ÇKA NDODHI?

Mrika ka pasur fëmijëri të vështirë. Ndoshta do të ishte më saktë të thuhet se fëmijëria e saj ka qenë e rëndë. E mundimshme.

I kishte tetë vjet. Ishte në kopshtin e bukur e të madh të shtëpisë së vendlindjes duke vrapuar pas fluturave. Me vete kishte edhe kutinë me kapak qelqi ku dëshironte t’i vendosë fluturat. Me një fjalë – luante.

Atëherë e hapi derën e madhe Aleksa, një burrë i fqinjve, i cili kurrë nuk i kishte pëlqyer vajzës së vogël, ndonëse nuk kishte ndonjë arsye. Aleksa e la derën e madhe hapur pas vetes.  Pa e kthyer kokën as djathtas e as majtas shkoi drejt shkallëve që shpinin lart te dhoma ku nëna e Mrikës po pastronte dritaret. Aleksa e pa Mrikën e vogël, por u bë se nuk e sheh.Ai hypi shkallëve, duke kapërcyer nga një dërrasë. Nuk ndenji as një minut e doli në krye të shkallëve. Dha shenjë duke e ngritur lart dorën e djathtë kah dera e madhe. Pastaj hynë dy burra të tjerë në oborr. Njëri trashuluq e pa flokë, tjetri tjetri zeshkan. Që të dytë me çizme. Nëna vazhdonte punën pa e hetuar se kishte “mysafirë” të paftuar.

“Borivoj, ecni. Vetëm është ajo”! i tha burrit zeshkan Aleksa, duke i kaluar ata jo larg vendit ku luante Mrika! Pastaj doli jashtë nga dera e madhe. Burrat e panjohur shkuan me ngut kah shkallët. Sa hypën në çardak, ku ishte dera e dhomës, Mrika e la lojën. Nëna e saj nuk dukej më te dritarja. Mrika u afrua te dritarja që ishte hapur ta marrë vesh pse u futën këta njerëz të panjohur në shtëpi. U mbështet për muri përfund dritares së hapur dhe po dëgjonte. Burrat ishin në dhomë.

“Me çfarë të drejte hyni ju në shtëpitë e huaja në këtë mënyrë?! Kush jeni ju”?! e dëgjoi Mrika zërin e nënës.

“Ti po e konteston të drejtën tonë që t’i kontrollojmë pasuritë tona”?! u çmend njëri nga burrat.

“Çfarë pasurie qenka juaja këtu, në shtëpinë tonë”? ia ktheu nëna.

“Gjithçka këtu është jona! Kosovo je Srbija”! bërtiti burri i panjohur.

“Edhe ti je pronë jona! Majku ti”!… e shau nënën burri tjetër.

Pastaj Mrika u ngjit me kujdes shkallëve. Pastaj, e frikësuar, u ndal te dera e dhomës ku grindeshin burrat me nënën e saj,. Kjo grindje e pazakonte zgjati nja tre minuta, por Mrikës iu bë se zgjati shumë. Pastaj e dëgjoi një virrmë të dhembshme të nënës. Nuk u durua më vajza e vogël. E hapi derën. E tmerruar, e pa si e mbante për krahësh njëri burrë të ëmën  e saj të shtrirë, të zhveshur si prej nëne dhe burri tjetër  lakuriq që po mundohej t’ia ngrejë këmbët, derisa nëna po kundërshtonte e pafuqi midis dy burrave. Mrika u mundua të bërtasë, ta thërrasë nënën, të ndërmarrë diçka, por nuk mundi.E lemeritur e la derën hapur dhe zbriti rrokullimthi prej shkallëve. Poshtë e pa se lotët i shkonin rrëke, por zëri s’i dilte. Në hidhërimin e paparë, i cili e kishte pushtuar, Mrika e mori një gur dhe i ra dritares e cila ishte e mbyllur. Qelqi u bë copë e grimë, kështu që nga të dy dritaret dëgjohej më shumë drama që zhvillohej në dhomën e kësaj shtëpie të vogël fshati. Dhe, i vuri pak vesh zënkës. Njëri nga burrat tha:

“Neko je tu”!

“Brišimo”! ia ktheu tjetri.

