Çka kërkuan ekspertët e FMN-së që të sigurohet qëndrueshmëria në sistemin e pensioneve të Maqedonisë

Sipas asaj se si u transmetua prej një pjesë të madhe të mediumeve, ministrja për Punë dhe Politikë Sociale, Mila Carovska,  ka dhënë deklaratë pjesërisht të vërtetë në lidhje me raportin e fundit të FMN në pjesën e sistemit të pensioneve:

Deklarata: I respektojmë propozimet e FMN dhe Bankës Botërore, por propozimet e tyre nuk janë që të shfuqizohet stazhi përfitues dhe nuk janë për rritjen e moshës së pensionimit. Në Maqedoni ekzistojnë  hapa të tjerë të cilët duhet që të ndërmerren, dhe për ato do te flasim kur do të kemi një plan më të detajuar dhe do e bëjmë publik. Që të mund të na stabilizohet Fondi, gjëja e parë të cilën e ndërmorëm është respektimit i vendimit ligjor për rritje të pensioneve ose rregullimin e pensioneve, dhe jo ad-hoch ose rritje, të cilat nuk kanë baza….

ARSYETIM:

Ministrja për Punë dhe Politikë Sociale në një moment të deklaratës, të cilën e vlerësojmë, qartë shprehet “i respektojmë propozimet e FNM dhe BB, por propozimet e tyre nuk janë që të shfuqizohet stazhi përfitues dhe nuk janë për atë që të rritet mosha e pensionimit”…., të cilën e vlerësojmë si gjysmë të vërtetë.

Kjo është kështu, duke pasur parasysh tërësinë dhe ndërlikueshmërinë dhe deklaratën e Carovskës, por edhe tërësinë e Raportit të FMN-së, në të cilin është përfshirë edhe propozimi të cilin e kanë bërë ekspertët.

Nga ky aspekt, deklarata e Carovskës nuk është e vërtetë se FMN nuk kërkon rritje të moshës për dalje në pension ose shfuqizimin e stazhit përfitues, nëse me këtë nënkuptojmë dalje më të hershme në pension. Në Raportin e fundit të FMN-së në mënyrë decide është shkruar se propozimi i ekspertëve deri te qeveritë maqedonase është rritja e moshës për dalje në pension në kuptim të bazimit me mesataren që është në Bashkimin Evropian.

Ky propozim mund të lexohet nën pikën 15 në faqe 14 të Raportit (FMN-Raporti) në të cilin thuhet:

Që të sigurohet qëndrueshmëria, ekspertët ( e Fondit) propozojnë rritje të moshës për dalje në pension në nivelin e mesatares së vendeve anëtare në BE, zvogëlimin e opsioneve të pensionimit të parakohshëm, indeksimin e pensioneve vetëm përmes lëvizjes së shpenzimeve për jetë dhe përmbajtje të rritjeve ad-hoch. 

Propozimi në formë të “reformave në sistemin e pensionimit” edhe atë me urgjencë, është përfshirë në propozimet kryesore të ekspertëve në pjesën e politikës fiskale (faqe 4), ndërsa është përmendur edhe në deklaratën e Bordit ekzekutues të FMN-së, në krye të dokumentit.

DO të thotë se ekspertët e FMN-së, propozojnë se për konsolidimin e fondit pensional një prej masave është barazimi i moshës së pensionit me mesataren në BE, dhe ajo mesatare është diçka më e lartë se mesatarja në Maqedoni, por poashtu është e saktë se në përfundimet e Bordit ekzekutues të FMN-së, në fakt në vlerësimet, operohet me termin “sigurim i qëndrueshmërisë së pensioneve” (faqe 2)

Duke pasur parasysh, nga ana tjetër, se Qeveria poashtu ka deklaruar për stabilitetin dhe qëndrueshmërinë sistemit pensional dhe se është formuar grupi punues (Këshill) me të cilin udhëheq pikërisht Crovska, se tashmë janë hequr ad-hoch rritjet e pensioneve, edhe atë se në reforma të sistemit pensional janë kyçur edhe ekspertët e Bankës Botërore, vlerësojmë se deklarata e Carovskës duhet që të vlerësohet si pjesërisht e vërtetë ose gjysmë e vërtetë.

Burimi: Vërtetmatesi