”PA TITULL”

Dëshira për të vërtetën, që do të vazhdoj të na josh në shumërreziqë, për të cilën kanë folur të gjith deri më sot, dhe kjodeshirë për të vertetën na ka shtruar pyetje të shumta! pyetje tëçuditshme, të tmerëshme, të dyshimta.
Çfar do të ndodh nëse më në fund do të bëheshim një her mirëmosbesues dhe do humbisnim durimin duke u sjell si tëpadurueshëm? për te pyetur, çfar është ajo që brenda nësh synondrejt së vertetes?

Me qënë se duam të vërtetën, përse më shumë jo të vërtetën?popa sigurinë? madje edhe padijen? jemi vërë para problemit i ciliështë ketu me të vërtetën dhe nëve na duket se ky problemi nukna është shtruar kurë më parë.

E verteta nga gabimi ose dëshira për të vërtetën nga dëshira përgabimin ose veprimi i painteres nga përfitimi vetiak, ose thjeshtsoditja e qartë e studimeve duke nxitur nga interesi vetiak. Njëshmangie e tillë është e pamundur, kush e ëndërron këtë është içmendur, madje edhe më keq. Gjërat me vlerë shumë të mëdhaduhet të kenë një tjetër zanafill të vertetë, është e pamundur talësh të shmanget nga kjo botë kalimtare,joshese,mashtruese,epakuptimt,nga kjo përshtjellim marëzie dhe lakmie.Themeli ityre duhet të jetë në besimin në emrin ”e vertëta”.
Me gjithë vlerën që mund t’i jepet se vertëtës,të saktës,tëpaanës,për ketë është e nëvojshme nje mendim ndryshe të ciletkanë të tjera shije nga ato që janë të pranishme deri më sot,tëdyshimit të rrezikshëm në çdo vështrim.
Sot qënia njerëzore trillon trillime logjike,pa e matur realitetinofrojnë sajime të pa nëvojshme ,pa mos u turpëruar ngagjykimet e gabuara,duke pranuar jo të vertëtën si kusht për tëjetuar,duke ju kundërvu në menyre të rrezikshme ndjenjave tëzakonshme me vlerë.
Problemi është se në çfare mase ky gjykim vë në levizje dheruan jetën,ndërsa në kryesisht synojme të ngulim këmbë qëgjykimet më të gabuara janë për ne fatale,që qënia njerëzoretrillon trillime logjike,pa e matur realitetin duke e sajuarrealitetin nga sajimi i pastër i botës së nëvojshme dhe kjo do tëishtë nje heqje dore nga jeta, një mohim i jetës.
Ajo që na shtyn t’i shikojme gjërat me mosbesim,me ironi,ështëfakti se me lehtësi mashtrohemi dhe hutohemi ngapandershmëria e problemit të së vertëtës.Të gjith shtiren sikurkan zbuluar dhe i kan arritur mendimet e tyre perfekte,dukefolur për frymëzim,ndërsa në fund të fundit bejnëparagjykime,behen avokatë që nuk duan t’i quajnë keshtu,dhepër më tëpër,madje mbrojtës të shkathët të paragjykimeve të tyreqë i pagezojnë ata “si e verteta”dhe shumë larg nga guximi ivetëdijes që e pranon ketë si nje mendjemadh për t’u tallur me tëtjerët.Na mashtrojnë drejtë një hipokrize,si e plakut Kant,njejtësi predikuesit e moralit.