Mrika që nisi të ikë vetëtimthi e ktheu kokën prapa. I pa dy burrat si po zbrisnin shkallëve si të çmendur, njëri duke i ngritur pantollonet. Vajza menjëherë ia dha vrapit kah dera e madhe me sa fuqi që kishte e frikësuar nga hakmarrja e këtyre burrave të panjohur. Doli në rrugë dhe nuk e ktheu më kokën të shohë a e ndjekin dhe a mos i ka afër. Ajo vraponte si njeriu që e ka jetën në rrezik. Pastaj u fut në një rrugicë, pastaj u kthye majtas një rrugice tjetër. Me tërë forcën mundohej të arrijë te ndonjë  kapixhik i hapur ku e priste shpëtimi. Zemra i regëtinte si lodër. Kurrë më parë nuk ishte frikësuar  kësisoj. Kur mendoi se më nuk do të mundte të vrapojë, e pa kapixhikun e dëshiruar para vetes. U fut brenda. U ndal. E rraskapitur shpejt u ul në tokë. Dhe, ra e alivanosur. E zonja e shtëpisë, që e pa kur u fut, e njohu.

“Voglushja e Diles! E mjera unë!… Çfarë ka ndodhur, moj bijë”?!  bëri gruaja. Iu afrua, e mori në prehër dhe e përqafoi. Pas saj erdhi një plakë me një shishe ujë. Ia lagu pak fytyrën dhe qafën vajzës, duke thënë:

“O zot i madh, çfarë pat ky fëmijë që erdhi si zog i plagosur. Çfarë paska ndodhur vallë”?!

Ndërkohë Mrika erdhi në vete dhe ia dha vajit.

“Qetësohu, bija ime! Na trego çfarë ka ndodhur”! Mrika mundohej të tregojë, por ofshamat dhe ankthi nuk e lejonin ta thotë një fjalë. Vajza vetëm tregonte me gisht kah shtëpia e saj. Gratë e kuptuan se diçka e keqe kishte ndodhur në shtëpinë e saj.

Pastaj u alarmua lagjja e fshatit. Një grumbull njerëzish, burra e gra,  e çuan Mrikën në shtëpi. Atje e gjetën me tesha të grisura të ëmën e saj  duke qarë.

*          *          *

Shumë vite kanë kaluar prej atëherë. Mrika tash është bërë grua. Ditët e lumtura që  erdhën pasi mbaroi lufta, martesa me Bardhin, e zbehnin ngapak kujtimin e hidhur nga ngjarja e tmerrshme që ndodhi në shtëpi, kur dy burra deshën ta përdhunojnë nënën e saj. Mund të thuhet se vitet e kishin vendosur këtë ngjarje në margjinat e kujtimeve. Mrika  nuk donte fare ta ketë këtë përjetim të hidhur në albumin e kujtimeve. Po çfarë mund të bënte?  Fatkeqësia nuk të pyet. Ah sa do të kishte dashur ta shlyejë, mirëpo ai, si për inat, mbahej fuqishëm për vijën e kuqe  e të hollë të kufirit i cili e ndan margjinën e kujtesës me humnerën e harresës. Kështu ngjarja herë i kthehej pas here e i trokiste në kujtesë dhe i zgjonte emocionet e trishtimit që i kishte ndjerë asokohe. Atëherë Mrika  jepej pas mendimeve që lidhen me detyrimet që kishte ndaj burrit, shtëpisë dhe përditshmërisë. Kështu përjetimin e hidhur përsëri e hidhte atje në margjinat e kujtimeve.

Një natë Bardhi  ishte i detyruar të shkojë në një mbledhje të rëndësishme të kompanisë ku punonte. Ishte hera e parë që Mrika do t’i kalonte disa orë pa Bardhin e saj. Mund të thuhet se ishte një sfidë për gruan e re, të mbetej vetëm. Mrika i frikësohej vetmisë

Ishte verë. Natë. Nga pak frynte erëza dhe i detyronte gjethet të këndojnë ëmbël në natën e qetë. Mrika me këmishë të tejdukshme nate e priste në lulishtë burrin e saj, Bardhin, e freskohej. Ndërkohë kaluan më shumë orë nga ç’mendonte Mrika se do të zgjaste mbledhja.

