtij paragrafi nga neni 35 i Marrëveshjes kolektiva nga punëdhënësit. Kjo është pasojë e paqartësisë ligjore të ndryshimeve të Marrëveshjes kolektive në mungesë të kritereve të qarta për përcaktimin nëse ka pasur vështirësi operative dhe vlerësim adekuat të përmasës së problemeve. Ndryshimet dhe plotësimet nuk i përcaktojnë as kriteret për vlerësimin e statusit ekonomik dhe financiar të punëdhënësit, as nuk parashikojnë kush duhet ta realizoj atë procedurë”, njoftojnë nga Komiteti i Helsinkit për të drejtat e njeriut.

Kjo, përveç kësaj, rezulton me pasiguri ligjore të punonjësve dhe pa mundësi që Inspektorati shtetëror i punës të sjellë vendim se ka shkelje të të drejtave të punëtorëve në bazë të marrëveshjes kolektive, për shkak të mungesës së kritereve dhe procedurave të sakta për përcaktimin e vështirësive në punën e punëdhënësit. Situata e tillë i mundëson punëdhënësit që në raportin përfundimtar financiar të paraqesë fitim më të ulët në vitin kalendarik sesa në të kaluarën, për të vërtetuar se ka pas vështirësi në punë dhe të paguante më regres më vogël për pushim vjetor sesa minimumi i kërkuar 40% të bazës.

“Si rezultat, punëdhënësit shpesh paguajnë shuma të parëndësishme në emër të regresit për pushime vjetor, për çka flasin rastet që Komiteti i Helsinkit i ka dokumentuar e që shpesh kanë të bëjnë me shumave prej 1000, 500 apo edhe 100 denarë. Rreth Shtatë për qind e rasteve të shkeljeve të të drejtave të punëtorëve kanë të bëjnë me pagesën e K-15 të popullarizuar, thuhet në analizën ligjore dhe opinionin e Komitetit të Helsinkit lidhur me të drejtën e regresit për pushim vjetor”, thuhet në analizën ligjore.

Një problem shtesë, theksojnë ata, është se në rastet kur punëdhënësi ka vështirësi në punë, përsëri nuk ka kritere të qarta për uljen e shumës së regresit për pushim vjetor. Është plotësisht e paqartë se duhet të jetë më i vogël minimumi i caktuar që i lejohet punëdhënësit të paguante përballë vështirësive të punës. Kjo do të thotë që përcaktimi i kësaj shume është në të drejtën diskrete të punëdhënësve ose inspektorëve shtetëror të punës, në rastet kur Inspektorati përcakton se punëdhënësi nuk ka paguar pushim për pushime ose ka paguar më pak seç është parashikuar.

“Prandaj, për shkak të trendit të pagesës së një shume shumë të vogël dhe të parëndësishme si regres për pushim vjetor, është e nevojshme të miratohen kritere dhe procedura të qarta për të përcaktuar nëse, dhe nëse po, në çfarë mase, punëdhënësi me të vërtetë përballet me vështirësi financiare në operim. Vetëm kështu do të shmangen paradokset aktuale normative që mundësojnë punëdhënësi vazhdimisht ta rritë ngarkesën e punës, ndërsa përballet me vështirësi financiare, dhe kështu të paguajë më pak për regres vjetor se baza e përcaktuar. Punonjësit në këtë situatë nuk kanë mbrojtje për të cilën mund të pretendojnë nëse kompensim adekuat për pushimin nuk u paguhet, kështu që, duke u ndërlidhur me shembullin e mësipërm, punonjësi i cili ka të drejtë në K-15 prej të paktën 10.088 denarë mund të në fund për të marrë vetëm 100 denarë”, thonë ata nga Komiteti i Helsinkit.

Sipas tyre, është e pashmangshme që Inspektorati shtetëror i punës t’i kushtojë vëmendje të duhur për të hetuar se si në secilin rast individual përcaktohet përfaqësuesi i cili do të vlerësojë nëse faktet mbi bazën e të cilave është bërë vlerësimi e plotësojnë kriterin e vështirësisë financiare në operim, qëndron në konkluzionin e analizës juridike të Komitetit të Helsinkit.

“Më në fund, Inspektorati shtetëror i punës do të jetë në gjendje të monitorojë më nga afër procesin e pushimit të paguar të punëdhënësve dhe të veprojë në kohën e duhur dhe në mënyrë efektive në lidhje me kërkesat për inspektim për shkelje të mundshme dhe shkelje të të drejtave të punëtorëve. pagesa e pushimit për pushime. Vetëm kështu do të dërgohet një mesazh inkurajimi për të gjithë punonjëset dhe punonjëset që të vazhdojnë raportimin e shkeljeve të të drejtave të punëtorëve”, përfundon Komiteti i Helsinkit për të drejtat e njeriut.

Në këtë mënyrë, shtojnë ata, punëdhënësit në procesin e pagimit të regresit për pushim vjetor do të jenë në gjendje të respektojnë me konsekuencë dhe plotësisht dispozitat e Marrëveshjes së përgjithshme kolektive dhe të Komisionit për interpretim të marrëveshjes kolektive të sektorit privat. Duke vepruar kështu, ligjvënësi do t’i inkurajojë organizatat e sindikatave të vendosen në mbrojtje të punonjësve dhe t’u lejojë atyre ta mbikëqyrin me vëmendje pagesën e regresit për pushim vjetor, veçanërisht në fabrikat e tekstilit dhe të lëkurës, ku ka sindikata të formuara.