Nje tjetër instikt si zakonisht e ka shfrytëzuar njohjen vetëm sinjë mjet,dhe bejnë lojen e tyre si gjeni frymezuese(djaj oseshpirtra),duke paranxjerur veten si zotin e ligjshëm në të gjithainstiktet e tjera.Në të vertëtë,cdo instikt është i papërmbajtur përpushtet dhe si i tillë synon të fillozofojë.Pa dyshim midisnjerezve të ditur gjerat mund të qëndrojnë ndryshe ,në qoftë seduan mund të ketë me të vertëtë dicka si nje instikt njohjeje,p.shdiçka mekanike ore të vogel të pavarur që është i kurdisurmirë,t’i kushtohet vëmendje e guximshme pa qënë e thenë qëinstiktet e tjera të njerëzve të ditur të marrin pjese aty në menyrëtë qënishme ,duke synuar si zakonisht drejt një fushe krejt tëndryshme për të bërë apo për t’u marrë me të pa vertëtën,duke ibërë nje të vertëtën me të pa vertëtën,moralin me amoralin,fenëdhe të pa fenë,politiken me ligjin,duke sinuar shkallën më tëlartë për tu bërë lider në kuriz të cdo gjëje me vlerë.
Të jetosh a nuk është ndoshta të vlersosh,të parapelqejsh,të jesh ipa drejtë,të jeshë i kufizuar,të duash të jesh ndryshe?Dhe meqëporosia-urdher”të jetosh në përputhje ligjin hynor”,në fund tëfundit do të thotë”të jetosh në përputhje me jetën,të jemi ata qëduhet të jemi”.Gjerat janë shumë më ndryshe sikur jemi të dhenëpas leximit të rregullës së ligjit tuaj të jetës,deshirojme dicka tëkundert,si shtinjake kureshtare dhe mashtrues tëvetës!natyren,moralin,idealin,do të deshironimtë ishte sipaspërfytirimit tonë.Duke u sillur si tiranë,fillojmë të besojme nëvetveten,duke u bërë me kokefortë,me rreptësi sikur tëhipnotizuar duke shikuar në menyre të gabuar,dhe në menyrëstoike,sa që nuk arrijme as ti shikojme gjerat ndryshe,dhe nëfunde do të përfundojme në ndonje hamendje të pafunde,me njeshprese të mare si përgjithesim i stoicizmit,(stoicizem ështëtirani mbi vetveten).
Dinakëria e botës se vertëtë dhe të dukshme,të ben të mendoshdhe t’i vesh gishtin kokes dhe të mendosh në ketë sfon vetëmdeshire për të vertëtën, se sa nje karroce të tëre plot me mundesitë medha.Madje mund të ketë edhe puritan fanatike që janë gatitë vdesin mbi nje asgje të sigurtë se sa mbi dicka tëpasigurtë.Por ky është nje nihilizem dhe,sado të guximshmemunde të duken veprimet e nje virtyti të tille,është shenje e njeshpirti që nuk shpresonë me,i lodhur për vdekje.
Në mendimet e sotme ka një mosbesim,ka dyshim ndajgjithckaje,ndoshta ka të përzier nje neveri të lehtë dhe sarkazëmqë nuk duron me bric-a’-brac e koncepteve me prejardhje ngame të ndryshme.
Sot kemi nevojë si një panair vjetor,një realitet më ndryshe qëvezhgojnë me mikroskop të vertëten me instiktin e tyre që shehlarg dhe do të deshironin të shkojnë me tëj në moralin e vertëtëdhe jo prapa.
Sot cfare ben opinionin me qëllim për ruajtjen e qënieve të llojittonë,besimin për të vertëtën,ose,për të folur me qartë,është inëvojshem vetëm besimi në vertëtësinë e tyre si besimi ipërciptë dhe si dukuri që bën pjesë në optikën përspektive tëjetës,si një kunderhelme ndaj mashtrimeve,njellosjes,…..të severtëtës.
Sot rritmi të harlisur,të shtytur në një shkretëtirë të re dhe në njëmosbesim të ri,në vende që të kemi një jetë më të rehatshme dhemë të gëzuar,mes“të forcës më të vogël të mundshme“dhe të„budallallekut më të madh të mundshem“,ku qënia njerëzorenuk ka më asgjë për të parë dhe për të pohuar,nuk ka më as edhendonjë gjë për të kërkuar,si një racë e pa gdhendur me dyer tëtrasha në të cilen ka avulluar uni i ndershëm dhe i vjetër.
Duhet të jetë më e madhe sakrifica e intëlektit për të arritur tekproblemet me të thella për një informim sa më të drejtë dhe tëvërtet.