“Po ku u vonua vallë ky burrë? Çfarë ndodhi me të? Kurrë nuk është vonuar kështu! Dhe, nuk e besoj që të ketë zgjatur mbledhja e këshillit drejtues së kompanisë nga ora gjashtë e mbrëmjes deri në dymbëdhjetë të natës”, mendonte Mrika dhe e pinte e mërzitur kafenë që e kishte bërë për vete aty pranë, në reshonë me butan gaz.

Yjet e kishin stolisur qiellin dhe dridhërinin  gëzueshëm.

Era e mirë e barit të kositur e bën njeriun të ndjehet mirë. Dhe, Mrika ndjehej ashtu. Nga ana tjetër pritja e cila nuk e lente të qetë Mrikën. Dhe, vetmia. Terri. Këta i prekin, i nxisin dhe i ndërsejnë kujtimet që njerëzve u kanë mbetur në margjina. Por Mrika mundohej t’u ikë atyre. Ajo u dha pas kujtimeve të bukura. I kujtonte letrat që ia kishte shkruar Bardhi e të cilat i kishte ruajtur. Madje, u ngrit. Shkoi e mori dengun me letra që ia kishte çuar Bardhi sa kalonin së bashku, para fejese dhe nisi t’i shfletojë.

Nën dritat e reflektorit i cili e shpërlante kopshtin e mrekullueshëm e të gjerë dukej shtati i saj i bukur, gjinjtë e përkryer, gjysmë të sheshuar nga këmisha e hollë dhe e tejdukshme e natës dhe fytyra si e Helenës së Trojës. Ulur në tavolinën e kopshtit të rrethuar me brushtull, midis lulesh, ajo herë pas here, e ngrinte me dorë blenin e flokëve me të cilin  lozte era e lehtë dhe ia lëvarte mbi sy. Bulkthi, në vend se ta argëtonte nisi t’ia ngacmojë mendimet e padëshiruara. Pastaj brenga për burrin që s’e kishte pranë, jo era, bëri që ngapak ta humbë durimin. Mrika nisi t’i dorëzohej një gjendjeje shpirtërore e cila të bezdis me shumë pikëpyetje. Kështu dyshimet që iu shfaqen asaj për vonesën e Bardhit u bënë të panumërta. Ato i kalonin një nga një nëpër kokë shpejt dhe treteshin në pafundësinë e harresës, por pikëpyetja më e mundimshme dhe ajo që s’i hiqej qafe ishte ajo që qëndronte prapa fjalëve të renditura në pyetjen: cila është ajo grua që ka mundur t’ia pushtojë burrin në këtë natë të bukur e të freskët verore, aq të mirë për dashuri? Dhe, kjo pikëpyetja e fundit është arsyeja që i dridhej ngapak trupi i bukur. Kjo, përveç kësaj ishte një pikëpyetje që synonte t’i shkaktojë telashe Mrikës.

Nata rridhte ngadalë, kurse Mrikës i rritej sikleti me intensitet të shpejtuar. Pak xhelozia, pak frika nga terri, i cili vjen nga retë që përnjëherë i zënë yjet dhe e forcojnë erën e, ndoshta, edhe frustracioni nuk e lanë të çohej nga karrigia ku rrinte me bërryla të vendosur në tavolinën e bukur prej drurit të gështenjës përfund blirit të ri dhe me mjekër të mbështetur në duart e bukura me gishta të hollë. Një kërcëllimë dege  e thatë  që do të jetë thyer në një kopsht tjetër sikur  ia shtiu frikën. Këtë e mori si paralajmërim të ndonjë fryme të ligë që bredh natën. Mori të ngrihej, por një mendje i thoshte: ke pritur kaq shumë, prit edhe ndonjë çast. Ndoshta dega ka qenë shumë e thatë dhe e ka thyer atë era e lehtë.

“ “Do të vijë Bardhi, s’ka ku shkon më”, i jepte zemër vetes gruaja e re..

Por, ah, në këtë çast jo të lehtë për Mrikën rryma elektrike shkoi dhe reflektori u fik. Ajo u çua e stepur. Terri ishte kërcënues për gruan e re. Natyrisht Mrika nuk donte të rrijë në terr. Ndërkaq as të lëvizë nuk mundej, ngase nga drita shumë e fortë u gjet në një terr të dendur, i cili ia vështirësoi qëllimin të largohet nga lulishtja. Po halli? Si të shkojë në dhomën e gjumit? U mundua ta bëjë një plan aty për aty.

“Shtëpinë e kam përpara nja dhjetë hapa”, mendoi. “Do të afrohem ngadalë deri te muri i shtëpisë dhe duke u mbajtur për muri do të dal te hyrja. Pastaj do të hyj brenda, do të futem në shtrat dhe do ta mbuloj kokën me jorgan. Do të pres atje. Do të vijë Bardhi, do të vijë… Ai nuk më lë mua kështu në hall të zi”.

Mirëpo terri është misterioz dhe fsheh në vete edhe të papritura të padëshirueshme. Mrikën mu kjo e frikësonte tash. Prandaj mundohej të jetë e kujdesshme. Hamendej, por nuk gjente zgjidhje dot. Nga larg vinte zëri i herëkeqes: huuuuu, huuuu! Nga ana tjetër errësira e dendur i kishte mbyllur të gjitha shtigjet. Ndërkohë zemra i regëtinte e shtati i dridhej si purtekë. Më në fund një fuqi i erdhi nga thellësitë e shpirtit:

“Do të shkoj”! tha. “Do të shkoj në dhomën time të gjumit. Do t’i mbyll derën e hyrjes, do ta mbyll mirë edhe derën e dhomës së gjumit e do të pres. Bardhi çelësat i ka me vete dhe herë do kur, do të vijë”.

Pastaj u nis. Sa i bëri dy-tre hapa e dëgjoi përsëri zërin e herëkeqes. U ndal. Qëndroi si një shtatore në kopshtet e aristokratëve. Tash nisën edhe dhëmbët t’i kërcëllijnë nga të dridhurat. Një minut i dukej sa një amshim. Kur mendonte se nuk do të mundet t’ia dalë të arrijë te dera e hyrjes, atje ku e kishte bërë plan të shkojë, u shfaq hëna nga retë, të cilat çuditërisht rrëshqitën, duke krijuar një hapësirë të pastër të qiellit vetëm për hënën.

“Oh, zot i madh, të falem! Ja në çastin më të vështirë zoti ma zgjati dorën”! kështu i dolën këto fjalë me psherëtima Mrikës si shenjë falënderimi që u shfaq hëna dhe ia ndriçoi shtegun. Po gëzimin e saj për një çast e zëvendësoi habia. Për çudinë e saj hëna u afrua çuditërisht shpejt e saj duke rrëshqitur nga kurrizi i bjeshkëve të larta kah shtëpia e saj. E madhe, si një i ndritshëm, hëna pasi lëshoi një duaj të madh rrezesh të arta drejt kopshtit ku rrinte Mrika, nisi të zbresë ngadalë në drejtim të saj. Mrika u ndal e mrekulluar. Por edhe e frikësuar. Ç’po ndodh tash? Po vështronte si u praruan lulet, drurët, dhe pullazet e shtëpive përreth. Drita e hënës u bë më e fortë. Ishte kjo dritë një befasi e hidhur për Mrikën. Tash më s’kishte rrugë tjetër përveç se ta shfrytëzojë këtë të papritur dhe të ikë.

“Do të shkoj”, tha, “në shtratin tim”. Para se të niset, përsëri pyeti:“Ku ka mbetur Bardhi, vallë”?

E ndjente boshllëkun që krijonte mungesa e Bardhit në këto çaste kur njeriu e sheh fundin e tij.

“Sa e trishtueshme qenka jeta pa Bardhin”! mendoi, ndonëse hija e xhelozisë edhe në këtë gjendje nuk i hiqej qafe. Ndërkohë Mrikës iu bë se dëgjoi disa hapa jashtë, në rrugë. Do të ishte Bardhi që kthehej. Ajo e njihte ritmin e hapave të të shoqit. “Ky është Bardhi”, tha me një siguri të patundur. Kjo e bëri të kthehej te tavolina. U ul. Këta hapa i dhanë një vendosmëri. Pastaj hapat u larguan duke u tretur në errësirë. Qetësi. Vetëm kukuvajka, herë pas here, ia jepte nga zabeli i gështenjave që është jo larg shtëpisë. Edhe ndonjë e lehur qensh të rrugës që natën shndërrohen në bisha gjahtare e i ndjekin lepujt në këtë anë të vilave të vetmuara jashtë qytetit.

“Ç’dreqin pat kjo rrymë e mallkuar”?!  tha vetë me vete. Po të kishte rrymë, do ta bënte edhe një kafe ta pinte duke pritur kështu. Por tash jo… Ç’i shkoi ndërmend kafeja në  këtë pasiguri? Ajo vazhdoi të qëndrojë e harlisur, ndonëse herë pas here në vesh i pëshpëriste diçka nga brenda: ku mbeti ky Bardh, ku mbeti? Pastaj Hëna arriti mbi kopshtin e saj, e madhe sa një bukë misri e fëmijërisë së saj. U  lëshua dhe ra në degët e blirit përfund të cilit ajo rrinte dhe e priste burrin e saj. Hëna u vendos qetas në degën më të ulët të blirit. Drita e saj e zbuloi edhe botën më të imët: çdo lule, plot kërmij që ishin ngjitur në degët e brushtullit, thneglat fijet e barit, gjethet e rëna. Mrika e gurëcuar nga frika e shikonte tërë këtë mrekulli që po ndodhte para syve të saj dhe mendonte se kështu bëhet kur njeriu kapërcen nga një jetë në tjetrën. Trëndafilat e bardhë pranë shtegut me pllaka rreth shtëpisë u bënë të verdhë, ndërsa bari e mori ngjyrën e berilit. Megjithatë frika fryhej e bëhej gjithnjë e më e madhe, më e padurueshme.

Çfarë do t’i ofronit Mrikës në këtë situatë të çuditshme përveç se të niset, të hyjë brenda, të mbyllet në dhomë dhe t’i lëshojë perdet. Kështu mendoi edhe ajo. Mirëpo, pas disa hapave që bëri në bar, fijet e të cilit sikur vajtonin nën papuçet e saj, drita e hënës u bë më e fortë dhe si reflektori i hidhte rrezet nën qershinë ku ajo duhej të kalonte. Mrika u ndal, shikoi njëherë kah hëna e cila rrinte në degën e blirit. Drita ia lëbyri sytë, kurse hëna bëhej më e ndritshme e më e ndritshme. Mrika i mbylli sytë me duart e saj një çast. Kur i hoq duart hëna e kishte zvogëluar intensitetin e dritës. Kopshti tash dukej më i qartë se sa kur ndizet reflektori i madh aty, por drita ishte e theksuar kah bari dhe veçmas nën qershinë e madhe.

Ajo u nis. Të shkojë brenda. Dhe… shiko çudinë! Tash diçka e tmerrshme ia preu rrugën. Para saj qëndronte një shtat mashkulli, lakuriq, por koka nuk i dukej. Të thuash torzo, nuk ishte ngase ky trup i kishte krahët. Hëna lëshoi edhe do rreze që e largonin terrin më lartë, një boj njeriu, dhe zbuloi se burri nuk e kishte kokën. Pastaj rrezet rrëshqitën dhe e zbuluan shtatin teposhtë. Ish një trup i verdhë, i cili nga rrezet e hënës që i binin dukej si dyllë. Për çudi ky trup burri e luante njërën dorë, herë lartë herë poshtë kah organi gjenital, kurse me tjetrën mbante një kokë njeriu nën sqetull. Mrika u tmerrua. Njeriu pa kokë u ndal, kurse kokën që e kishte nën sqetull, tash e qiti midis këmbëve të veta me shikim kah Mrika.  Koka qeshte me të: “Jam ai, Borivoj, a të kujtohet, a të kujtohet?… Në ato çaste ajo u shtang në barin e njomë, por menjëherë kërcëlloi dera e madhe dhe Borivoj u tret. Mrika ra.

Bardhi vrapoi, e mori në krah:

“Çka ke e dashur? Shpirti im, çka ndodhi”?

Bardhi ia preku pulsin në dorën bukur. Mezi e ndjeu ritmin e gjakut të saj.

E thirri ndihmën e shpejtë. Vazhdimisht në kombin e ambulancës ia mbante dorën dhe ia kontrollonte pulsin. Kur iu afruan spitalit iu duk se pulsi i ishte ngadalësuar shumë. Bardhi mori frymë thellë dhe e kapluan dridhmat e djersët e ftohta.

“Mrika ime”! tha qetas, i përlotur.

Shkrimi është shkruar enkas për Portalb.mk. Të drejtat e publikimit i kanë vetëm ©Portalb.mk dhe autori, sipas marrëveshjes mes tyre.